Фанни Фархангшиноси
Рефератхо ва лексияхои точики аз фанни Фархангшиноси
-
Мафҳуми «Шарқу Ғарб» дар фарҳангшиносии муосир
Имрӯз дар даврони ҷаҳонишавӣ (глобализатсия) масъалаи «гуфтугӯ миёни тамаддунҳову фарҳангҳо ба ҷои ҷанг миёни тамаддунҳо матраҳ мешавад» (Сайидмуҳаммади Хотамӣ). Ба-дин иртибот, басо ҷои хушист, ки дар ин даврони ҷаҳонишавӣ аз тарафи Созмони Милали Муттаҳид эълон шудани ҷашни «Наврӯз» ҳамчун фарҳанги маънавии байналмилалӣ баёнгари интиқолу судури арзишҳои волои фарҳанги Шарқ ба…
Муфассалтар » -
Фарханги аврупоии асри XX
Суннатҳои гуманизмСиентизм (сциентизм) ва технократизмФаромодернизмҶаҳонишавӣ ва фарҳанги асри XX 1.Суннатҳои гуманизм Дар фарҳанги муосири аврупоӣ ғояҳо ва усулҳое, ки инсоният дар қарнҳои гузашта, ба вижа дар поёни қарни XX кашф кардааст, хело хуб ба ҳам омезиш ёфта ба таври мӯъҷаз ироа шудааст. Муҳим он аст, ки аз ин «ғарбели замон»…
Муфассалтар » -
Фарҳанги ориёи-эронӣ
1. Фарҳанги бостонии тоҷикон ҷузъи таркибии фарҳанги ориёӣ-эронӣ. 2. Забон ва адаби форсии дарӣ дар аҳди Сомониён. 1. Фарҳанги бостонии тоҷикон ҷузъи таркибии фарҳанги ориёӣ-эронӣ Сарзамине, ки имрӯз мо дар он зиидагӣ мекунему номи Тоҷикистонро дорад, дар гузаштаи бисёр дур ҷузъе аз як паҳнои таърихӣ-ҷуғрофиёне будаст, ки гаҳвораи тамаддуни ориёӣ…
Муфассалтар » -
Фарҳанги Шарқу Ғарб
Шарқу Ғарб ҳамчун мафҳуми фарҳангшиносӣТафовутҳои фарҳангҳои ғарбӣ ва шарқӣ 1.Шарқу Ғарб ҳамчун мафҳуми фарҳангшиносӣ Имрӯз дар даврони ҷаҳонишавӣ масъалаи «гуфтугӯ миёни тамаддунҳову фарҳангҳо ба ҷои ҷанг миёни тамаддунҳо матраҳ мешавад» (Сайидмуҳаммади Хотамӣ). Ба-дин иртибот, басо ҷои хушист, ки дар ин даврони ҷаҳонишавӣ аз тарафи Созмони Милали Муттаҳид эълон шудани ҷашни…
Муфассалтар » -
Фарханг ва табиат
1. Фарҳанг ҳамчун табиати сонӣ. 2. Ҷанбаҳои ҳамкорӣ ва таъсири мутақобилаи фарҳанг ва табиат. 1.Фарҳанг ҳамчун табиати сонӣ Бидуни мушаххас сохтани таносуби байни табиату фарҳанг тавсифи падидаи фарҳанг номукаммал аст. Зеро таҳқиқоти фарҳангшиносон нишон медиҳад, ки фарҳанг падидаи ғайрибиологӣ буда, онро ба табиат шомил кардан ғайри имкон аст, аммо дар…
Муфассалтар » -
Қонунҳои фарҳангӣ ва шароити амалкарди онҳо
1 Қонунҳои фарҳангӣ. 2.Шароити амалкарди фарҳанг. 1. Қонунҳои фарҳангӣ Ҳангоми омӯзиши фарҳанг бояд пайдоиши қонунманди хусусиятҳои танҳо ба фарҳанг хосро дар назар дошт. Ва ин хусусиятҳои қонунманд қарори зайланд: 1. Фарҳанг қобилияти нуфузи ҳамаҷониба дошта, тамоми ҷанбаҳои ҳаёти инсонро фаро мегирад ва хислати ҷамъоварандагӣ (интегратсионӣ) дошта, шаклҳои мухталифи фарҳангро дар…
Муфассалтар » -
Сохтори фарханг
