Фанни Таърихи Чахон(Умум)
Ходисахои Таърихи Умум ё Таърихи чахон ки аз солхои 1 то милод ва то ин замонро дарбар мегирад аз хамин сахифа дастрас карда метавонед.
-
Сиёсати хоричии Олмон дар солхои 1949 – 1969
Сиёсати хоричии Олмон дар солхои 1949 – 1969 Солхои 1949-1969 дар хайати хукумати ЧФО намояндагони иттиходи христиани–демократии ва филиали дар Бавария будаи он Иттиходи христиани–ичтимои ворид гардида буданд. ИХД ва ИХИ мачбур буданд якчоя бо хизби Сотсиал–демократи хукуматро таъсис диханд. Яъне ин хукумати бо ном Коалитсияи калон буд. Аммо дар…
Муфассалтар » -
Пруссия дар асри 18- Иттиходи Рейн
Аз соли 1701 худуди Бранденбург ва каролии Пруссия муттахид гардида, шохигарии Пруссияро таъсис додаанд. Дар ин мамлакат системаи бюрократии давлатдори чори буд. Дар Пруссия ва дигар давлатхои шаркии Олмон дубора хукуки крепоснои чори гардид. Аз тарафи дигар, махз дар пруссия Имануел Кант ва Фихта ба фалсафаи классикии немис ибтидо…
Муфассалтар » -
Олмон дар солхои 1945-1949
Олмон дар солхои 1945-1949 Ин солхо дар таърихи солхои “сифр” (нулевые) нлмгузори шудаанд. Солхои 1946 дар худуди ишголии Англия ва Америка идорахои (управления) дар сохаи иктисодиёт, озукавори, кишоварзи, наклиёт ва алока таъсис дода шуданд. Дар охири соли 1946 худудхои ишголии амрикои ва британи муттахид гардонида Бизония номгузори карда шуданд. Дертар…
Муфассалтар » -
Хукумати Маргарет Тетчер
Хукумати Маргарет Тетчер Дар давраи маъракаи пеш аз интихоботии соли 1979 Хизби мухофиза кор, ки ба сарварии он Маргарет Тетчер омада буд, вазифаи аввалини худро мубориза ба мукобили инфлятсия ва баровардани Британияи Кабир аз бухрони тулони медонист. Дар интихоботи парламентии мохи майи соли 1979 бештари ахолии кишвар ба тарафдории Хизби…
Муфассалтар » -
Сиёсати хоричии ИМА дар охири асри 20
Сиёсати хоричии ИМА дар охири асри ХХ Дар охири солхои 70 ум дар як катор давлатхо тагйиротхои чидди ба амал омаданд, ки ба тезутунд гардидани вазъияти байналхалки дар дахсолахои оянда оварда расониданд. Бахусус аз байн рафтани хокимияти шох Мухаммадризо Пахлави дар Эрон (январи соли 1979), хокимияти худкомаи Анастасио Самоса дар…
Муфассалтар » -
ИМА дар солхои 70 – 80 уми асри 20
ИМА дар солхои 70 – 80 уми асри ХХ 1. Мохияти сиёсати маъмурияти Рейган 2. Сабабхои дастгири ёфтани ин сиёсат аз тарафи интихобкунандагон. Дар ибтидои солхои 70 уми асри ХХ иктисодиёти ИМА ба бухрони навру ба ру гардид. Маъмурияти Ч.Картер пеши рохи бекурбшавии пулро гирифта натавонист. Курби доллари амрикои дар…
Муфассалтар » -
Англия дар солхои 1949 – 1970
Англия дар солхои 1949 – 1970 Соли 1948 иктисодиёти Англия пеш аз чангии худ карор гирифт, дар соли 1951 бошад, нисбати соли 1937 се баробар зиёдтар махсулот истехсол гардид. Аммо саноати Англия нобаробар ривоч меёфт. Сохахои нави саноат аз кабили элекроэнергетика, мошинсози ва химия ривоч меёфтанд, аммо сохахои анъанави (ангишт,…
Муфассалтар » -
Эъломияи истиклолияти ИМА
