Фанни Ҳуқуқи инсон

Рефератхо ва лексияхои точики аз фанни Ҳуқуқи инсон

  • Проблемаҳо ва дурнамои ташаккули фарҳанги ҳуқуқҳои инсон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон

    Омӯзиш дар соҳаи ҳуқуқҳои инсон ҳамчун қисми сиёсати давлатии Тоҷикистон. Санадҳои миллии меъёрӣ-ҳуқуқӣ дар соҳаи омӯзиши ҳуқуқҳои инсон Тоҷикистон аз замони ба даст овардани истиқлолият дар раванди доимии ислоҳотӣ ва мукаммал гардонидани механизмҳои қонунгузорӣ ва истифодаи ҳуқуқҳо, институтҳои давлатии ҳокимият, низоми маориф, иқтисодиёт ва ғайра қарор дорад. Ин раванд бо…

    Муфассалтар »
  • Проблемаҳо ва дурнамои ташаккули фарҳанги ҳуқуқҳои инсон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон

    Омӯзиш дар соҳаи ҳуқуқҳои инсон ҳамчун қисми сиёсати давлатии Тоҷикистон. Санадҳои миллии меъёрӣ-ҳуқуқӣ дар соҳаи омӯзиши ҳуқуқҳои инсон Тоҷикистон аз замони ба даст овардани истиқлолият дар раванди доимии ислоҳотӣ ва мукаммал гардонидани механизмҳои қонунгузорӣ ва истифодаи ҳуқуқҳо, институтҳои давлатии ҳокимият, низоми маориф, иқтисодиёт ва ғайра қарор дорад. Ин раванд бо…

    Муфассалтар »
  • Нақши давлат, аҳли ҷомеа ва созмонҳои байналмилалӣ дар ташаккули фарҳанги ҳуқуқҳои инсон

    Ташаккули фарҳанги ҳуқуқҳои инсон – вазифаи афзалиятноки ҷомеаи байналмилалӣ Ҳуқуқҳо ва озодиҳои инсон ва шаҳрванд, тавре қайд кардем, қисмати ҷудонопазири фарҳанги ҳуқуқҳои инсон мебошанд. Эътироф, эҳтиром ва риояи онҳо танҳо дар рафти таълим, тарбия, раванди муттасили омӯзиш дар соҳаи ҳуқуқҳои инсон имконпазиранд. Ташаккули фарҳанги ҳуқуқҳои инсон бе маърифатноксозии аҳолӣ, тарбия…

    Муфассалтар »
  • Фарҳанги бурдани гуфтушунидҳо

    Хирадмандон, ҳарчанд ба таври гуногун фикр мекунанд, ҳамеша ба созишу мусолиҳа омада метавонанд, аблаҳон бошанд, ҳарчанд як хел фикр мекунанд, ҳаргиз ба мувофиқа намерасанд. К. Мелихан 1. Ҷиҳатҳои асосии фарҳанги бурдани гуфтушунидҳо Дар даҳсолаҳои охир проблемаҳои амният ва ташаккули асосҳои сиёсӣ ва ҳуқуқӣ барои сулҳ ва рушди боэътидол махсусан шиддат…

    Муфассалтар »
  • Тоқатпазирӣ (толерантӣ), ғайризӯроварӣ ва муколама

    Қаҳрамони аз ҳама бузург кист? Оне, ки душманонашро ба дӯстони худ табдил медиҳад. Зарбулмасали исроилӣ. 1. Мафҳуми тоқатпазирӣ Дар нахустин ҳуҷҷати Созмони Милали муттаҳид – Оинномаи он зарурати истифодаи амалии тоқатпазирӣ ва нигаҳдории сулҳ, адолат, ҳуқуқҳои инсон ва пешбурди прогресси иҷтимоӣ таҳким бахшида шудааст. Меъёри асосии рафтор барои инсоне, ки…

