Месяц: Февраль 2020

  • Хароҷоти истеҳсолот, моҳият ва сохтори он

    Табиати хароҷот: муҳосиботӣ, алтернативӣ, аён ва ноаён, хароҷотҳои иқтисодӣ. Хароҷот дар давраи кӯтоҳмуддат. Хароҷот дар давраи дарозмуддат. Назарияи хароҷот. Ҳаёт нишон медиҳад, ки натиҷаҳо бе хароҷотҳо ғайриимконанд. Истеҳсоли мол ва хизматҳо бевосита бо хароҷотҳое алоқаманданд, к ибо худ хароҷотҳоро барои омилҳои истеҳсолот дар назар доранд. Оид ба омӯзиш ва мушоҳида…

    Муфассалтар »
  • Шаклҳои асосии муносибатҳои байналхалқӣ-иқтисодӣ

    Шаклҳои асосии муносибатҳои байналхалқӣ-иқтисодӣ Тиҷорати байналхалқӣ ва омилҳои ба он таъсиркунанда.Ҳамбастагии байналхалқии иқтисодӣ.Кӯчиши байналхалқии сармоя ва қувваи корӣ. Тиҷорати байналхалқӣ ва омилҳои ба он таъсиркунанда Яке аз шаклҳои аввалин ва асосии муносибатҳои байналхалқӣ — иқтисодӣ тиҷорати (савдои) байналхалқӣ ба ҳисоб меравад. Тиҷорати байналхалқӣ гуфта, чунин шакли муносибатҳои байналхалқӣ — иқтисодиеро…

    Муфассалтар »
  • Қонуниятҳои иқтисодии хоҷагии ҷаҳонӣ

    Иқтисоди ҷаҳонӣ: мафҳум ва таркиби он.Бозори ҷаҳонӣ: таркиб ва хусусиятҳои он. 14.1. Иқтисоди ҷаҳонӣ: мафҳум ва таркиби он Иқтисоди ҷаҳонӣ (хоҷагии ҷаҳонӣ) натиҷаи инкишофи дуру дарози таърихии инсоният мебошад, ки ҳамчун як низоми бутун дар оғози асри XIX ба вуҷуд омадааст. Дар назарияи иқтисод мафҳуми иқтисоди ҷаҳониро дар маънои васеъ…

    Муфассалтар »
  • Низоми молиявӣ ва сиёсати фискалии давлат

    Низоми молиявӣ ва таркиби он.Буҷаи давлатӣ — ҷузъи асосии низоми молиявӣ. Касри буҷа.Қарзи давлатӣ: шаклҳо ва оқибатҳои он.Мафҳуми андоз, низоми андозситонӣ ва унсурҳои он.Каҷхатаи Лаффер.Сиёсати фискалии давлат. 13.1. Низоми молиявӣ ва таркиби он Молия яке аз унсурҳои асосии механизми хоҷагидорӣ ба ҳисоб меравад. Мафҳуми «молия» аз калимаи лотинии «finansia» гирифта…

    Муфассалтар »
  • Сиёсати иҷтимоии давлат

    Даромади аҳолӣ ва таркиби он.Сатҳи зиндагии аҳолӣ ва омилҳои ба он таъсиркунанда.Камбизоатӣ: сабабҳо ва шаклҳои он.Сиёсати иҷтимоии давлат ва самтҳои он. 12.1. Даромади аҳолӣ ва таркиби он Натиҷаи тақсимоти маҳсулоти миллӣ дар даромад ифода меёбад. Даромад гуфта, суммаи маблағҳои пулиеро меноманд, ки дар мӯҳлати муайяни вақт ба даст оварда шудаанд.…

