Год: 2017
-
Мактабҳои сотсиологии «Сотсиологияи меҳнат», «Сотсиологияи иқтисодиёт» ва «иқтисоди бозоргонӣ»
Мактаби сотсиалогии «Сотсиологияи меҳнат» ва доираи фаъолияти вай. Ҷанбаҳои омӯзиши сотсиологии иқтисодиёт. Меҳнат аз ҷумлаи қадимтарин категориаҳои (мафҳумҳои) иҷтимоӣ ба ҳисоб рафта, дар худ маъною маромеро ифода менамояд, ки дар он моҳияти инсон, фаъолияти мақсадноку фоидабахши ни ҳоии ӯ инъикос ёфтааст. Ва қте ки дар бораи меҳнат ҳ арф мезанем…
Муфассалтар » -
Мактабҳои бонуфузи сотсиологии замони ҳозира
Сабабҳои асосии ба миён омадани мактабҳои гуногуни сотсиологӣ. Чи тавре маълум аст, тамоми ҳаёти ҷамъиятиро қувваҳои гуногуни фаъолияти одамон: иқтисодӣ, сиёсӣ, ҳуқуқӣ, идеологӣ, маънавӣ, маданию маърифатӣ ва ғайраҳо ташкил медиханд. Маҳз дар раванди бевосита зоҳир ёфтани чунин фаъолият одамон дар байни худ муносибати мушаххаси характери моддию маънавӣ, техникию сиёсӣ, демографию…
Муфассалтар » -
Қисматҳои асосии ташкилию техникии иҷрои тадқиқотҳои сотсиологӣ. Сотсиология ва омор
Моҳият, мазмун ва мундариҷаи (қисматҳои) асосии ташкилию техникии иҷрои тадқиқотҳои сотсиологӣ. Сотсиология ҳамеша ба иттилоотҳои бешумор, ҳодисаю воқеаҳои ҳаёти иҷтимоие сару кор дорад, ки онҳо аз рӯи характеру хусусият, моҳияту мазмун ва тарзи зоҳиршавиашон гуногунмақом буда, омӯзиш, таҳлил ва хулосабарории ҳар яке тарзу усули амиқу равшани хосаи ташкили мушаххаси тадқиқотиро…
Муфассалтар » -
Методология ва методикаи ташкил ва гузаронидани тадқиқотҳои сотсиологи
Фаҳмиши методология ва методика. Методология ва методикаи (тарзу усули) ташкил ва гузаронидани тодқиқотҳои сотсиологи. Дар сарчашмаҳои гуногун дар бораи фаҳмиши дурусти илмии мафҳумҳои методика методология оварда шудаанд. Сарфи назар аз он ки тарзи баёни фикрҳои олимони дар ин бора ҳарф зада якхела набошанд ҳам, амалу хулосагирии ниҳоии онҳо қариб, ки…
Муфассалтар » -
Вазифаҳои (функсияҳои) асосии илми сотсиология ва алоқамандии онҳо бо ҳаёти иҷтимоии одамон дар ҷомеа
Фаҳмиш, моҳият, мазмун ва мундариҷаи вазифаҳои (функсияҳои) сотсиология. Бодиққатона мавриди омӯзиш, таҳлил ва хулосагирӣ қарор додани вазъи илмҳо, аз ҷумлаи илмҳои соҳаи ҷомеашиносӣ, ба хусус сотсиология, маълум мегардад, ки ҳар як илм, вобаста ба он масъалаҳое, ки мавриди омӯзиш қарор додааст ва баҳри бомуваффақиятона ҳал кардани онҳо мақсадеро пеша кардааст,…
Муфассалтар » -
Омузиши сотсиология ҳамчун фани таълимй объект ва предмети омӯзиш
Предмет ва объекти омӯзиши сотсиология ҳамчун фанни таълимӣ. Мавзӯи омӯзиши ҳар як илм аз объект ва предмети тадқиқотҳои илмие, ки вай пеш мебарад, бар меояд. Объекти ҳамаи фанҳои ҷомеашиносӣ, аз ҷумла сотсиология ҷомеа мебошад. Аммо ҳар кадоме аз фанҳои ҷомеашиносӣ аз ин объекти умумӣ, яъне ҷомеа, кадом як масъалаеро мавриди…
Муфассалтар » -
Сотсиология дар ҷомеаи сармоядори