    Муфассалтар »
  • Мафҳумҳои фарҳанги ҳуқуқҳои инсон ва фарҳанги ҳуқуқӣ

    Мафҳуми фарҳанги ҳуқуқӣ Фарҳанг— чун сиёсат, иқтисодиёт соҳаи иҷтимоии ҳаёти ҷамъият — он соҳаи муносибатҳои ҷамъиятист, ки дар он арзишҳо ва идсолҳои умумибашарӣ ташаккул ёфта, дар инсон оғози эҷодиёт ифодаи худро пайдо мекунад. Фарҳанг бе маънии васеъ ҳамаи дастовардҳои инсоният, ҳамаи он чизҳоест, ки инсон офаридааст. Фарҳанг дар худ иттилооти…

    Муфассалтар »
  • Проблемаҳои иштироки кӯдакон дар низоъҳои мусаллаҳона

    Ӯҳдадориҳои давлатҳои иштирокдори низоъ нисбати иштирок накардани кӯдакон дар низоъҳои мусаллаҳона Кӯдакон ва ҷанг – ду мафҳуми ба ҳам номувофиқ. Кӯдакон бояд ҳамаҷониба аз иштирок кардан дар амалиётҳои ҷангӣ эмин нигоҳ дошта шаванд. Бо вуҷуди ин бисёр вақт манъи пурраи иштироки кӯдакон дар амалиётҳои ҷангӣ ба назар номумкин менамояд: онҳоро…

    Муфассалтар »
  • Конвенсияҳои Женевагӣ

    Консепсияи конвенсияҳои Женевагӣ Асоси ҳуқуқи ҳозираи байналмилалии башардӯстонаро, чор конвенсияи Женевагии ба ҳифзи ҷабрдидагони ҷанг бахшидашуда аз 12 августи соли 1949 ва ду Протоколи иловагӣ ба конвенсияҳои зикршуда аз 8 июни соли 1977 ташкил медиҳанд. Ҳар кадоме аз конвенсияҳо аз меъёрҳои ҳифзи категорияҳои муайяни одамони аз ҷанг ҷабрдида иборатанд. Бо…

    Муфассалтар »
  • Ҳуқуқҳои инсон ва қоидаҳои бурдани ҷанг

    Проблемаи ҳуқуқҳои инсон ва бурдани ҷанг Дар ҷаҳони имрӯза ба ҳуқуқҳои инсон хавфу хатарҳои сершуморе таҳдид мекунанд ва яке аз хатарҳои аз ҳама ҷиддӣ низоъҳои мусаллаҳона мебошанд. Воқеаҳои дар таърих аз ҳама маълуми вайронкунии оммавии ҳуқуқҳои инсон, алалхусус воқеаҳои марбут ба қир кардан, ба асорат гирифтор кардани шумораи зиёди аҳолии…

    Муфассалтар »
  • Проблемаҳои риояи ҳуқуқҳои муҳоҷирини иҷборӣ

    1. Мафҳуми «муҳоҷирини иҷборӣ» Тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳоҷирини иҷборӣ ду навъчанд: якум – муҳоҷирини иҷборие, ки аслан шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон буда, ҷойҳои истиқомати доимии худро, ки дар ҳудуди давлати дигаранд, тарк кардаанд; дуюм – муҳоҷирини иҷбории дохилӣ, ки муҳоҷирини дохилӣ номида мешаванд. Ин гурӯҳҳои одамонро он, ки онҳо шаҳрвандони…

    Муфассалтар »
  • Конвенсияи СММ дар бораи мақоми гурезаҳо ва проблемаҳои риояи ҳуқуқҳои онҳо

    1.Аз таърихи пайдоиши Конвенсияи СММ дар бораи мақоми гурезаҳо ва Протоколи марбут ба мақоми гуреза Соли 1951 дар Женева аз ҷониби Ассамблеяи Генералии СММ Конвенсияи СММ дар бораи мақоми гурезаҳо қабул карда шуд. Конвенсияи мазкур ҳуҷҷати дорои қувваи ҳатмии юридикӣ барои давлатҳои иштирокдор буда, санадҳои байналмилалии марбут ба гурезаҳои то…

    Муфассалтар »
  • Гурезаҳо ва муҳоҷирини иҷборӣ ҳамчун гурӯҳҳои нозуки иҷтимоӣ

    Мафҳумҳои «гурезаҳо» ва «муҳоҷирини иҷборӣ» Муҳоҷирати берунӣ, ё ҳаракату ҷойивазкунии одамон аз ҳудуди як давлат ба ҳудуди давлати дигар метавонад ҳамчунин характери иҷборӣ дошта бошад. Байни ин категорияи одамони тарки хонаи худ карда ва бо амри тақдир ба мулки бегона афтода гурезаҳо ва муҳоҷирини иҷборӣ низ ҳастанд. Мувофиқи маълумоти Идораи…