1.Шаклҳои фарҳанг. 2.Типҳои фарҳанг. 3.Навъҳои фарҳанг. Барои дарки бештари моҳияти фарҳанг таҷзияву баррасии сохтори он кӯмаки бештаре хоҳад кард. Аз ин рӯ, омӯзиши шаклҳои фарҳанг навъҳову типҳои он яке аз вазифаҳои асосии илми фарҳангшиносист. 1. Шаклҳои фарҳанг Аз нигоҳи шакл фарҳанг ба ду қисм тақсим мешавад: моддӣ ва маънавӣ. Дар…
Муфассалтар » -
Категория (макула)-хои фархаигшиносӣ
Тасвири фарҳангии олам. Меъёр ва арзишҳои фарҳанг.Аломат ва рамзҳои фарҳанг.Мафҳумҳо, кодҳо ва универсалҳои фарҳангӣ. 1. Тасвири фарҳангии олам. Гарчанде ба таъбири Саъдии бузург «Банӣ одам аъзои якдигаранд.К-аз офариниш зи як гавҳаранд», аммо дар раванди таърихи инкишофи башар, ҳар як фард дорои хусусияти хос ва ҳар халқ дорои фарҳанги вижае мебошад.…
Муфассалтар » -
Мохият ва вазифахои фарханг
Мафҳуми асосии фарҳанг.Вазифаи фарҳанг. 1.Мафҳуми асосии фарҳанг Фарҳанг калимаи форсии тоҷикӣ буда аз ду ҷузъ: пешванди «фар» ба маънои «пеш, боло ва бар» омада, «ҳанг» аз решаи авастоии «танг (thang)» ба маънои «кашидан» ва «вазн» таркиб ёфтааст. Аз назари луғавӣ калимаи мураккаби «фарҳанг»ба маънии «болокашидан», «баркашидан» ва «берункашидан» аст. Аммо…
Муфассалтар » -
Фархангшиноси хамчун илм
1.Консепсияи фарҳангшиносӣ, мавзӯъ ва вазифаи он. 2.Сохтори донишҳои фарҳангшиносӣ. 3.Усул ва равишҳои таҳқиқи фарҳангшиносӣ. 1.Консепсияи фарҳангшиносӣ, мавзӯъ ва вазифаи он Бо вуҷуди бардоштҳои мухталифе аз мафҳуми фарҳанг ва назарҳои зидду нақисе, ки дар бораи фарҳангшиносӣ ва вазифаи он мавҷуд аст, ҳама муҳаққиқон ба ин нуқта назари воҳид доранд; «Фарҳангшиносӣ- илм…
Муфассалтар » -
Фархангшиноси дар низоми донишҳои башарӣ (гуманитарӣ)
Фарҳангшиносӣ ва башарисозии таҳсилот.Ба вуҷуд омадани фарҳангшиносӣ ҳамчун соҳаи мустақили дониш. Фарҳангшиносӣ ва башарисозии таҳсилот Фазои фарҳангӣ бо маллокҳои гуногун санҷида мешавад. Зеро анвои гуногуни хислатҳои эҷодӣ ва ҳаёти маънавӣ, ашёъ, образҳо, андешаву афкор ва шахсиятҳо дар муносибатҳои мураккаб ва ғайримунтазира қарор мегиранд. Ва дар ин уқёнуси муносиботи мутақобила инсон…
Муфассалтар » -
Проблемахои хозираи маданияти миллии тоҷик
Нақша: Худшиносии миллияке аз омилхои асосии баландшавии тафаккури маданӣ. Пойдории сулх ва инкишофи иқтисодиёт. Масъалахои маданияти маънавии замони муосир. 5.Эмомалӣ Раҳмон. Суханронии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон оид ба лоиҳаи қонун «Дар бораи масъулияти падару модар дар таълиму тарбияи фарзанд»,14 декабри соли 2010.-Душанбе, 2010. Худшиносии миллияке аз омилхои асосии баландшавии…
Муфассалтар » -
Эҳёи Аҷам (асрхои 1Х-ХУ) ва ахамияти умумибашарии он