Дар мачлиси конгресс 7 июни соли 1776 аз тарафи Р.Т. Ли резолютсияе пешниход гардид, он аз тарафи Чонс Адамс дастгири ёфта буд. Дар он гуфта мешуд, ки «мустамликахои муттахида озод буда, хукук доранд штатхои сохибистиклол бошанд; ки онхо пурра аз тобеияти шохи Британия озод мегарданд; хамагуна робитахои сиёсии онхо ва…
Муфассалтар » -
Сиёсати хоричии ИМА дар охири асри 20
Дар охири солхои 70 ум дар як катор давлатхо тагиротхои чидди ба амал омаданд, ки ба тезутунд гардидани вазъияти байналхалки дар дахсолахои оянда оварда расониданд. Бахусус аз байн рафтани хокимияти шох Мухаммадризо Пахлави дар Эрон ( январи соли 1979) , хокимияти худкомаи Анастасио Самоса дар Никарагуа (июли соли 1979) ва…
Муфассалтар » -
Шахрсози, меъмори ва санъати Эллинисти
Замони эллинистӣ давраи бунёди шаҳрҳои зиёди нав ва ободу зебогардонии шаҳрҳои қадима буд. Табиист, ки ин ҷараён ба санъати шаҳрсозӣ ва меъморӣ такони бузургро ба миён овард. Унсурҳои нақшаи дурусти сохтан ва ободикунонии шаҳр ҳанӯз дар замони классикӣ ба вуҷуд омада буданд. Лекин истифодаи пурраи принсипҳои шаҳрсозии мунтазами Гиподам ва…
Муфассалтар » -
Илм ва техникаи Эллинисти
Нишонаи вижаи ҳаёти зеҳнии замони эллинистӣ аз фалсафа ҷудошавии илмҳои махсус мебошад. Ҳаҷми шуморавии донишҳои илмии ҷамъшуда, муттаҳид ва коркардкунии дастовардҳои халқҳои гуногун ҷудошавии минбаъдаи фанҳои (намудҳои) илмро ба вуҷуд овард. Сохтори умумии натурфалсафаи гузашта сатҳи рушди илмро қонеъ карда натавонист, чунки барои ҳар як фан (илм) муайян кардани қонуну…
Муфассалтар » -
Маданияти Юнон дар замони Эллинисти
ВИЖАГИҲОИ УМУМИИ МАДАНИЯТИ ЭЛЛИНИСТӢ Рафти рушди маданият дар марҳалаи эллинизм дар шароити нави таърихӣ сурат мегирифт. Ин ҷомеа нисбат ба замони пешин дар ҳудудҳое бунёд карда мешуд, ки дар он ҷо аллакай одамон сукунат доштанд. Агар дар замони пешин инсон худро пеш аз ҳама сокини полис ва ё ҷамоаи деҳотии…
Муфассалтар » -
Шимоли назди баҳри сиёх дар асрхои 3–1 то милод
ШАРҲИ УМУМИИ ТАЪРИХИ ШИМОЛИ НАЗДИ БАҲРИ СИЁХ ДАР ЗАМОНИ ЭЛЛИНИСТӢ Шаҳрҳои шимолии Назди баҳри Сиёҳқисми таркибии олами эллинистӣ буда, дар сиёсати иқтисодӣ ва маданӣ бо давлатҳои нимҷазираи Балкан, Осиёи Хурд ва ҳатто Мисри дурдаст дар ҳолати робита ва ҳамоҳангии зич қарор доштанд. Барои давлатҳи юнонии шимоли Назди баҳри Сиёҳҳамсоягӣбо ин…
Муфассалтар » -
Давлатхои Эллинистии Осиёи Хурд
ШОҲИГАРИИПЕРГАМДАР АСРҲОИ III– IIТО МИЛОД Дар низоми давлатҳои эллинистӣ дар асрҳои III — II то милод шоҳигарии Пергам мақоми калонро соҳиб буд. Дар аввал қаламрави он вилояти Мисияро дар бар гирифта, дар қисмати шимолу ғарбии Осиёи Хурд — дар водии серҳосили дарёи Каик бо шаҳри асосии он Пергам воқеъ гардида…
Муфассалтар » -
Юнони Балкан ва Юнони Бузург
Ба миён омадани низоми давлатҳои нав Юнон ва Македонияро ба ноҳияи нисбатан хурду дуюмдараҷаи олами эллинистӣ мубаддал гардонид. Нурӯҳои иқтисодӣ ва ҳарбии Македония нисбат ба давлатҳои Селевкиён ва Птоломейҳо хелезаиф буд. Юнон бошад, давраи заифшавии худро аз сар мегузаронид, ки сабабҳои асосии он дар муҳоҷиркунонии оммавии юнониҳо ба Шарқ, ба…
Муфассалтар » -
