Год: 2020
-
Назарияи давлат ва ҳукуқ
Мавзӯи омӯзиши илм чист? $C) Масъалаҳо, қонуниятҳо, равандҳои марбут ба пайдоишу инкишофи падидаҳои мухталифи ҳаёти ҷомеа; Мавзӯи омӯзиши назарияи давлат ва ҳуқуқро чӣ ташкил медиҳад? $C) Қонуниятҳои умумии пайдоиш, инкишоф ва амали давлат ва ҳуқуқ ва падидаҳои бо онҳо алоқаманд; Назарияи давлат ва ҳуқуқ чист? $A) Илми соҳавии ҳуқуқшиносӣ, ки…
Муфассалтар » -
Назарияи истехсолоти агросаноатӣ
Нақша Сарсухан 1. Истеҳсолоти агросаноатӣ соҳаи хоси истифодаи меҳнат ва сармоя. 2. КАС ва таркиби он. 3. Заминдорӣ ва истифодаи замин – асоси системаи муносибатҳои кишоварзӣ. 4. Муносибатҳои кишоварзӣ дар КАС – и ҶТ. Хулоса Сарсухан Сиёсати аграрӣ дар шароити имрӯза бояд ба шаклҳои гуногуни моликият ва намудҳои мухталифи фаъолияти…
Муфассалтар » -
Саволхо аз фанни макроиктисод
@1. Дефлятори МММ ҳамчун таносуби байни чунин нишондиҳандаҳо ҳисоб карда мешавад: $A) МММ реалӣ нисбат ба МММ-и номиналӣ; $B) ММД-и номиналӣ бар МММ-и номиналӣ; $C) МММ-и номиналӣ бар МММ-и реалӣ; $D) ММД-и номиналӣ бар ММД-и реалӣ; $E) МММ-и реалӣ бар ММД-и реалӣ; @2. Барои муайян кардани ҳаҷми даромади миллӣ бояд:…
Муфассалтар » -
Захирахои иқтисодӣ ва гирдгардиши онҳо
Мафҳуми захираҳои иқтисодӣ. Механизмҳои тақсими захираҳо. Мафҳуми гирдгардиши захираҳо ва даромадҳо. Нақшаи гирдгардиши захираҳо ва даромадҳо. Маҳдудияти захираҳо ва интихоби иқтисодӣ. 1. Мафҳуми захираҳои иқтисодӣ Захираҳои иқтисодӣ, ё ки мувофиқи илми назарияи иқисодӣ омилҳои истеҳсолот – ин унсурҳое мебошанд, ки барои истеҳсоли неъматҳои иқтисодӣ истифода мешаванд. Дар шароити мусоир ба…
Муфассалтар » -
Рақобати мукаммал ва номукаммали бозорӣ
Механизми бозор Рақобат ҳамчун унсури бозор Рақобати озод ё мукаммал Механизми тақозо ва арза дар шароити рақобати мукаммал Чандирии тақозо ва арза Рақобати монополӣ ё номукаммал Шаклҳои рақобат дар шароити истеҳсолоти монополӣ Рақобат ҳамчун унсури бозор Бидуни рақобат ҳатто давлатҳои пешқадам нишонаҳои зарарҳоро ҳис накарда метавонанд ба таназзул рӯй оваранд.…
Муфассалтар » -
Моликият ва моделҳои ташаккули системаҳои иқтисодӣ
Нақша Моликият ҳамчун зуҳуроти иқтисодӣ.Гуногуншаклии моликият ва таснифоти он.Нақши ғайридавлатисозӣ ва хусусигардонӣ дар ташаккули гуногуншаклии моликият.Моликият ҳамчун зуҳуроти иқтисодӣ. Дар зиндагии рузмарра таҳти мафҳуми моликият таалуқ доштани ин ё он мавод ба шахсони муайян дар назар дошта мешаванд. Ин маънои онро дорад ҳар як инсон ҳамчун моликиятдор амволи ба худ…
Муфассалтар » -
Назарияи истехсолот
Дар кадом зинаи таърихии тарақиёте, ки чамияти инсони карор надошта бошад, одамон барои зиндаги кардан, бояд хурока, пушока, манзил ва дигар неъматхои модиро доро бошад. Воситаҳои барои ҳаёти инсон зарур бояд истеҳсол гарданд ва тайёр намудани онхо дар раванди истехсолот амали мегардад. Истеҳсолот — рафти таъсиррасонии инсон ба табиат бо…
Муфассалтар » -
Хусусиятхои асосии иктисоди бозори ва Назарияи мол ва пул