    Муфассалтар »
  • Сиёсати иқтисодии давлат дар иқтисоди бозорӣ

    Вазифаҳои иқтисодии давлат дар низоми иқтисоди бозорӣ.Самтҳо ва воситаҳои танзими давлатии иқтисодиёт. 11.1. Вазифахои иқтисодии давлат дар низоми иқтисоди бозорӣ Давлат натанҳо як ҷузъи асосии низоми сиёсӣ, балки ҳамчун субъекти зарурии иқтисоди ҷомеа низ ба ҳисоб меравад. Хусусияти фарқкунандаи давлат ҳамчун субъекти иқтисодӣ аз он иборат аст, ки барои фаъолияти…

    Муфассалтар »
  • Назарияи миқдории пул ва таъсири пул ба ҳаҷми истеҳсолот

    Миқдори пули барои муомилот зарур.Бозори пул.Тамсилаи IS-LM. 9.1. Миқдори пули барои муомилот зарур Пул ҳамчун фишанги молиявӣ омили асосии тарақкиёти иқтисодиёт ба ҳисоб меравад. Аз ҳамин ҷиҳат низоми пули яке аз қисматҳои муҳими иқтисоди миллӣ мебошад. Низоми пули шакли таърихии ташкили муомилоти пулист, ки тавассути қонунгузорӣ муайян карда шудааст. Дар…

    Муфассалтар »
  • Механизми пули-карзии танзими иктисоди бозори

    Қарз: мазмун ва моҳияти иқтисодии он.Таркиб ва вазифаҳои низоми қарзӣ.Сиёсати пулию қарзии (монетарии) давлат. 8.1. Қарз: мазмун ва моҳияти иқтисодии он Ҷараёни такрористеҳсоли ҷамъиятӣ гардиши доимии маблағҳои пулиро тақозо менамояд ва ҳангоми такрористеҳсол маблағҳои пулии баъзе истеҳсолкунандагон муваққатан озод мемонад, аммо дигар гурӯҳи истеҳсолкунандагон бинобар маҳдуд будани ҳаҷми захираҳои молиявиашон…

    Муфассалтар »
  • Назарияи сармояи инсонӣ, шуғл ва бекорӣ

    Назарияи сармояи инсонӣ.Шаклҳо ва сабабҳои пайдоиши бекорӣ. Мафҳуми шуғли пурра.Оқибатҳои иҷтимоӣ — иқтисодии бекорӣ. Усулҳои мубориза ба муқобили афзоиши бекорӣ. 7.1. Назарияи сармояи инсонӣ Дар замони муосир сармояи инсонӣ яке аз омилҳои муҳими рушди иқтисодӣ ба ҳисоб меравад. Мувофиқи тадқиқотҳои иқтисодчиёни Бонки ҷаҳонӣ, ки омилҳои рушди иқтисодии 192 кишвари дунёро…

    Муфассалтар »
  • Проблемаҳои инкишоф ва рушди иқтисодӣ

    Мафҳум, шаклҳо ва нишондиҳандаҳои рушди иқтисодӣ.Сарчашмаҳо ва омилҳои рушди иқтисодӣ.Тамсилаҳои рушди иқтисодӣ.Танзими давлатии рушди иқтисодӣ.Рушди иқтисодӣ ва экология. 5.1. Мафҳум, шаклҳо ва нишондиҳандаҳои рушди иқтисодӣ Рушди иқтисодӣ яке аз масъалаҳои марказии назарияи муосири иқтисодӣ ба ҳисоб меравад. Тавассути тағйироти он, ба дараҷаи инкишофи иқгисоди миллӣ ва сатҳи зиндагии аҳолӣ баҳо…

    Муфассалтар »
  • Таъсири истеъмолу андӯхт ба ҳаҷми истеҳсолоти миллӣ

    4.1. Мафҳуми истеъмол ва пасандоз ҳамчун категорияҳоимакроиқтисодӣ. 4.2. Маблағгузорӣ, сарчашма ва омилҳои ба он таъсиркунанда.Мафҳуми фузунсоз-суръатбахш. Мафҳуми истеъмол ва пасандоз ҳамчун категорияҳои макроиқтисодӣ Хароҷотҳо ба молҳои истеъмолӣ (тақозои истеъмолӣ) дар баробари хароҷотҳо ба сармоя (тақозои маблағгузорӣ) яке аз қисматҳои асосии маҷмӯи тақозо ба ҳисоб мераванд. Дар зери мафҳуми истеъмол (С)…