Ба миён омадани сохти наву тозаи ҷомеаю ҷомеадории буржуазӣ ҳодисаи тасодуфӣ набуда, натиҷаи тараққиёти тарзи истеҳсолоти ҷомеаҳои пешин, алалхусус давлатдории феодалӣ ба ҳисоб мерафт. Заминаҳои истеҳсолӣ, моддӣ, маънавӣ, ахлоқию фарҳангӣ ва илмию техникии онро феодализм ба по гузошт. Кашфиётҳои пай дар паи илмҳои табиатшиносӣ, ба рушуду тараққиёти тарзи истеҳсолот, ҳаёти…
Муфассалтар » -
Пайдоиш ва инкишофёбии илмӣ сотсиология
Аз аввалин афкору ақидаҳои иҷтимоиётшиносӣ то ба илм расидани сотсиология. Шароити таърихӣ, заминаҳои пайдоиш ва ташаккулёбии афкору ақидаҳои иҷтимоиётшиносӣ ва ба миён омадани фаҳмишҳои сотсиологӣ. Таърихи илму маърифатомӯзӣ кушоду равшан гувоҳӣ медиҳанд, ки дар ягон давру замон ягон илме тасодуфан пайдо нашудааст. Пеш аз он ки ин ва ё он…
Муфассалтар » -
Ақидаҳои иҷтимоии мутафаккирони форсу тоҷик
Асрҳои миёна бо як қатор хусусиятҳои иқтисодию сиёсӣ, илмию марифатӣ, фарҳангию иҷтимоиаш, ки дар саҳифаи таьрих, дар тараққиёти тамаддуни ҷахониӣ нақши худро гузоштааст нисбат ба давраҳои пешин ва минбаъдаи инкишофу такоммули ҳаёти иҷтимоӣ фарқ мекунад. Тазаккур бояд дод, ки дар ин давра асосан ҷаҳони маънавиетро пурра фалсафаи дин ташкил медод.…
Муфассалтар » -
Асосҳои психологии маданияти идоракунӣ дар раванди фаъолияти касбӣ
Нақша: 1.Мафҳумҳои маданият ва тамаддун. Маданияти идоракунӣ дар корхона. Маданияти роҳбар дар фаъолияти касбӣ. 1.Мафҳумҳои маданият ва тамаддун. Маданият ин калимаи арабӣ буда, аз номи шаҳри Мадина гирифта шудааст, яъне шаҳрнишин, шахсе,ки дар шаҳр зиндаги мекунад, ӯро бомаданият мегуянд.Дар Эрон низ номи шаҳр аст «Мадоин», ки ба маънои калимаи номбаршуда…
Муфассалтар » -
Низоъ ва роҳҳои пешгирию бартарафнамоии он дар рафти фаъолияти касбӣ
Нақша Низоъ чист? Мафҳуми низоъ. Сабабҳои бавуҷудоии низоъ. Роҳҳои бартарафнамудани. Низоъ чист? Мафҳуми низоъ. Низоъ — ин ихтилофи байни одамон аст, ки ба ҳалли ин ё он масъалаи ҳаёти иҷтимои ва шахси алоқаманд аст А.Г Кавалев.Конфликт ё низоъ аз забони лотини буда маънои муноқишаи тарафайн, ақидаҳо ва қувваҳо мебошад. Сабабҳои…
Муфассалтар » -
Хусусиятҳои фардӣ- психологӣ, мадани ва ахлоқии шахс
Нақша: Шахс ва сохти психологии он Нақшҳои иҷтимоӣ ва таъсири онҳо ба рафти ташаккули шахсияти мутахассис. Характер ва мизоҷ.Кобилият. Шахс ва сохти психологии он. Масъалаи шахс аз ҷиҳати аҳамияти назариявию амали доштанаш яке аз проблемаҳои асосии ҳозира ба шумор меравад. Аз таҳқиқи пуррашон яке аз масъалахои асосии ҷамъияти дар —…
Муфассалтар » -
Психологи ва одоби муошират дар рафти фаъолияти касбӣ
Нақша: Психологияи муошират Муошират ва муносибатҳои байнишахсӣ З.Одоби муошират дар рафти фаъолияти касбӣ. Машқдиҳии муошират. Психологияи муошират. Дар адабиёти илмӣ психология чунин омилҳои ташаккули шахсияти инсонро фарқ мекунад: меҳнат, муошират ва маърифат. Муошират -ин алоқаву робита байни одамон буда дар рафти он алоқаи психики пайдо мешавад, ки дар мубодилаи ахбор,…
Муфассалтар » -
Нутқ ҳамчун воситаи ҳамкорӣ дар рафти фаъолияти касбӣ. Маданияти нутқ, психология ва одоби фаъолияти нутқ.