Нақша: Масоили банду басти илмии падидахои Эхё. Маданияти моддива маънавии ин давра. Эхёи Аҷам ва ахамияти оламшумули он. Масоили банду басти илмии падидахои Эхё Мо дар мавзӯи пешин бо назардошти давраи Сомониён дар бораи оғози эхёи халқи тоҷик сухан рондем. Эхёи миллии халқхои Эрони Шарқӣ, ки ба пайдоиши халқи тоҷик…
Муфассалтар » -
Аҳди Сомониён, мавқеъ ва мақоми он дар таърих ва маданияти халқи тоҷик
Нақша: Хусусиятхои асосии маданияти давраи Сомониён. Маданияти моддива шаклхои он. Маданияти маънавии замони Сомониён. Хусусиятхои асосии маданияти давраи Сомониён Даврае, ки дар бораи он сухан меронем, яке аз мархилахои бузургтарини инкишофи маданияти тоҷикон ба шумор меравад. Ин замони пурзӯр шудани муборизаи халқхои ориёимуқобили арабхо аз як тараф, аз тарафи дигар…
Муфассалтар » -
Исломикунонии Шарқи Миёна ва таъсири он ба маданият халқҳои ориёӣ
Нақша: Пайдоиши ислом ва мохияти мардумии маданияти мусулмонӣ. «Қуръон» хамчун ёдгории динӣ, таърихива маданӣ. Адабиёт ва жанрхои асосии он. Пайдоиши ислом ва мохияти мардумии маданияти мусулмонӣ. Арабхо дар асри VI мелодибӯхрони муносибатхои авлодипатриархалиро аз сар мегузарониданд. Дар Арабистон қабилахои бисёре зиндагимекарданд, ки хамеша байни хамдигар душманидошта, ҷанг мекарданд ва хар…
Муфассалтар » -
Болоравии маданияти ориёӣ дар аҳди Сосониён.
Нақша: Хусусиятхои асосии маданияти давраи Сосониён. Санъати давраи Сосониён. Ҷунбишхои ғоявидар замони Сосониён. Хусусиятхои асосии маданияти давраи Сосониён Сахми давлатдории Сосониён (227-651) дар такомули ихтимоию мадании халқхои ориёихеле бузург аст. Пурзӯршавии хаёти маданидар Форсу Хуросон ва ба марказхои маданитабдил ёфтани онхо; тахлили идхои халқива маросимхои суннати(сада, мехргон, наврӯз); пайдоиши намунахои…
Муфассалтар » -
«Авесто» дар таърихи маданияти мардумони ориёнасл
Нақша: Пайдоиши «Авесто» ва таърихи омӯзиши он. «Авесто» хамчун сарчашмаи идеявива маънавӣ. Ватани Зардушт ва Зардуштия аз назари Президенти Ҷумхурии Тоҷикистон. Пайдоиши «Авесто» ва таърихи омӯзиши он Доир ба масъалаи пайдоиши «Авесто» дар адабиёти илмиақидахои гуногун ҷой дорад. Як гурӯхи олимон (Дюперон, Дармстетер, Мейе, Юар ва ғайра) пайдоиши онро ба…
Муфассалтар » -
Маданияти қадимтарини мардумони ориёнасл
Нақша: Хусусиятхои асосии маданияти эрониёни қадим. Проблемаи ориёӣ. Маданияти давраи хахоманишихо Бохтару Суғд — гахвораи нахустдавлати маданияти тоҷикон. Тадқиқи маданияти тоҷикон нишон медихад, ки халқхои Осиёи Миёна аз даврахои қадим муносибатхои анъанавии маданидоштаанд. Хусусан дар байни маданияти моддию маънавии тоҷикон ва ӯзбекон чунин алоқамандибештар зохир мегардад. Инчунин таърихи маданияти тоҷикон…