    Муфассалтар »
  • Назарияи мувозинати макроиқтисодӣ

    Маҷмӯи тақозо (AD) ва омилҳои ба он таъсиркунанда.Маҷмӯи арза (AS) ва омилҳои ба он таъсиркунанда.Назарияи классики ва кейнсионии мувозинати макроиқтисодӣ. 3.1. Маҷмӯи тақозо (AD) ва омилҳои ба он таъсиркунанда Мақсади асосии таҳлили макроиқтисодӣ аз он иборат аст, ки шароитҳои гуногуни мувозинати умумии низоми иқтисодӣ муайян карда шавад. Аз ҳамин ҷиҳат…

    Муфассалтар »
  • Нишондихандахои асосии иктисоди милли

    Маҷмӯи маҳсулоти миллӣ (МММ) ва усулҳои ҳисобкунии он.Маҷмӯи маҳсулоти дохилӣ (ММД) ва дигар нишондиҳандаҳои тараққиёти иқтисоди миллӣ.Сарвати миллӣ: таркиб ва омилҳои афзоиши он. 2.1. Маҷмӯи маҳсулоти миллӣ (МММ) ва усулҳои ҳисобкунии он Натиҷаи фаъолияти иқтисоди миллиро мол ва хизматҳое ташкил медиҳанд, ки дар мӯҳлати муайяни вакт истеҳсол шудаанд ва онҳоро…

    Муфассалтар »
  • Назарияи макроиктисод

    Назарияи макроиқтисод. Таркиб таносубҳои иқтисоди миллӣ 1. 1 Назарияи макроиқтисод 1.2. Мафҳум, таркиб ва мақсадҳои иқтисоди миллии муосир. 1.3.Таносубҳои иқтисоди миллӣ. 1. 1 Назарияи макроиқтисод Яке аз қисматҳои асосии назарияи иқтисодӣ — макроиқтисод мебошад. Макроиқтисод ҳодисаҳои умумиеро тадқиқ мекунад, ки рафтори иқтисоди миллиро инъикос менамоянд. Макроиқтисод — як қисми назарияи…

    Муфассалтар »
  • Бозор ва намудхои он

    1. Мафхуми бозор ва вазифахои он.Тавсифи умумии бозорхо 2. Сохтор ва зерсохти бозорхо Маълум аст ки бозор кисми чудонашавандаи хочагии моли мебошад Бе бозор хочагиимоли инкишоф намеёбад ва бе хочагии молибозор вучуд дошта наметавонад. Зарурати объективии сабабхои таърихии айдоиши бозор инхоянд : 1 Таксимоти чамъиятии мехнат ва тахасусии он Дар…

    Муфассалтар »
  • Ҷараёни иктисоди шаклхои моликият ва низомхои иктисоди

    Саволхо: Иктисодиёт хамчун низоми хочаги.Моликият ва намудхои он. Тавсифи низомхои иктисоди. Чавби саволи 1 Иктисодиёт хамчун низоми хочаги. Иктисодиёт пеш аз хама аз тарафи инсон ба вучуд оварда шуда дар навбати худ барои инсон хазмат мекунад. Одамон элементи асосии иктисодиёт ба хисоб мераванд. Иктисодиёт ин пеш аз хама худи одамон…

    Муфассалтар »
  • Намудхои хочаги ва хусусияти онхо

    Саволхо: Намудхои хочаги: хочагии натурали ва моли. Мол ва хусусиятхои он. Мафхум ва вазифахои пул. Чавобхо: 1.Намудхои хочаги: хочагии натурали ва моли. аввалин намуди хочаги хочагии натурали ба хисоб меравадд. Таъриф: хочагии натурали хочагие мебошад, ки дар он махсулт танхо ба максади конеъ сохтани талаботи худ истехсол карда мешавад. Хусусиятхои…