Таъсисёбии давлати Селевкиён ва идораи он
Давлати Селевкиён Таъсисёбии давлати Селевкиён ва идораи он Дар байни давлатҳои эллинистӣ давлати калонтарин шоҳигарии Селевкиён буда, дар замони рушди пуравҷи худ қисми зиёди заминҳоеро дар бар мегирифт, ки ба ҳайати шоҳаншоҳии Искандари Макдунӣ дохил буданд. Ин давлат дар Ғарб аз баҳри Эгей сар карда, дар Шарқ тоба Ҳиндустон тӯл…
Муфассалтар » -
Мисри Птоломейхо
ҚАЛАМРАВИ МАМЛАКАТ Яке аз мамлакатҳои калонтарин ва хоси эллинистӣ Миср мебошад, ки онро сулолаи Птоломейҳо роҳбарӣ карда, зурёти яке аз сарварони ҳарбии Искандари Макдунӣ ва намояндаи оилаи ашрофии македонӣ Птоломеи Лаг (солҳои 323 – 283 то милод)буд. Мисри эллинистӣ яке аз шоҳигарҳои пурзӯр буда,ҳамчун давлати соҳибистиқлол нисбат ба давлатҳои дигари…
Муфассалтар » -
Парокандашавии шоханшохии чаҳонии Искандари Макдуни
МЕРОСИ ИСКАНДАРИ МАКДУНӢ Искандар наметавонист на ба вуҷуд овардани халқи муштараки “форсуэллинҳоро” таъмин намояд, ки ӯ дар ин бора орзу мекард, ва на якпорчагии давлати ташкилкардаи худро. Вале ба ташкилёбии давлатҳои аз назари шакли сиёсӣ устувор дар Шарқи Наздик мусоидат кард. Қадами нахустини Искандар, ки ба таҳкими ҳукумати марказӣ мусоидат…
Муфассалтар » -
Мохияти Эллинизм
Эллиним чист ва нишонаҳои махсусиятҳои он кадоманд? Эллинизм чунин дастоварде буд, ки он дар натиҷаи бо роҳи зӯрӣ, яъне ҷангҳои шадид олами Юнони қадим ва Шарқи қадим, ки қаблан дар алоҳидагӣ рушд меёфтанд, дар низоми ягонаи давлатҳое муттаҳид карда шуданд, ки дар низоми иҷтимоию иқтисодӣ, сохтори сиёсӣ ва мадании худ…
Муфассалтар » -
Шуриши Спитамен
Муборизаи халқҳои осиёи марказӣ бар зидди Искандари истилогар. Шӯриши Спитамен Воридшавии артиши Македония ба вилоятҳои шарқӣ моҳияти ҷангро куллан тағйир дод. Агар қаблан аҳолии қаламравҳои ишғолшуда ба ивазшавии як ҳоким ба ҳокими дигар, бо баъзе истисноҳо, бетафовут назар мекарда бошанд, пас акнун бар зидди аҷнабиёни истилогар ҷанги ҳақиқӣ оғоз мегардад.…
Муфассалтар » -
Мухориба дар Гавгамела, забти Бобулу Суза ва Оташ задани тахти Чамшед (Персеполис)
Искандар баҳори соли 331 то милод аз нав Байнаннаҳрайн бармегардад. Ба Парменнон аскар фиристонида, мефармояд, ки гузаргох аз дарёи Фуротро ишғол намояд. Искандар ба нерӯҳои Парменнон пайваста, дарёи Фуротро убур мекунад. Кисми пешгарди артиши форсҳо ақибнишинӣ кард ва артиши Македония бемамониат аз дарёи Даҷла гузашта ба Арбел наздик шуда, огаҳӣ…
Муфассалтар » -
Лашкаркашии Искандар ба шарк ва таъсисёбии шоханшохии Искандари Макдуни
ТАЙЁРИИ ҲАРБИЮ СИЁСӢ БАРОИ ЛАШКАРКАШӢ Сабабгори лашкаркашии Искадар ба Шарқ ба он воқеоти ҷараёни таърихие вобаста буд, ки ҳам дар нимҷазираи Балкан, дар Юнон ва Македония ба амал меомаданд ва ҳам дар давлати форсии Ҳахоманишиён. Давлати Ҳахоманишиён дар асри IV то милод рӯ ба таназзул ниҳода буд. Бенизом гардидани тартиби…
Муфассалтар » -
Меъморию шахрсози ва санъат дар Юнон