Заминахои ташаккул ва мавкеи истехсолоти моли дар инкишофи иктисоди чомеа. Мол, хусусият ва шаклхои фаъолияти он. Назарияи интихобии ташаккули арзиши мол. Пул хамчун шакли инкишофи муносибатхои моли Вазифахои пул ва тахаввулоти системаи пули. Назарияи нархи мол. Намудхои нарх ва тарифхо. Адабиёт А.Эргаш.Х Мухамадбердиев.Курси назарияи иктисоди(Микроиктисод) Душанбе 2000 Баликоев В.З. Общая…
Муфассалтар » -
Ташаккули сармояи соҳибкорӣ
1.Тавсифи гуногуни сармоя аз нигохи мактабҳои мухталифи иктисодӣ. 2. Бозорӣ сармоя, объект ва субъекти он. 3. Сарчашмаҳои ташаккули сармояи соҳибкорӣ. 4. Гирдгардиши захираҳои маблағгузории корхона. Фондҳои асосӣ ва гардон. 5. Нишондиҳандаҳои самаранок истифода бурдани сармояи асосӣ ва гардон. 1.Тавсифи гуногуни сармоя аз нигохи мактабҳои мухталифи иктисодӣ. Оиди фаҳмиш ва муайян…
Муфассалтар » -
Худтанзимшавии низоми иктисодӣ ва таъмини мувозинати (баробарвазнии) бозор
Назария умумӣ ва моделхои баробарвазнии иктисодӣ. Худтанзимкунии бевосита бо баробарвазнӣ алокаманд мебошад. Холати баробарвазнии иктисоди бо он таснифот карда мешавад, ки яке аз намояндагони иктисоди бо ёрии воситахое, ки дорад ба дигаргунии он шавкманд нест. Иктисодчии итолиёяви В Парето(1848-1923с) принсипи окилонаро ба миёновард, ки мувофики он боигарии максимали(холати хуби зист)…
Муфассалтар » -
Хароҷотҳои истеҳсолот ва даромади иқтисодӣ
Хароҷотҳо ва даромад: муносибати иқтисодӣ ва муҳосибӣ.Хароҷотҳои кутоҳмуддати фирма: шакҳо, динамика ва алоқамандӣ.Функсияи хароҷотҳо дар муҳлати дурудароз.Изокоста: баробарвазнии соҳибкор. Хароҷотҳо ва даромад: муносибати иқтисодӣ ва муҳосибӣ. Хароҷотҳои истеҳсолот — ин хароҷотҳо ба истеҳсоли маҳсулот мебошанд. Иқтисодчӣ ва муҳосиб онҳоро ба таври гуногун ҳисобу китоб менамоянд. Муҳосиб хароҷотҳоро ҳамчун қарзҳои ҳақиқии…
Муфассалтар » -
Омилҳо ва шароитҳои тағирёбии ҳосилнокии меҳнат
Ҳосилнокии меҳнат дар зери таъсири омилҳои гуногун доимо дар тағайюр аст. Агар баъзе аз ин омилҳо ба болоравии ҳосилнокии меҳнат мусоидат намоянд, баъзеи дигар баръакс, боиси паст шудани он мегарданд. Ғайр аз ин бо динамика ва тағирёбии ҳосилнокии меҳнат шароитҳо низ таъсири худро мерасонанд. Одатан, шароитҳо ё таъсири ин ё…
Муфассалтар » -
Усулҳои чен кардани ҳосилнокии меҳнат
Ченкунии ҳосилнокии меҳнат яке аз мушкилоти ниҳоят мураккаб ва печ дар печи иқтисодӣ бо шумор меравад. Дар амал усулҳои гуногуни чен кардани ҷараёни пасту болоравии ҳосилнокии меҳнат истифода бурда мешаванд. Истифодабарии ин ё он усул вобаста аст, аз он сатҳи ҳосилнокии меҳнате, ки чен карда мешавад ва аз он вазифаҳое,…
Муфассалтар » -
Мазмун, моҳият ва аҳамияти ҳосилнокии меҳнат
Ҳосилнокии меҳнат яке аз мушкилоти умдатарини илмҳои иқтисодӣ мебошад, ки тақрибан аз давраҳои мерканталистон боз диққати олимонро ба худ ҷалб карда меояд. Асосҳои омӯзиши ҳосилнокии меҳнатро олимон А.Смит ва Д.Рикардо поягузорӣ кардаанд. Баъдтар ссҳ К.Маркс ва Ф.Энгельс назарияи ҳосилнокии меҳнатро бештар такомул дода истода онро асоси пешрафти иқтисодиву иҷтимоӣ ва…
Муфассалтар » -
Нархи замин
Замин хамчун омили истехсоли характери моли дорад, он фурухта ва харида мешавад, нархи он дар бозор аз талабот ба он вобаста аст. Аммо то пайдоиш дар бозор воситаи истехсоли он бахои иктисодии «аввала»-ро намуди кадастрии заминро дорад. Кадастри замини – ин мачмуй маълумотхо оиди замин мебошад. Баходихии сифатноки замин ин…