Мафҳум дар бораи нутқ. Функсияҳои фаъолияти нутқ. Роҳҳои ташаккули маҳорати хушу гуворо гуфта тавонистан дар донишҷуён ихтисосмандони оянда. Мафҳум дар бораи нутқ. Функсияҳои фаъолияти нутқ. Яке аз дастовадҳои муҳимтарини инсон, ки ба ӯ барои истифода бурданитаҷрибаи умумибашарии чи гузошта ва чи ҳозира имконият медиҳад, ки муоширати нутқ мебошад. Одамон дар…
Муфассалтар » -
Психологияи ҳиссиётҳо ва эмотсияҳо маданият ва одоби муносибатҳои эмотсионалӣ ҳангоми фаъолияти касбӣ
Нақша: Мафҳум дар бораи ҳиссиёт ва эмотсияҳо. Психологияи муносибатҳои эмотсионалӣ. З.Идоракунии эмотсияҳо дар рафти фаъолияти касбӣ. Мафҳум дар бораи ҳиссиёт ва эмотсияҳо. Инсон ба муҳити иҳотакарда дар муносибатҳои гуногун мебошад. Доир ба ин ҷиҳат мутафаккири асри ХК-и немис Ф-Энгелс мегуяд: «Тағироти олами беруна ба одам дар таъсири ӯ дар шакли…
Муфассалтар » -
Протсесхои психики ва хусусиятхои зохиршавии онхо дар фаъолияти касбӣ
Нақша: Мафхум дар бораи протсессхои психики . Хусусиятхои зохиршавии протсессхои психики дар намудхои гуногуни касбу кор. Мафхум дар бораи протсессхои психикӣ. Инсон ҳангоми фаъолият намуданаш ҳамаи ҳодисаҳои гуногуни психикиро низ зоҳир менамояд. Мувофиқи тадқиқатҳои психологӣ, фаъолияти дарси дуюм шарти муҳим ҳисобида мешавад: а) фаъолият- шарти зуҳуроти психика . б) фаъолият…
Муфассалтар » -
Психологияи фаъолияти касбӣ
Нақша: Тасаввуроти умумӣ дар бораи касб. Мафҳум дар бораи “ихтисос”, ”вазифа”, ”машқулият; пости меҳнатӣ. Этикаи касбӣ. Тасаввуроти умумӣ дар бораи касб. Барои ҷавоб додан ба ин савол боз ба як масъалаи равонӣ равшани андохтан зарур аст: интихоби касбӯ кор аз дигар интихобҳои ҳаёти ба чи фарқ мекунад? ҳангоми ҷавоб гардондан…
Муфассалтар » -
Мақомоти амнияти миллӣ
Мақомоти амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон қисми таркибии системаи таъмини амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон буда, дар доираи ваколатҳои ба онҳо додашуда амнияти шахс, ҷамъият ва давлатро аз таҳдидҳои дохилӣ ва берунӣ таъмин менамоянд. Роҳбарии умумӣ ва назорати фаъолияти мақомоти амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистонро Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ менамояд. Кумитаи давлатии амнияти…
Муфассалтар » -
Агентии назорати давлатии молиявӣ ва мубориза бо корупсия
Агентии назорати давлатии молиявӣ ва мубориза бо коррупсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон мақомоти ваколатдори назорати давлатии молиявӣ ва ҳифзи ҳуқуқ буда, назорати давлатии молиявиро оид ба истифодаи самарабахши маблағҳои давлатӣ ва молу мулки давлатӣ барои таъмини амнияти иқтисодии давлат, бо роҳи огоҳсозӣ, пешгирӣ, ошкорсозӣ, рафъи ҳуқуқвайронкуниҳои коррупсионӣ, фошнамоӣ, таҳқиқ ва тафтишоти пешакии…