Муфассалтар » -
Маданияти давраи маорифпарваридар Аврупо
Нақша: Аломатхои асосии маданияти давраи маорифпарварӣ. Хусусиятхои жанрива услубии санъат. Болоравии санъати театрива мусиқӣ. Синтези ахлоқ, нафосат ва адабиёт дар эҷодиёти нависандагони бузурги франсавӣ. Аломатхои асосии маданияти давраи маорифпарварӣ Маорифпарварихараёни зехнива маънавибуд, ки бо мохияти инқилобива хусусияти ихтимоии зиддифеодалиаш, тамоми Аврупоро фаро гирифта буд. Мақоми хосаи ин давраи таърихиро ифодахои…
Муфассалтар » -
Маданияти давраи Эҳёи Аврупо. (Ренессанс)
Нақша: Хусусиятхои асосии маданияти замони Эхё. Эхёи Шимоли Навоварони санъати тасвирии замони Эхё. Хусусиятхои асосии маданияти замони Эхё. Замони Эхёи аврупоияке аз даврахои навбатии инкишофи маданияти ҷахонимебошад, ки мархилаи гузариш аз маданияти асримиёнагиба маданияти замони нав хисобида мешавад. Маркази харакати Эхё шахрхои Италия ба шумор меравад, ки дар он хо…
Муфассалтар » -
Маданияти замони асримиёнагии Аврупо
Нақша: Тавсифи умумии маданияти асри миёна. Пайдоиши дини насронӣ.. Маданияти Византия. Маданияти Аврупои Ғарбӣ, католисизм. Санъати романи ва готӣ. Тавсифи умумии маданияти асри миёна Ба ивази замони Атиқа давраи асримиёнагии инкишофи маданияти ҷахонимеояд, ки мархилаи пайдоиш, инкишоф ва таназзули феодализм ба шумор меравад. Ин давраи хукмронии назарияхои динӣ, схоластика, инквизитсия,…
Муфассалтар » -
Маданияти Атиқаи Аврупо
Нақша: Тавсифи умумии маданияти атиқа. Маданияти Юнони Қадим ва даврахои асосии он. Аполонива Дионидар маданияти атиқа. Маданияти Рими Қадим. Тавсифи умумии маданияти атиқа Тамадунни шарқи қадим бешубха ба кишвархои хамсоя таъсир расонид. Яке аз чунин хамсоягон қабилахое мебошанд, ки ба таърихи ҷахонихамчун халқиятхои «юнони қадим» ворид шудаанд ва хамон давраи…
Муфассалтар » -
Маданияти тамаддунхои Шарқи Қадим
Нақша: Миср хамчун қадимтарин маркази тамаддуни ҷахонӣ. Маданияти Байнаннахрайн. Тамаддуни Ҳиндустон ва Хитои Қадим. Адабиёт: Назри Яздонӣ, Далер Баҳромӣ. Маданиятшиносӣ.-Душанбе, 2006. Раҳмонов Э. Тоҷикон дар оинаи таърих.-Душанбе, 1999. Раҳмонов Э. Нигоҳе ба таърих ва тамаддуни ориёӣ.- Душанбе, 2006 Раҳмонов Э.Ш. Ваҳдати миллӣ мароми мост.-Душанбе, 1997. 5..Сулаймонов С. Фарҳангшиносӣ.-Душанбе, 2001. Темур…
Муфассалтар » -
Фарханги ҷамъияти ибтидои
Мархилахои сохти ҷамоаи ибтидоӣ Хусусиятхои асосии маданияти ҷамъияти ибтидоӣ Шаклхои ибтидоии эътиқоди динӣ Инсоният дар таърихи худ якчанд зинаи ҷамъиятӣ-иқтисодиро аз сар гузаронидааст. Давраи қадимтарин ва дарозтарини таърихи башарият замони ҷамоаи ибтидоимебошад. Дар ин давра тараққиёти қуввахои истехсолкунанда паст буд, оила ва моликияти хусусӣ, синфхо ва давлат вуҷуд надоштанд. Хамаи…
