Месяц: Февраль 2020
-
Бандари андозӣ ва маркази «офф-шор»
Бандари андозӣ (мафҳумҳои монанд паноҳгоҳи андозӣ, оазиси хазинавӣ) давлат ва ё ҳудуди на он қадар калоне мебошад, ки сиёсати ҷалб намудани сармояи қарзии хориҷиро бо роҳи пешниҳод намудани имтиёзҳои андозӣ ва дигар сабукиҳо мегузаронад. Бандари андозӣ имтиёзҳоро ба соҳибкорон (ширкатҳо) — и хориҷӣ ва маҳаллӣ пешниҳод мекунад. Баъзан андозбандии имтиёзнок…
Муфассалтар » -
Моҳият ва мундариҷаи амалиётҳои оффшорӣ
Пайдоиши амалиётҳои оффшорӣ бо паст кардани андоз аз даромадҳо аз фаъолияти соҳибкорӣ бо тартиби қонунӣ ба миён омадааст. Соҳибкор-резидент ӯҳдадор аст аз гардиш ва фоидае, ки аз фаъолияти худ дар дохил ва хориҷи мамлакат ба даст овардааст, андоз супорад. Соҳибкоре, ки дар фаъолияти иқтисодии берунмарзӣ иштирок мекунад, ду маротиба андоз…
Муфассалтар » -
Суғуртакунии алоқаҳои иқтисодии берунмарзӣ
Суғуртакунии алоқаҳои иқтисодии берунмарзӣ Моҳият ва намудҳои суғуртакунии алоқаҳои иқтисодии берунмарзӣНамудҳои алоҳидаи суғуртакунии алоқаҳои иқтисодии берунмарзӣ 1. Моҳият ва намудҳои суғуртакунии алоқаҳои иқтисодии берунмарзӣ Суғуртакунии алоқаҳои иқтисодии берунмарзӣ – ин муносибатҳои иқтисодии байналхалқӣ оиди ҳимояи манфиатҳои моликиятии давлатҳо, субъектони хоҷагидор ва шаҳрвандон ҳангоми ба вуҷуд омадани воқеаҳои муайян (ҳолатҳои суғуртавӣ)…
Муфассалтар » -
Карзи байналхалкӣ, шакл ва намудхои он
Чун категорияи иқтисодӣ, қарзи байналхалқӣ муносибатҳои байни қарздиҳандаҳо-содироткунандагон ва қарздорон-воридоткунандагони мамлакатҳои гуногунро доир ба пешниҳод кардан, истифода кардан ва адо кардани қарз, инъикос менамояд. Ба қарзи байналхалқӣ омилҳои зиёд таъсир мерасонанд: тавозуни пардохт, андозаи ставкаи фоиз, намуди асъор, сатҳи даромаднокии амалиётҳои қарзӣ, қурби асъор ва ғ. Қарзҳои байналхалқӣ молӣ, молиявӣ…
Муфассалтар » -
Ҳисоббаробаркуниҳои байналхалқӣ ва намудҳои онҳо
Ҳисоббаробаркуниҳои байналхалқӣ – ин танзими пардохтҳо аз рӯи талабот ва ӯҳдадориҳое мебошад, ки дар алоқамандӣ бо муносибатҳои иқтисодӣ, сиёсӣ ва фарҳангӣ дар байни субъектони хоҷагидор ва шаҳрвандони мамлакатҳои гуногун ба миён меоянд. Ҳисоббаробаркуниҳои байналхалқӣ ҳисоббаробаркуниҳо аз рӯи савдои берунмарзии молу хизматҳо, аз рӯи амалиётҳои ғайритиҷоратӣ, қарзҳо ва ҳаракати сармоя байни…
Муфассалтар » -
Низоми пардохтҳо дар мамлакатҳои мутараққии ҷаҳон
Ба ғайр аз СВИФТ ҳисоббаробаркуниҳои байналхалқӣ инчунин тавассути системаҳои байнибонкӣ, ба монанди системаҳои «Федвайр» (ИМА), ЧИПС (ИМА), ШМКС (Швейсария), СФС-БЯ (Ҷопон) метавонанд амалӣ карда шаванд. «Федвайр» – ин низоми интиқоли воситаҳои пулӣ ва қоғазҳои қиматнок ба маблағҳои калон мебошад. Он ба Системаи захиравии федералии ИМА тааллуқ дорад ва аз ҷониби…