Асрҳои V — IV то милод замоне буд, ки Юнон давраи нашъунамои меъморӣ ва ҳайкалтарошии худ, офарида шудани асарҳои барҷастае, ки маданияти ҷаҳониро ғанӣ гардонида буданд, аз сар мегузаронид. Дар санъати меъмории Юнони замони классикӣ меъморони забардаст Калликрат, Иктин, Праксител, Лисипп, Мирон, Фидий саҳми бузург гузоштаанд.Санъати меъморӣ бо вазъи назария…
Муфассалтар » -
Маданияти замони классикии Юнон
Дар боби мазкур ба як истиснороҳ дода шудааст, ки он танҳо ба замони классикӣ нею ба ҳамаи марҳалаҳои таърихи Юнони қадим дахл дорад. Мо мавзӯи “Илми математика (риёзӣ)”-ро дар ҳамин боб додаем. Сабаб он аст, киҷараёни рушди ин илм дар алоқамандии пайдарҳамӣ аз замони архаистӣ то замони эллинистӣ сурат гирифтааст.…
Муфассалтар » -
Театр ва адабиёти Юнон
Болоравии обрўю эътибори намоишномаҳои театрӣ дар замони қадим ба он оварда расонид, ки онҳо натанҳо дар идҳои динӣ ва ҷамъиятӣ мақоми аз ҳама баландро ишғол намуданд, балки аз мурофиаҳои динӣҷудо шуда, ба намуди мустақили санъат мубаддал гардида, дар ҳаёти юнониёни қадим ҷойи махсусро ишғол намуданд. Дар замони архаистӣ намоишномаҳои театрӣ…
Муфассалтар » -
Юнони бузург ва назди бахри сиёх
ШАРҲИ НОМҲОИ “ЮНОНИ БУЗУРГ” ВА “НАЗДИ БАҲРИ СИЁҲ” Қисми таркибии ҷаҳони юнонӣ дар асрҳои V — IV то милод шаҳрҳое ба ҳисоб мерафтанд, ки дар ҷазираи Ситсилия, қисми ҷанубии Италия (Вилояти Юнони Бузург) ва дар соҳилҳои Баҳри Сиёҳ (Вилояти Назди баҳри Сиёҳ) воқеъ гардида буданд. Таърихи Юнони Бузург бо таърихи…
Муфассалтар » -
Болоравии Македония ва барпошавии хукмронии Юнон
ҚАБИЛАҲОИ ФРАКӢ ДАР АСРҲОИ V — IVТО МИЛОД Дар сарнавишти сиёсии Юнони Балкан дар асрҳои V – IV то милодду вилояти калони нимҷазираи Балкан – Фракия ва Македония, ки аҳолии онҳо мувофиқан фракиҳо ва македонҳо ном доранд, нақши арзанда бозидаанд. Қабилаҳои сершумори фракӣ (одрисҳо, медҳо, базалтҳосапеҳо, астҳо, прибаллҳо ва ғайра)…
Муфассалтар » -
Вазъи ичтимоию иктисоди, харбию сиёси ва бухрони низоми полисхо дар Юнон
ВАЗЪИ ИҶТИМОИЮ ИҚТИСОДИИ ЮНОН Ҷанги хонумонсӯзи Пелопоннес ба вазъи полисҳои Юнони нимаи аввали асри IV то милод таъсири калон расонид. Шикасти Афина парокандашавии чунин иттиҳодияи иқтисодӣ ва сиёсӣ чун Иттиҳоди Баҳрии Афина Юнонро аз нав ба ҳолати парокандагӣ ва канда шудани алоқаҳои иқтисодӣ оварда расонид ва онро маҷбур сохт, ки…
Муфассалтар » -
Вазъи дохилии Юнон дар нимаи дуюми асри 6 — нимаи аввали асри 4 то милод
Муносибатҳо дар байни иттиҳодияҳои нисбатан пуриқтидори полисҳои юнонӣ – Иттиҳоди Пелопоннес, ки ба он Спарта сарварӣ мекард ва Иттиҳоди Аввали баҳрии Афина, ки ба он Афина роҳбарӣ мекард, вазъи дохилии Юнонро дар нимаи дуюми асри V то милодро муайян менамуданд. Ин иттиҳодҳо ба дастабандҳои пурзӯри ҳарбию сиёсӣ мубаддал гардида, дар…
Муфассалтар » -
Сохтори идораи давлати дар Спарта
ХУСУСИЯТҲОИ УМУМӢ Чун дар Афина дар Спарта низ сохти давлатӣ дар худ принсипҳои хоҷагии полисиро инъикос карда буд. Бо ҳамин сабаб дар ҳардуи ин полисҳо баъзе асосҳои умумиро мушоҳида кардан мумкин буд: муттамарказ будани ҳаёти сиёсӣ дар доираи дастаҷамъонаи гражданӣ, мавҷудияти шаклҳои антиқии моликият ҳамчун моликияти умумии гражданҳо, робитаи ногусастании…
Муфассалтар »