Ноҳияи иқтисоди Рашт
Ноҳияи иқтисоди Рашт
Рашт кишвари куҳсор аст. Масоҳати он 17,1ҳазор километри мураъбаро ташкил менамояд. Қисми асоси онро қатор кӯҳҳо ишғол кардааст. Ин ҳолат ба мавқеъи иқтисоди ба ноҳия таъсири калон мерасонад. Ноҳия дорои релйефи мураккабаст. Дар ин ҷо чандин водиҳои калону хурд мавҷуданд, ки онҳоро аз ҳамидигар қаторкӯҳо ҷудо менамоянд. Аз ҷумла водии Вахш-Сурхоб ва Қизилсу дар баландии 1200то2100 метр ҷойгир шудааст. Водии Оби Хингоб дар баландии 1200-3200метр, водии Муғсу дар баландии 1800то2700 воқеъ гардидаанд. Қаторкуҳҳое, ки водиҳоро иҳота кардаанд, аз сатҳи водиҳо аз сатҳи 1500то3500 метр баланди мебошанд. Иқлими инҷо нисбат ба иқлими ҷунуби Тоҷикистон, континенталитар аст. Водиҳо бо тобистони гарму муътадили салқин, қаторкуҳо бо иқлими хунукии худ фарқ мекунад. Ҳарорати миёни моҳи июл дар водиҳо аз 16градус-20градус то +24градус дараҷа баланди ва дар моҳи январ аз -3градус то -7-8градус паст мешавад. Дар қатор куҳҳо ҳарорати миёнаи моҳи июли дар минтақаи Субалпи +12-16градус, моҳи январ ба -10-16градус дараҷа баробар аст. Миқдори боришоти солона дар водиҳо ва домана куҳҳо 400-600мм, дар куҳҳо 8000-1200мм-ро ташкил менамоянд. Дарёҳои ноҳия асосан аз барфҳои доими ва пиряхҳои куҳи сарчашма ме гиранд.
Дар ташакулли хоҷагии ноҳия ва мустақилияти он релефи куҳи нақш гузоштааст. Бо ин мақсад соли 1932 роҳи мошингарди Сталинобод (ҳозира Душанбе) – Ғарм сохта шуд.Соли 1940 Роҳи калони Помир Сталинободро бо маркази кӯҳистони Бадахшон ва шаҳри Хоруғ пайваст. Роҳи Ғарм ба шохаи он табдил ёфт. Зиёда аз 46%-и роҳҳо асфалпуш карда шуданд.
Аҳолии ноҳия 2,65% аҳолии ҷумҳуриро ташкил менамояд. Дар як километри мураббаъ23 нафар рост меояд. Қисми зиёди аҳолиӣ дар водии Сурхоб ва Оби Хингоб зиндагӣ мекунанд. Масоҳати замини кишт 12,4% замини кишоварзиро ташкил менамоянд. Барои зимистон гузаронии чорво, чарогоҳҳои зимистона кифоя нстанд. Ин аст, ки дар фасли зимистон як қисми чорворо дар чарогоҳҳои вилояти Хатлон нигоҳ медоранд.
Соҳаи асосӣ кишоварзӣ, чорводорӣ ва картошка парварӣ мебошад. Онҳо ҳисаи зиёди даромадди кишоварзиро медиҳанд. Солҳои охир боӯдори низ инкишоф ёфта истодааст. Чорводори асосан аз чорвои шохдори калон ва гӯсфандпарварӣ иборат аст. Сифати говҳои маҳали ва гусфандони маҳаллиро бо роҳи бо зотҳои сермаҳсул ҷуфтӣ кунондан беҳтар намуданд.
Саноати ноҳия соҳаи ҷавон буда, дар арафаи ташаккулёбӣ мебошад. Дар айни замон дар ин ҷо истеҳсоли ангишт, коркарди чӯб, дӯзандаги ба роҳ монда шудааст.
Инкишофи минбаъдаи саноати ноҳия ба гузаронидани тадқиқоти ҳаматарафаи геологӣ, сохтумони НБО-и Роғун, коркарди сарватҳои табиии мавҷуда ва истифодаи самараноки захираҳои меҳнатӣ вобаста мебошад.