Муфассалтар » -
Системаи бонки СВИФТ
СВИФТ СВИФТ (SWIFT — Socelety for Wordwige Interbank Financial Telecommunications) – ҷамъияти байнибонкии байналхалқии телекоммуникатсияҳои молиявӣ. Соли 1973 дар Брюссел аз ҷониби намояндагони 240 бонкҳо барои 15 мамлакат бо мақсади соддатар кардан ва ба як шакл даровардани ҳисоббаробаркуниҳои байналхалқӣ, суръат бахшидани интиқоли ҳаҷми калони иттилоот ҳангоми паст кардани эҳтимолияти бавуҷудоии…
Муфассалтар » -
Бозори байналхалкии асъор ва фаъолияти бонкхо
Иқтисодиёти ҷаҳонӣ наметавонад бе бозори молиявии инкишофёфта, ки бозори асъорӣ қисми таркибии он ба шумор меравад, вуҷуд дошта бошад. Бозори асъор аз маркази молиявии расмӣ иборат аст, ки дар он хариду фурӯши асъор ва қоғазҳои қиматнок бо асъор дар асоси талаботу пешниҳод ба онҳо ҷамъ оварда шудаанд. Аз нуқтаи назари…
Муфассалтар » -
Хизматрасониҳое, ки бо хизматрасонии алоқаҳои иқтисодии берунмарзӣ алоқаманданд
Хизматрасонии алоқаҳои иқтисодии берунмарзӣ бо хизматрасониҳои нақлиёт, алоқа, мубодилаи иттилоот, таблиғоти шабакавӣ ва ғ. алоқаманд аст. Нақлиёт ҳаракати мол (бор) – ҳо ва одамон (мусофирон) – ро байни дув а зиёда мамлакатҳо таъмин мекунад. Вобаста аз намуди нақлиёте, ки дар боркашонӣ истифода бурда мешавад, алоқаҳои баҳрӣ, дарёӣ, ҳавоӣ, роҳи оҳан…
Муфассалтар » -
Ноу-хау
Ноу-хау Қисми муҳими алоқаҳои иқтисодии берунмарзӣ мубодила дар шакли дониш, таҷриба ва иттилооти илмӣ-техникӣ ба ҳисоб меравад. Ин мубодила ноу-хау мебошад. Ноу-хау (англ, know-how – медонам чӣ тавр) — маҷмӯи донишҳои техникӣ ва сирри тиҷоратӣ мебошад. Ноу – хау бо хосияти техникӣ дар бар мегирад: намунаҳои таҷрибавии бақайд гирифта нашудаи…
Муфассалтар » -
Лизинг
Лизинг (англ, lease — аренда) – шакли иҷораи дарозмуддат мебошад, ки бо ба истифода супоридани таҷҳизот, воситаҳои нақлиёт ва дигар амволи манқул ва ғайриманқул, ба ғайр аз қитъаҳои замин ва дигар объектҳои табиӣ, алоқаманд аст. Амалан, лизинг шакли таъминоти моддӣ-техникӣ бо иҷора ва қарздиҳии якҷоя мебошад. Дар ҳисобҳои баҳисобгирии муҳосибӣ…
Муфассалтар » -
Реинжиниринг
Дар давраҳои охир дар бозори байналхалқии хизматрасониҳо намуди нави хизматрасонӣ – хизматрасонии реинжиниринг пайдо шуд, ки аз ҷониби ширкатҳои реинжинирингии хориҷӣ расонида мешавад. Реинжиниринг (англ, re-engineering) – ин хизматрасониҳои муҳандисӣ-машваратӣ оид ба бозсозии низоми ташкил ва идораи ҷараёнҳои истеҳсолӣ-тиҷоратӣ ва инвеститсионии субъекти хоҷагидор бо мақсади баланд бардоштани рақобатпазирӣ ва устувории…
Муфассалтар » -
Инжиниринг