    Муфассалтар »
  • Проблемаҳои риояи ҳуқуқҳои муҳоҷирини меҳнатӣ

    Бозори меҳнат ва муҳоҷирати меҳнатӣ аз Ҷумҳурии Тоҷикистон Бозори меҳнат категорияи махсуси иқтисодии фарогирандаи шуғли пардохташавандаест, ки ба он даъвогарони ҷои кор ва ҳамаи ашхоси машғули меҳнат, ба ҷуз хонандагон ва коркунони мустақили (хонагии) барандаи хоҷагии натуралӣ, мансубанд. Ба таври дигар гӯем, бозори меҳнат бозори дархост ва пешниҳод ба қувваи…

    Муфассалтар »
  • Проблемаҳои риояи ҳуқуқҳои муҳоҷирини меҳнатӣ

    Бозори меҳнат ва муҳоҷирати меҳнатӣ аз Ҷумҳурии Тоҷикистон Бозори меҳнат категорияи махсуси иқтисодии фарогирандаи шуғли пардохташавандаест, ки ба он даъвогарони ҷои кор ва ҳамаи ашхоси машғули меҳнат, ба ҷуз хонандагон ва коркунони мустақили (хонагии) барандаи хоҷагии натуралӣ, мансубанд. Ба таври дигар гӯем, бозори меҳнат бозори дархост ва пешниҳод ба қувваи…

    Муфассалтар »
  • Конвенсияи байналхалқӣ оид ба ҳифзи ҳуқуқҳои ҳамаи муҳоҷирини меҳнатӣ ва аъзои оилаҳои онҳо

    Мафҳумҳои «муҳоҷирати меҳнатӣ» ва «муҳоҷирини меҳнатӣ» Муҳоҷирати меҳнатӣ яке аз шаклҳои муҳоҷирати аҳолӣ, зуҳуротест, ки ба ҷаҳон аз замони пайдоиши он маълум аст. Зери мафҳуми муҳоҷират (лот.migratio, аз migrj — мегузарам, ҷой иваз мекунам) ба сурати умум ҳаракат, ҷойивазкунии одамон дар ҳудуди мамлакат аз як минтақа ба минтақаи дигар (муҳоҷирати…

    Муфассалтар »
  • Проблемаҳои риояи ҳуқуқҳои ақаллиятҳои миллӣ

    1. Риояи ҳуқуқҳои ақаллиятҳои миллӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Дар Тоҷикистон, тавре мо қайд кардем, намояндагони халқҳо ва этносҳои гуногун зиндагӣ мекунанд ва аз ин лиҳоз эътироф ва ҳифзи ҳуқуқҳои онҳо яке аз шартҳои муҳимтарини рушди демократия, таъмини эътидоли сиёсӣ ва иҷтимоист. Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуҷҷатҳои асосии байналмилалии ҳуқуқиро дар соҳаи ҳифзи…

    Муфассалтар »
  • Конвенсияи СММ оид ба барҳам додани табъизи нажодӣ

    Тамаддун бояд аз рӯи муносибаташ ба ақаллиятҳо арзёбӣ гардад. Маҳатма Ганди Аз таърихи қабули Конвенсияи СММ оид ба барҳам додани табъизи нажодӣ. Мафҳуми «табъизи нажодӣ» Дар Эъломияи умумии ҳуқуқи башар эълом гаштааст, ки «ҳар як инсон бояд бидуни тафовуте, ки махсусан аз лиҳози нажод, ранги пӯст, ҷинсият, забон, дин, ақидаи…

    Муфассалтар »
  • Ҷумҳурии Тоҷикистон – давлати сермиллат. Ақаллиятҳои миллӣ

    «Дар ҷаҳон ягон халқ бо ягон хел лаёқатмандӣ нисбат ба халқҳои дигар афзалият надорад». (Лессинг, файласуфи немис) Мафҳуми «ақаллиятҳои миллӣ» Ҷаҳони имрӯза воқеан ҳам фузунфарҳанг ва фузунмиллат маҳсуб мешавад. Дар ҷаҳон беш аз 200 давлат вуҷуд дошта, дар онҳо ба ҳисоби умумӣ намояндагони 8 ҳазор ҷамоаҳои этномиллӣ, ки аз ҳамдигар…