Муфассалтар » -
Мафхуми маданият, мохият ва сохтори он
Нақша: Аз таърихи омӯзиши илмии мафхуми маданият. Мафхуми маданият. Маданият хамчун олами маънавии инсон. Сохтори маданият. Мафхумхои маданияти миллй, маданияти этникива маданияти ҷахонӣ. Аз таърихи омӯзиши илмии мафхуми маданият Маданият мисли дигар масоили умумифалсафитаърихи худро дорад. Лекин дар ин ҷо бояд таърихи тасаввуротро оид ба маданият аз таърихи худи маданият…
Муфассалтар » -
Мақсад ва вазифаи фанни фархангшиноси
Нақша: Маданият ва ҷомеа. Мавқеи илми фархангшиноси дар омӯзиши тамаддуни ҷахони Фархангшиноси хамчун илм, вазифа ва сохтори он. Маданият ва ҷомеа Дигаргунсозихои инқилоби дар хаёти маънави дар баробари дастовардхои беназир, ки ба худмуайянкунии миллати тоҷик имконият ба вуҷуд овард, нуқсонхои зиёди ҷанбаъхои зиндагиро ошкор кард. Дар айни хол дар чунин…
Муфассалтар » -
Мақсад ва вазифаи фанни фархангшиносӣ
Нақша: Маданият ва ҷомеа. Мавқеи илми фархангшиносидар омӯзиши тамаддуни ҷахони Фархангшиносихамчун илм, вазифа ва сохтори он. Маданият ва ҷомеа Дигаргунсозихои инқилобидар хаёти маънавидар баробари дастовардхои беназир, ки ба худмуайянкунии миллати тоҷик имконият ба вуҷуд овард, нуқсонхои зиёди ҷанбаъхои зиндагиро ошкор кард. Дар айни хол дар чунин шароити…
Муфассалтар » -
Эхёи Аҷам (асрхои 1Х-ХV) ва ахамияти умумибашарии он
Нақша: Масоили банду басти илмии падидахои Эхё. Маданияти моддива маънавии ин давра. Эхёи Аҷам ва ахамияти оламшумули он. Масоили банду басти илмии падидахои Эхё Мо дар мавзӯи пешин бо назардошти давраи Сомониён дар бораи оғози эхёи халқи тоҷик сухан рондем. Эхёи миллии халқхои Эрони Шарқӣ, ки…
Муфассалтар » -
Проблемахои хозираи маданияти миллии тоҷик
Нақша: 1.Худшиносии миллияке аз омилхои асосии баландшавии тафаккури маданӣ. Пойдории сулх ва инкишофи иқтисодиёт. Масъалахои маданияти маънавии замони муосир. Худшиносии миллияке аз омилхои асосии баландшавии тафаккури маданӣ Тоҷикистон 10 соли истиқлолияти миллии худро паси сар карда, ба асри ХХ1 бо қадамхои устувор ворид гардид. Лекин, дар назди халқи…
Муфассалтар » -
Маданияти давраи Эхёи Аврупо (Ренессанс)
Нақша: Хусусиятхои асосии маданияти замони Эхё. Эхёи Шимоли Навоварони санъати тасвирии замони Эхё. Хусусиятхои асосии маданияти замони Эхё. Замони Эхёи аврупоияке аз даврахои навбатии инкишофи маданияти ҷахонимебошад, ки мархилаи гузариш аз маданияти асримиёнагиба маданияти замони нав хисобида мешавад. Маркази харакати Эхё шахрхои Италия ба шумор меравад, ки дар…
Муфассалтар »