Муфассалтар » -
Назарияи Рента
Рентаи замин: Мохият,намуд (шакл). Мохияти рентаи замин аз хусусиятхо ё сифатхои замин чун манбаъхои (сарчашмахои) иктисоди ва муносибатхои истифодабарии замин вобастаги дорад.Замин- воситаи бехтарини истехсолот мебошад:Он микдоран махдуд аст,аз нав ба вучудории он ба таври сунъи номумкин аст;китъахои заминро аз руи махсулотдори фарк мекунанд,яъне кувваи истехсолии табии гуногун доранд. Аз…
Муфассалтар » -
ТИПАЛОГИЯ забонҳо
Типологияи забонҳо ҳамчун як бахши забоншиносӣ Типологияи забонҳо як қисмати забоншиносӣ буда, забонҳоро дар муқоиса бо ҳамдигар ба мақсади муайян намудани хусусиятҳои умумӣ ва фарқкунандаи онҳо меомўзад. Муқоиса яке аз методҳои асосии омӯзиши забонҳо ба шумор меравад ва аз рӯи мақсаду объекти омӯзиш ду хел мешавад: методи муқоисавӣ-таърихӣ, ки хешигарии…
Муфассалтар » -
Фирма хамчун субъекти муносибатхои бозорӣ
Нақша: Сарсухан 1.Фирма ҳамчун мафҳуми иқтисодӣ ва субъекти хоҷагидорӣ 2. Менеҷмент, ҳамчун шакли идоракунии истеҳсолот 3. Маркетинг, нақш ва мақоми он дар идораи фирма Хулоса Сарсухан Фирма ҳамчун сохтори хоҷагидорӣ ва ҳамчун категорияи иқтисодӣ дар тӯли давраи дарози инкишофёбии муносибатҳои бозорӣ моҳиятан таҳаввул ёфтааст. Дар аввал мафҳуми фирма «номи савдоии»…
Муфассалтар » -
Саволхои менеҷмент
@1. Сабади истеъмолӣ – ин: $A) арзиши истеъмолии молу хизматҳоро дарбар мегирад; $B) молу хизматҳое мебошад, ки барои як сол ҳисоб карда мешавад; $C) истеъмолоти солонаи аҳолиро нишон медиҳад; $D) нишондиҳандаест, ки дараҷаи истеъмоли аҳолиро нишон медиҳад; $E) миқдори молу хизматҳое мебошад, ки барои қонеъгардонии талаботҳои оилаи миёна зарур аст.…
Муфассалтар » -
Моликият ва моделҳои ташаккули системаҳои иқтисодӣ
Нақша Моликият ҳамчун зуҳуроти иқтисодӣ.Гуногуншаклии моликият ва таснифоти он.Нақши ғайридавлатисозӣ ва хусусигардонӣ дар ташаккули гуногуншаклии моликият.Моликият ҳамчун зуҳуроти иқтисодӣ. Дар зиндагии рузмарра таҳти мафҳуми моликият таалуқ доштани ин ё он мавод ба шахсони муайян дар назар дошта мешаванд. Ин маънои онро дорад ҳар як инсон ҳамчун моликиятдор амволи ба…
Муфассалтар » -
Назарияи фоида ва Тақсими натиҷаҳои истеҳсолот
Назарияи фоида. Тақсими натиҷаҳои истеҳсолот, фоидаи иқтисодӣ, даромади соҳибкорӣ, музди кор ва фоиз. 1. Шарҳи фоида аз нигоҳи мактабҳои гуногуни иқтисодӣ. 2. Фоида ва омилҳои муайянкунандаи андозаи он. 3. Шароитҳои ба дастовардани фоидаи максималӣ. 4. Даромад ва шаклҳои он. 5. Моҳият, шаклҳо ва системаҳои музди кор. 6. Назарияи фоиз ва…
Муфассалтар » -
Масоили назарияи мезоиктисод
Мезоиқтисод аз вожаи лотинӣ гирифта шуда, маънои «баъд», «пас аз», ягон ҳодисаро ифода мекунад. Вай, равиш ва сирати зуҳурии ҳодиса, мазмун ва моҳияти миёнаи зернизоми иқтисоди миллиро инъикос менамояд. Дар адабиётҳои кунунии иқтисодӣ ба сифати ҷанбаҳои муҳимтарини мезоиқтисод инҳо мавриди таҳлил ва таҳқиқ қарор дода мешаванд; КАС, иқтисодиёти сохтмон, савдо,…
Муфассалтар » -