    Муфассалтар »
  • Мархилахои ташаккул ва инкишофи назарияи иктисодӣ

    Саволи 1. Инкишофи афкори иктисоди то давраи Меркунтелизм. Саволи 2. Сахми меркантелистон ва физиократхо дар илми иктисоди. Саволи 3. Иктисоди сиёсии классики: Вилиам Пети , Адам Смит ва Д. Рекардо. Саволи 4. марксизм дар таърихи омузиши назарияи иктисоди. ЧАВОБХО Саволи 1. Инкишофи афкори иктисоди то давраи Меркунтелизм. Илми иктисод дар…

    Муфассалтар »
  • Назарияи иктисоди проблемахо, ва методи омузиш

    1. Назарияи иктисоди хамчун илм 2. Методи омузиши назарияи иктисоди 3. Мафхуми куввахои истехсолкунандаи чомеа 4. Конунхои иктисоди пешрафти чомеа 5. Махдудияти манобеххо ва качхатаи имкониятхои истехсолӣ 1. Назарияи иктисоди хамчун илм Иктисодиёт хамчун илм дар нимаи дуюми асри ҶVIII пайдо шуда бошад хам аввалин муносибатхои иктисоди ба монанди: истехсолот…

    Муфассалтар »
  • Саволхо дар мавзуи Иктисоди хурд

    1. Ҳангоми истеъмоли ҳар як воҳиди иловагии неъмат ҳадди мӯфиднокии он кам мешавад. Ин қонун дар иқтисодиёт чӣ ном дорад? а) қонуни 1- уми Энгел б) қонуни 2- юми Госсен в) қонуни 1- уми Госсен г) қонуни Карл Менгер. 2. Аз он чӣ дар зер номбар шудааст, иқтисоди хурд кадомро…

    Муфассалтар »
  • Нохияи Ванҷ

    Мундариҷа Сарсухан БОБИ 1. ҲОЛАТИ УМУМӢ ВА ТАҲЛИЛИ ВАЗЪИ ИҚТИСОДИИ МИНТАҚА 1.Тавсифи умумӣ ва таҳлили вазъи воқеии ноҳия; 1.2. Соҳаи кишоварзӣ; 1.3. Бахши соҳибкории хурду миёна,саноат ва сохтмон; БОББИ 2. ТАҲЛИЛ ВА БАҲОДИҲИИ ИҚТИСОДИИ МИНТАҚА 2.1. Инфрасохтор; 2.2. Соҳаи иҷтимоӣ; 2. 3. Соҳаи сайёҳӣ; 2.4. Маблағгузории барномаи рушди ноҳия; Хулоса.…

    Муфассалтар »
  • Асоси ҳуқуқи, ташкилоти, иқтисодии таъмини бехатарии фаолияти ҳаёти

    Саволҳои асосии бехатарии фаолияти ҳаёти. Маълумотҳо ва истилоҳҳои асоси. Бехатарии фаолияти ҳаёти –ин илм дар бораи муҳофизати саломати ва бехатарии инсон дар муҳити атроф мебошад. Вазифаҳои ин илм: Ошкор кардани омилҳои хатарнок ва зарарноке, ки дар муҳити атроф ба инсон зарар мерасонад; тайёр намудани усули пастшавии ин омилҳо то бехатар…

    Муфассалтар »
  • МАЪЛУМОТ ДАР БОРАИ ИСО

    Ташкилоти байналхалқии стандартонӣ (ИСО) ба федератсияи умумиҷаҳонии ташкилотҳои Миллӣ мансуб буда, фаъолияти стандартонии аъзоёни кумитаи ИСО-ро дар бар мегирад. Таҳияи стандартҳои байнахалқӣ одатан аз тарафи кумитаҳои техникии ИСО ба иҷро мерасанд. Ҳар як аъзои кумита ба самти фаъолияти кумитаҳои техникӣ дахлпазир буда, бевосита дар иҷрой кории кумитаҳо иштирок меварзанд. Стандартҳои…