    Муфассалтар »
  • Эҳтироми пиронсолӣ – қадр ва шарафи ҳар инсон

    Тавре Шумо дар хотир доред, дар Принсипҳои СММ нисбат ба одамони пиронсол таъкид шудааст, ки ба пиронсолон бояд аз ҷониби оила ва ҷамоаҳо нигоҳубин таъмин карда шавад. Дар бораи ҳуқуқҳои кӯдакон сухан ронда истода мову шумо вазифаҳои волидонро бобати ғамхорӣ кардан дар ҳаққи фарзандони худ қайд карда будем. Вале вақте…

    Муфассалтар »
  • Проблемаҳои риояи ҳуқуқҳои ашхоси имкониятҳояшон маҳдуд дар Тоҷикистон

    Бани одам аъзои якдигаранд, Ки дар офариниш зи як гавҳаранд. Чи узве ба дард оварад рӯзгор, Дигар узвҳоро намонад қарор. Саъдии Шерозӣ Вазифаҳои давлатӣ оид ба ҳифзу таъмин кардани ҳуқуқҳои ашхоси имкониятҳояшон маҳдуд ва пиронсолон Ҳуқуқҳои ашхоси имкониятҳояшон маҳдуд дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо як қатор санадҳои ҳуқуқӣ ва дар навбати…

    Муфассалтар »
  • Пиронсолон ҳамчун гурӯҳи нозуки иҷтимоии аҳолӣ

    1. Мафҳумҳои «пиронсолон» ё «одамони солхӯрда» Вақтҳои охир тамоюли боз ҳам васеътар фаҳмидани категорияи одамони имкониятҳояшон маҳдуд, ки пиронсолонро низ шомил месозад, ба мушоҳида мерасад. Бар фарқият аз муносибати тиббии дар Таснифоти байналхалқии СУТ истифодашаванда олимон муносибати дигареро ба таъриф бахшидани имкониятҳои маҳдуд дар асоси истифодаи мафҳуми соҳаҳои ҳаёт кор…

    Муфассалтар »
  • Ашхоси имкониятҳояшон маҳдуд ҳамчун гурӯҳи нозуки иҷтимоии аҳолӣ

    Мафҳуми «шахси имкониятҳояш маҳдуд» тағйирёбии муносибат ба таърифи он Дар ҳаёти қариб ҳар як одам воқеаҳое рух медиҳанд, вақте ба сабаби зарбу латхӯрӣ ё бемориҳо имкониятҳояш маҳдуд мегарданд: ҳаракату роҳгардиаш душвор мешавад; вай мисли пештара меҳнат карда наметавонад, аз ӯҳдаи барои худ мустақилона хӯрок пухтан ё харид кардан намебарояд… Ин…

    Муфассалтар »
  • Проблемаи зӯроварӣ нисбат ба занон

    Проблемаи зӯроварӣ нисбат ба занон дар ҷаҳон Зӯроварӣ нисбат ба занон яке аз зуҳуроти дар ҷаҳон аз ҳама зиёд паҳншуда аст. Он аксаран бо амалияи анъанавии дар ин ё он фарҳанг қабулшуда, ки арзишҳо ва эътиқодмандиҳои дар ин ҷамоа дар умри наслҳои зиёд мавҷударо инъикос менамояд, алоқаманд мебошад. Чунин навъҳои…

    Муфассалтар »
  • Конвенсияи СММ дар бораи барҳам додани ҳамаи шаклҳои табъиз нисбат ба занон

    1.Таърих ва заминаҳои қабули Конвенсия Ҳисоби эътирофи глобалии байналмилалии баробарии ҳуқуқҳои мардон ва занонро низ чун нисбат ба бисёр ҳуқуқҳои дигари инсон аз лаҳзаи қабули Эъломияи умумии ҳуқуқи башар (соли 1948) бояд сар кард. Минбаъд СММ бештар 100 ҳуҷҷати ба таъмини баробарии гендерӣ нигаронидашударо қабул кард. Аз ҷумла: Конвенсия дар…