Тестхои иктисодиёти туризм
Вобаста ба накш ва макомашон захирахои иктисодиро ба кадом гуруххо таксим мекунанд. а. модди, мехнати, истеъмоли , пасандоз б. модди, мехнати, молияви иттилооти, табии в. моди мехнати молияви истехсоли г. ҳамаи ҷавобҳо нодуруст. 2. Тарафхои истехсолоти чамъиятиро номбар кунед. а. куввахои истехсолкунанда ва истеъмоли б. куввахои истехсолкунанда ва муносибатхои истехсоли…
Муфассалтар » -
Бозори замин ва нархи замин
Муносибатҳои кишоварзӣ гуфта маҷмӯи муайяни муносибатҳои иқтисодиро меноманд, ки дар сохаи аграрӣ ба вуҷуд меоянд. Дар кишоварзӣ хусусиятҳои хосе вуҷуд доранд, ки аз мавқеъ ва мақоми замин ҳамчун воситаи асосии истеҳсолот бармеояд. Замин ин асоси ҳаёт, манбаи асосии неъматҳои ҷузъӣ мебошад. Гарчанде замин маҳсули меҳнат набошад ҳам, вай ба фаъолияти…
Муфассалтар » -
Бозори сармоя ва Фоизи қарз
Барои он ки ин ё он фирма (корхона) фаъолияти сохибкории худро оғоз намояд, лозим аст, ки тамоми ресурсхо (манобеъ) дар якҷоягӣ мавҷуд бошанд: сармоя, мехнат, замин ва кобилияти сохибкорӣ. Саволе пайдо мешавад аз куҷо инхоро фирма пайдо мекунад. Ҷавоби ин савол хеле осон менамояд. ҳамаи ин дар бозори истеҳсолии ресурсҳо…
Муфассалтар » -
Бозори коғазхои кимматнок
Дар шароити иқтисоди бозорӣ қоғазҳои қимматнок мақоми махсусро ишғол мекунанд. Қоғази қимматнок ин шакли сармояест, ки метавонад ба ивази пул ё мол фурӯхта шавад ва дар бозор дар шакли мол ҳаракат намояд ва ба соҳибаш даромад орад. Ин як навъи махсуси мавҷудияти сармоя дар шакли пул ё мол мебошад. Мазмунаш…
Муфассалтар » -
Бозори мехнат ва таксимоти даромадхо
Мафҳумҳои нав. Хусусиятҳои тақозо ба омилҳои истеҳсолот (захираҳои иқтисодӣ); Маҳсулоти ниҳоӣ ва даромади ниҳоӣ. Нархҳо, тақозо ва арзаи захираҳо. Хусусияти бозори меҳнат. Тақозо ва арзаи меҳнат. Музди кор. Сармоя ва моҳияти он. Фоизи қарз. Меъёри фоизи қарз. Фоизи қарзи номиналӣ (исмӣ) ва воқеъӣ. Арзиши дисконтишуда ва маблағгузорӣ (инвестиция). Хусусиятҳои бозори…
Муфассалтар » -
Намунаи Суратмачлис
Суратмаҷлис. Суратмаҷлис ҳуҷҷати муҳим ба ҳисоб меравад, чун он рафти маҷлисро нишон медиҳад. Маҷлис дар ҳар муассисаи давлатӣ органи олии он ба ҳисоб меравад. Суратмаҷлисро протокол (фр. : protocole) низ мегӯянд. Суратмаҷлис ё протокол санадест, ки ҷараёни ягон маҷлис, конфронс, тафтишоти ҳуқуқӣ, бозпурсии мақомот ва монанди инҳо дар он аз…
Муфассалтар » -
Намунаи Ваколатнома
Ваколатнома. Ваколатнома чунин навъи ҳуҷҷат аст, ки дар он соҳиби ҳуҷҷат ба ҳайси як шахс ё як идораву корхонаи салоҳиятддор ҳуқуқ ва ваколати молӣ ё пулии худро ба ягон шахс ё идораву корхонаи дигар вогузор мекунад. Шахси фоил, яъне соҳиби ваколатро ваколатгузор ва шахси мафъул, яъне шахсе, ки ҳуҷҷат ба…
Муфассалтар » -
Навиштани Тасдикнома
Тасдиқнома. Тасдиқнома чунин навъи ҳуҷҷат аст, ки аз ҷониби сардор, мудир, роҳбар, маъмур ё аз ҷониби садорат, идора, роҳбарият ва маъмурияти ягон идора, корхона ва муассиса ҷиҳати тасдиқи вазъ ва ҳақиқати ҳоли то замони навишти ин ҳуҷҷат доштаи шахси муайян (яъне: шахси мафъул, шахсе, ки тасдиқнома барои ӯ навишта мешавад)…
Муфассалтар »