    Муфассалтар »
  • Закон Республики Таджикистан О качестве и безопасности пищевых продуктов

    ГЛАВА 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ Статья 1. Цель Закона Настоящий Закон регулирует отношения в области обеспечения качества продуктов и их безопасности для здоровья человека на этапах заготовки, производства, транспортировки, хранения, реализации пищевых продуктов, материалов и изделий и их ингредиентов, а также упаковочных и вспомогательных материалов между органами исполнительной власти, производителем, продавцом…

    Муфассалтар »
  • Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон Дар бораи йоднокгардонии намак

    (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2002, №11, мод. 738; соли 2007, №5, мод. 369) Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқӣ, ташкилӣ ва иқтисодии тадбирҳои вобаста ба йоднокгардонии намакро бо мақсади пешгирӣ аз бемориҳои норасоии йод дар Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар намуда, муносибатҳои дар ин соҳа ба миёнояндаро танзим мекунад. Моддаи 1. Мафҳумҳои…

    Муфассалтар »
  • Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон Дар бораи сифат ва бехатарии маҳсулоти хeрокворӣ

    (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2002, №4, қ- 2, мод. 317; соли 2006, №3, мод.166; соли 2007, №7, мод. 667; соли 2011, №3, мод.170) БОБИ I. ҚОИДАҳОИ УМУМӢ Моддаи 1. Мақсади Қонун Қонуни мазкур муносибатҳои ҳуқуқӣ, иҷтимоӣ ва иқтисодиро дар марҳалаҳои маҳсулоттайёркунӣ, истеҳсолот, боркашонӣ, нигоҳдорӣ, муомилоти маҳсулоти хeрокворӣ, маводу…

    Муфассалтар »
  • Қонун дар бораи баҳодиҳии мутобиқат

    Қонуни мазкур муносибатҳои ҳуқуқӣ ва ташкилиро дар соҳаи баҳодиҳии мутобиқати объектҳо ба талаботи регламентҳои техникӣ ва ҳуҷҷатҳои соҳаи стандартонӣ танзим намуда, низоми ягонаи сиёсати давлатиро барои амалӣ сохтани баҳодиҳии мутобиқат таъмин менамояд. БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода мешаванд: — баҳодиҳии…

    Муфассалтар »
  • Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон Дар бораи бамеъёрдарории техникӣ

    (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2009, №5, мод.329) Қонуни мазкур муносибатҳоеро, ки ҳангоми таҳия ва тасдиқи талаботи техникии иҷрояшон ҳатмӣ нисбат ба маҳсулот, ҷараёни коркард, истеҳсол, истифодабарӣ, нигоҳдорӣ, интиқол, фурӯш, коркарди партовҳои он, иҷрои кор ва хизматрасонӣ дар қисми бехатарӣ ба амал меоянд, танзим намуда, ҳуқуқу ӯҳдадориҳои иштирокчиёни ин…

    Муфассалтар »
  • Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи амнияти озуқаворӣ

    (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2010, №12, қ-1, мод. 830) Бо Қарори Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 13 октябри соли 2010, № 192 (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2010 № 8-10, моддаи 669) қабул гардидааст. Бо Қарори Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 16 декабри…

    Муфассалтар »
  • Тахияи санади санчиш

    Санҷиши мутобиқати воситаҳои ченак Воситаҳои ченак, ки таҳти назорати давлатӣ қарор гирифтаанд, дар мавриди истеҳсол, таъмир ва истифода бояд аз ҷониби хадамоти метрологии мақоми ваколатдор ҷиҳати тасдиқи мутобиқати онҳо ба меъёрҳои муқаррарнамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон санҷида шаванд. Намудҳои воситаҳои ченак, ки бояд аз санҷиш гузаранд ва тартиби гузаронидани…

    Муфассалтар »