Муфассалтар » -
Мақомоти корҳои дохилӣ
Қисмати асосии таркибии мақомоти корҳои дохилӣ ин милитсия мебошад. Асосҳои ҳуқуқии фаъолияти милитсияро Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи милитсия» аз 17.05.2004, дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон эътироф кардааст, ташкил медиҳанд. Милитсия мақомоти давлатии ҳифзи ҳуқуқ, таҳқиқу тафтишот буда,…
Муфассалтар » -
Мақомоти прокуратура
Прокуратураи Ҷумҳурии Тоҷикистон мақоми ягонаи марказонидашуда мебошад, ки дар доираи ваколатҳои худ риояи дақиқ ва иҷрои якхелаи қонунҳоро дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон назорат мекунад. Прокуратураи инчунин дигар вазифаҳоеро, ки Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қонуни конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи мақомоти прокуратураи Тоҷикистон» аз 25.06.2005 ва дигар қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ…
Муфассалтар » -
Мақомоти судӣ
Ҳокимияти судӣ дар Ҷумpҳурии Тоҷикистон танҳо ба суд тааллуқ дорад. Ягон мақомоти дигар ва ё шаҳсон ҳуқуқӣ ба зиммаи худ ҳуқуқи гирифтани адолати судиро надоранд. Ҳокимияти судӣ мустақил буда, аз номи давлат ва аз тарафи судяҳо амалӣ шуда, дар баробари ҳокимияти қонунгузорӣ ва иҷроия амал менамояд. Мақомоти ҳокимияти давлатӣ ҳуқуқ…
Муфассалтар » -
Мафҳум ва намудҳои мақомоти ҳифзи ҳуқуқ
Ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрвандро давлат эътироф, риоя ва ҳифз менамояд. Ин муқаррароти конститутсионӣ бар дӯши давлат яке аз муҳимтарин вазифа – ҳимоя намудани ҳуқуку озодиҳои эълонгашатро вомегузорад. Умуман, дар илми ҳуқуқшиносӣ ду намуди ҳимоя намудани ҳуқуқ ва мубориза бо ҳуқуқвайронкуниро ҷудо менамоянд. Аввалан, бо роҳи баланд бардоштани маърифати ҳуқуқӣ,…
Муфассалтар » -
Соҳаҳо ва институтҳои асосии ҳуқуқи байналхалқӣ
Соҳаи ҳуқуқи байналхалқӣ аз маҷмӯи меъёрҳо ва принсипҳои ҳуқуқи байналхалқӣ иборат мебошад, ки гурӯҳи муайяни муносибатҳои байналхалқиро ба танзим медарорад. Соҳаҳои асосии ҳуқуқи байналхалқӣ инҳоянд: Ҳуқуқи шартномаи байналҳалқӣ соҳаи мустақили ҳуқуқи байналҳалқӣ мебошад, ки аз маҷмӯи меъёрҳо ва принсипҳои ҳуқуқи байналхалқӣ иборат буда, тартиби бастан, иҷро кардан ва бекор намудани…
Муфассалтар » -
Субъектҳои ҳуқуқи байналхалқӣ