    Муфассалтар »
  • Нақши зан дар оила ва ҷомеа

    1. Проблемаҳои навъи гендерӣ Оила «ячейкаи» асосии иҷтимоиест, ки ҳама гуна ҷомеа бар он қарор дорад. Ҷомеа тавре мешавад, ки онро муносибатҳои оилавӣ ташаккул медиҳад. Бинобар ин таъсири проблемаҳои гендерӣ ба вазъи муносибатҳои оилавӣ ва ҷамъиятӣ мустақиман аст. Проблемаҳои гендерӣ ба сурати умум вайронкуниҳоро дар соҳаи баробарии ҳуқуқҳо мемонад: баробарии…

    Муфассалтар »
  • Баробарӣ ва эҳтироми байниҳамдигарии мардон ва занон

    Аз таърихи ҳаракатҳо барои ҳуқуқҳои занон ва мафҳуми баробарии гендерӣ Занҳо тӯли замонҳои дуру дароз маҷбур буданд, ки барои эътирофи худ ба сифати одамони комиларзиш ва ба онҳо пешниҳод кардани ҳуқуқҳои асосии инсон мубориза баранд. Вале танҳо дар нимаи аввали асри ХХ онҳо муваффақ шуданд, ки масалан, баробарии ҳуқуқҳои интихоботиро…

    Муфассалтар »
  • Махсусиятҳои адолати судӣ нисбат ба парвандаҳои ноболиғон аз рӯи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон

    1. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи иҷрои адолати судӣ нисбат ба ноболиғон Тартиби баррасии ҳуқуқвайронкуниҳои ноболиғон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо Низомнома дар бораи Комиссияи оид ба корҳои ноболиғон (соли 1995), Кодекси Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бограи ҳуқуқвайронкуниҳои маъмурӣ (соли 1985) ва Кодекси ҷиноятӣ- просессуалии Ҷумҳурии Тоҷикистон (соли 1961) муайян карда мешавад.…

    Муфассалтар »
  • Иҷрои адолати судӣ нисбат ба ноболиғон

    Мафҳуми адолати судӣ нисбат ба ноболиғон Мувофиқи арзёбии ЮНИСЕФ дар тамоми ҷаҳон ва дар ҷойҳои маҳрумият аз озодӣ зиёда аз 1 млн. кӯдакони бо қонун дар ихтилоф ҳастанд. Байни кӯдакони дар ниҳояти кор мизоҷони низоми адолати судии ҷиноятӣ гардида аксарашон аз ҷамоаҳо ва оилаҳои камбизоат, қисми дигарашон аз ақаллиятҳои дучори…

    Муфассалтар »
  • Ҳифзи кӯдак аз зӯроварӣ ва истисмор

    1. Муносибати ношоиста бо кӯдакон Мавзӯи дар параграфи гузашта шурӯъкардаамонро давом дода истода қайд кардан лозим аст, ки мутаассифона, баъзан «қувваи аз ҳад зиёди тарбиявии» калонсолон ё нокифоягии донишҳо ё сифати шахсият ба вайрон кардани сарҳадҳои байни ҷазо ҳамчун методи ҳавасмандкунӣ ва зӯроварӣ, муносибати бо кӯдак ношоистаи таҳқиркунандаи шаъну шарафи…

    Муфассалтар »
  • Проблемаҳои риояи ҳуқуқҳои иҷтимоӣ ва иқтисодии кӯдак

    1. Таъмини ҳуқуқҳои кӯдак дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Масъалаҳои ҳифзи кӯдакон на танҳо дар санадҳои байналмилалии меъёрӣ-ҳуқуқӣ инъикос ёфтаанд, балки дар ҳуҷҷатҳои миллии ҳуқуқии давлатҳои иштирокдори Конвенсия дар бораи ҳуқуқҳои кӯдак таҳким бахшида шудаанд, зеро чунин вазифаро ба зиммаи онҳо Конвенсия вогузоштааст. Ҳуқуқҳои кӯдак дар Тоҷикистон бо роҳи тадбирҳои ҳуқуқӣ, маъмурӣ…

    Муфассалтар »