Инжиниринг (англ, engineering — маҳорат, дониш) хизматрасониҳои муҳандисӣ-машваратӣ доир ба ташкили корхона ва объектҳоро дар бар мегирад. Инжиниринг усули муҳими баланд бардоштани самаранокии сармояи ба объект гузошташуда мебошад. Он чун шакли муайяни содироти хизматрасонӣ (супоридани дониш, технология ва таҷриба) аз ҷониби истеҳсолкунанда ба мамлакати фармоишгар баҳо дода мешавад. Инжиниринг маҷмӯи…
Муфассалтар » -
Франчайзинг
Франчайзинг (англ, franchise – имтиёз, ҳуқуқ) – низоми супоридан ё фурӯхтани иҷозатнома ба технология ва тамғаи молӣ мебошад. Ассотсиатсияи байналхалқии франчайзинг IFA (International Franchise Association) франчайзингро чун муносибатҳои давомёбанда муайян мекунад, ки мувофиқи он франчайзер ҳуқуқҳои истисноии машғул шудан бо фаъолияти соҳибкорӣ, инчунин кӯмак дар омӯзиш, маркетинг, идоракуниро, ки ба…
Муфассалтар » -
Бозори байналхалқии хизматрасонӣ ва шароити ташкили он
Ташаккули бозори байналхалқии мукаммали молҳо ва пурии он ба афзоиши талабот ба хизматрасонӣ оварда расониданд, ки ин рушди пуршиддати бозори байналхалқии хизматрасониро ба миён овард. Хизмат – ин амали дорои арзиши истеъмолии муайян мебошад, ки дар самараи муфид инъикос ёфта, чун қоида дар лаҳзаи бавуҷудоии худ ин ё он талаботи…
Муфассалтар » -
Ташкили фаъолияти сайёҳӣ
Дар ҳар мамлакат ба рушди туризм диққати зиёд дода мешавад. Ҳамзамон ташкили фаъолияти сайёҳӣ бо санадҳои меъёрӣ-ҳуқуқӣ ба танзим дароварда мешавад, талаботҳо бошанд, дар стандартҳои давлатӣ оварда шудаанд: ГОСТ 28681-90 «Сиандартизатсия дар бахши хизматрасонии сайёҳӣ-экскурсионӣ» (ҳолатҳои асосӣ); ГОСТ Р50645-94 «Хизматрасонии сайёҳӣ-экскурсионӣ. Таснифоти меҳмонхонаҳо»; ГОСТ Р50644-94 «Хизматрасонии сайёҳӣ-экскурсионӣ. Талаботҳо барои таъмини…
Муфассалтар » -
Низоми нишондиҳандаҳои рушди туризм
Ташаккул ва рушди туризм чун соҳа бо низоми нишондиҳандаҳои муайян тавсиф карда мешавад. Нишондиҳандаҳои рушди соҳаи туризм ҳам ҳаҷми миқдории фурӯши хизматрасонии сайёҳӣ ва ҳам тарафи сифатии он, инчунин нишондиҳандаҳои иқтисодии фаъолияти истеҳсолӣ-хизматрасонии субъектони хоҷагидори сайёҳӣ (агентиҳо, бюро, ширкатҳо, маҷмӯаҳо, кооперативҳо ва ғ.) – ро инъикос мекунанд. Низоми нишондиҳандаҳои рушди…
Муфассалтар » -
Шакл, намуд ва гуногунрангиҳои туризм
Самаранокии иқтисодии фаъолияти туризм аз бисёр ҷиҳат бо таснифоти шаклҳои он муайян карда мешавад. Таҳти таснифоти шаклҳои туризм гурӯҳбандии онҳо аз рӯи аломатҳои ягона, ки аз ҳадафҳои амалии муайян вобаста мебошанд, фаҳмида мешавад. Ҳар як шакли туризм бо талаботҳои ба худ хоси сайёҳон тавсиф карда мешавад ва гурӯҳи мувофиқи хизматрасониҳоро,…
Муфассалтар » -