Субъекти ҳуқуқи байналхалқӣ гуфта иштирокчиёни муносибатҳои ҳуқуқи байналхалқиро меноманд, ки дорои қобилияти ҳуқуқдорӣ ва амалкунии байналхалқӣ буда, соҳиби ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои байналхалқӣ буда, дар коркард ва амалигардонии меъёрҳои ҳуқуқи байналхалқӣ метавонанд бевосита иштирок намоянд. Дар илми ҳуқуқи байналхалқӣ нишонаҳои зерини субъекти ҳуқуқи байналхалқиро пешниҳод менамоянд: Субъектони ҳуқуқи байналхалқӣ дорои қобилияти…
Муфассалтар » -
Сарчашмаҳои ҳуқуқи байналхалқӣ
Дар назарияи ҳуқуқӣ дар зери мафҳуми сарчашмаи ҳуқуқ шакли зоҳирии ифодаёбии меъёрҳои ҳуқуқро мефаҳманд, яъне сарчашмаҳои ҳуқуқ ин санадҳо ё ҳуҷҷатҳое мебошанд, ки дар он қоидаҳои рафтори субъектони ҳуқуқ мустаҳкам гардиданд. Мисол, Конститутсия, қонун, кодекс, қарор ва монанди инҳо. Барои он ки субъектони ҳуқуқ донанд ҳангоми ворид шудан ба ягон…
Муфассалтар » -
Принсипҳои ҳуқуқи байналхалқӣ
Принсипҳои ҳуқуқи байналхалқӣ гуфта асосҳо ва ғояҳои роҳбарикунадаи фаъолияти субъектҳои ҳуқуқи байналҳалқӣ меноманд, ки табиати асосии ҳуқуқи байналхалқиро баён намуда, нисбати меъёрҳои ҳуқуқи байналхалқӣ қувваи баланди ҳуқуқӣ доранд. Ба принсипҳои асосии ҳуқуқи байналхалқӣ хусусиятҳои зерин хос аст: Принсипҳои асосии ҳуқуқи байналхалқӣ қисми таркибии меъёрҳои ҳуқуқи байналхалқӣ ба ҳисоб мераванд. Принсипҳои…
Муфассалтар » -
Намудҳои (тартиби) иҷрои ҷазои ҷиноятӣ
Тартиби иҷрои ҷазои ҷиноятӣ вобаста ба ҷазоҳое мебошад, ки ҷанбаи таъсири ислоҳи доранд, яъне дар ҷараёни иҷро ва адои онҳо ба маҳкумшудагон таъсири ислоҳи расонида мешавад. Ҷазои маҳрум сохтан аз озоди, корҳои ислоҳӣ, маҳдуд кардан дар хизмати ҳарбӣ, маҳдуд кардан аз озодӣ ва нигоҳ доштан дар қисми ҳарбии интизомӣ ба…
Муфассалтар » -
Мафҳум ва предмети ҳуқуқи байналхалқӣ
Дар илми ҳуқуқшиносӣ ду навъи низоми ҳуқуқиро фарқ менамоянд – низоми ҳуқуқии байналхалқӣ ва низоми ҳуқуқии дохилидавлатӣ. Ҳуқуқи байналхалқӣ ба монанди ҳуқуқи дохилидавлатӣ аз қоидаҳои ба ҳама ҳатмӣ иборат буда, ба соҳаҳо ва институтҳои ҳуқуқи тақсим карда мешавад. Мисол, низоми ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз соҳаи ҳуқуқи конститутсионӣ, маъмурӣ, соҳибкорӣ, гражданӣ,…
Муфассалтар » -
Муносибатҳои ҳуқуқи иҷрои ҷазои ҷиноятӣ
Вобаста ба соҳаҳои ҳуқуқ дар ҷамъият муносибатҳои ҳуқуқи конститутсионӣ, маъмурӣ, гражданӣ, меҳнатӣ, оилавӣ ва ғайра ҷудо мешаванд ва ҳар як соҳаи ҳуқуқ муносибатҳои ҳуқуқии алоҳидаро ба танзим медароранд. Яке аз ин муносибатҳо, муносибатҳои ҳуқуқи иҷрои ҷазои ҷиноятӣ мебошад, ки аз тарафи меъёрҳои ҳамин соҳа яъне, ҳуқуқи иҷрои ҷазои ҷиноятиӣ ба…
Муфассалтар »