Мафхум ва мундаричаи содирот ва воридоти сайёхи, бозори сайёхи
Туризмро чун мол метавон ба мамлакат воридот ва аз он содирот намуд. Воридоти сайёҳӣ – ин ба мамлакат воридот намудани таассуроти сайёҳӣ мебошад, ки ҳамзамон боиси ба хориҷа баровардани маблағ аз ҷониби сайёҳ аз мамлакати мазкур мегардад. Содироти сайёҳӣ – ин аз мамлакат содирот намудани таассуроти сайёҳӣ мебошад, ки боиси…
Муфассалтар » -
Моҳият ва мундариҷаи иқтисодии сайёҳӣ
Пайдоиши сайёҳӣ чун мол ташаккули асоси моддӣ-техникии дахлдор, мавҷудияти кадрҳои баландихтисос оид ба хизматрасонии сайёҳон ва идоракунии мақсадноки субъектҳои хоҷагидори сайёҳиро талаб намуд. Ҳамаи ин зарурияти мутобиқгардонии ташкилии сайёҳиро ба соҳаи мустақили хоҷагии халқ ба миён овард. Туризми байналхалқӣ имрӯзҳо яке аз бахшҳои ба таври динамикӣ рушдкунандаи фаъолияти иқтисодии берунмарзӣ…
Муфассалтар » -
Додугирифтхои бартери
Додугирифтҳои бартерӣ Додугирифтҳои бартерӣ – ин додугирифт ҳангоми амалӣ намудани фаъолияти савдои берунмарзӣ мебошад, ки мубодила намудани молҳо, хизматҳо, маҳсули фаъолияти зеҳнии аз рӯи арзиш баробарро пешбинӣ мекунад. Мубодилаҳое, ки ҳангоми ҳангоми амалӣ намудани онҳо истифода бурдани воситаҳои пулӣ ё дигар воситаҳои пардохт пешбинӣ карда мешавад, ба додугирифтҳои бартерӣ дохил…
Муфассалтар » -
Амалиётҳои савдои берунмарзӣ
Савдои берунмарзии молҳо қисми савдои байналхалқӣ ба ҳисоб меравад ва шакли махсуси мубодилаи молро байни харидору фурӯшандаҳои мамлакатҳои гуногун дар бар мегирад. Таҳти савдо ба даст овардани неъматҳои хоҷагӣ бо мақсади гирифтани фоида аз фурӯши ояндаи он фаҳмида мешавад. Дар низоми тақсимоти ҷамъиятии меҳнат савдо мавқеи мустақилро ишғол мекунад. Он…
Муфассалтар » -
Чораҳои ғайритарифии фаъолияти иқтисодии берунмарзӣ
Чораҳои ғайритарифии танзими фаъолияти иқтисодии берунмарзӣ ин маҷмӯи чораҳои хислати иқтисодӣ, маъмурӣ ва техникӣ (ба истиснои тарифи гумрукӣ) мебошанд, ки савдои озоди байни давлатҳоро душвор ва ё маҳдуд мегардонанд. Ин маҷмӯи чораҳо чунинанд: квотакунонӣ;литсензиякунонӣ;назорат аз болои содироти мол ва технологияҳои таъиноти духела. Квотакунонии содирот ва воридот маҳдудиятҳои миқдорӣ ё арзишии…
Муфассалтар » -
Танзими гумрукӣ-тарифии фаъолияти иқтисодии берунмарзӣ
Танзими гумрукӣ – тарифии фаъолияти иқтисодии берунмарзӣ бо истифодаи тарифҳои воридотӣ ва содиротӣ, ки ба низоми умумии пардохтҳои гумрукӣ дохил мешаванд, алоқаманд аст. Кодекси гумрукӣ шаклҳои зерини пардохтҳои гумрукиро муайян намудааст: боҷи гумрукӣ (тарифи гумрукӣ); андоз аз арзиши иловашуда (ААИ); аксиз; боҷ барои додан ё аз нав барқарор кардани аттестати…
Муфассалтар » -
Эъломиякунонӣ ва Анбори гумрукӣ
Мол ва воситаҳои нақлиёте, ки аз сарҳад гузаронида мешаванд ва ё реҷаи гумрукиашон тағйир меёбанд, инчунин дигар мол ва воситаҳои нақлиёте, ки санадҳои қонунгузории ҶТ муайян кардаанд, бояд ба мақомоти гумрук эъломия карда шаванд. Эъломиякунонӣ аз пешниҳод намудани эъломия ба мақомоти гумрук иборат мебошад. Эъломияи гумрукӣ (лот. declaratio – изҳорот,…
Муфассалтар » -
Речахои гумруки
Ҷойивазкунии мол ва воситаҳои нақлиёт тавассути сарҳади гумрукӣ мувофиқи реҷаҳои гумрукии онҳо гузаронида мешавад. Шаклҳои зерини реҷаҳои гумрукӣ вуҷуд доранд: роҳдиҳӣ барои муомилоти озод;реимпорт;транзит;анбори гумрукӣ;мағозаи савдои бебоҷ;коркард дар ҳудуди гумрукӣ;коркард таҳти назорати гумрукӣ;воридот (содирот) – и муваққатӣ;минтақаи гумрукии озод;анбори озод;коркард дар берун аз ҳудуди гумрукӣ;содирот;реэкспорт;нобудкунӣ;дасткашӣ ба фоидаи давлат. Роҳ додани…
Муфассалтар » -
Принсипҳои умумии танзими фаъолияти иқтисодии берунмарзӣ
Алоқаҳои иқтисодии берунмарзӣ чун ҳар категорияи иқтисодӣ меъёрҳои ҳуқуқиро доро мебошад, ки бо санадҳои қонунгузориву дастурии гуногун ба таври ҳуқуқӣ ба расмият дароварда мешаванд. Танзими алоқаҳои иқтисодии берунмарзӣ дар асоси созишномаҳои ҳукуматии дуҷониба ва санадҳои қонунгузории ҶТ оид ба фаъолияти савдои берунмарзиӣ ба амал бароварда мешаванд. Принсипҳои асосии танзими давлатии…
Муфассалтар » -
Арбитражи тиҷоратии байналхалқӣ
Дар ҷараёни амалисозии алоқаҳои байналхалқӣ баҳсҳои гуногун, аз он ҷумла баҳсҳое, ки бо алоқаҳои тиҷоратии берунмарзӣ алоқаманд ва хислати ҳуқуқӣ-гражданӣ доранд, метавонанд ба миён оянд ва онҳо на танҳо бо тартиби судӣ, балки бо тартиби арбитражӣ низ дида баромада мешаванд. Таҳти арбитраж тамоми арбитраж (суди ҳакамӣ) фаҳмида мешавад, новобаста аз…
Муфассалтар » -
Таҳвилгари гумрукӣ
Таҳвилгари гумрукӣ – ин ташкилоти тиҷоратӣ (корхона) мебошад, ки мувофиқи қонунгузорӣ ташкил шуда, ҳуқуқҳои шахси ҳуқуқиро дорад ва иҷозатнома барои амалӣ гардонидани фаъолият ба сифати таҳвилгари гумрукиро ба даст овардааст. Таҳвилгари гумрукӣ интиқоли молҳоеро, ки таҳти назорати гумрукӣ қарор доранд, таъмин мекунад. Мақоми гумрук таҳвилгарони гумрукиеро, ки нияти иҷро намудани…
Муфассалтар » -
Брокери гумруки
Брокери гумрукӣ – ин миёнарав дар додугирифтҳои беруниқтисодӣ мебошад. Мафум ва асосҳои фаъолияти брокери гумрукӣ аз тарафи Кодекси гумрукии ҶТмуайян карда шудаанд. Брокери гумрукӣ ташкилоти тиҷоратӣ (яъне шахси ҳуқуқӣ) мебошад, ки мувофиқи қонунгузорӣ ташкил шуда, литсензияи кумитаи давлатии гумрукро барои фаъолият кардан ба сифати брокери гумрукӣ соҳиб гардидааст. Корхонаи давлатӣ…
Муфассалтар »