Месяц: Февраль 2020

  • Шаклхои фаъолияти беруниктисоди

    Соҳибкор метавонад фаъолияти беруниқтисодии худро тавассути ба роҳ мондани алоқаҳои мустақим бо шарикони хориҷӣ ё тавассути миёнравон амалӣ гардонад. Содирот ва воридоти мустақим қисми назарраси амалиётҳои берунитиҷоратиро ташкил мекунанд, зеро онҳо як қатор бартариятҳоро доро мебошанд: имконият медиҳанд, ки бо шарикони хориҷӣ алоқаҳои нисбатан наздик ба роҳ монда шаванд ва…

    Муфассалтар »
  • Сиёсати беруниқтисодӣ

    Алоқаҳои беруниқтисодӣ таҳти таъсири танзимкунандаҳо, яъне фишангҳое ташкил ва амалӣ мешаванд, ки ба ташаккули алоқаҳо таъсир расонида онҳоро ба низоми иқтисодӣ-сиёсии ягонаи самаранок, ки манфиатҳои давлатро ҳимоя мекунад, равона мекунанд. Танзимкунандаҳои алоқаҳои беруниқтисодӣ метавонанд ҳам иқтисодӣ ва ҳам ташкилӣ-фармонфармоӣ бошанд. Танзимкунандаҳои иқтисодӣ ба манфиатҳои иқтисодии ташкил ва амалишавии алоқаҳои мазкур…

    Муфассалтар »
  • Мохият ва таснифоти алокахои беруниктисоди

    Тараққиёти маданият рӯз аз рӯз мамлакатҳои алоҳидаро ба алоқаҳои хоҷагидории ҷаҳонӣ ҷалб месозад, ки ба ташкили иқтисодиёти ягонаи ҷаҳонӣ оварда мерасонад. Ҳамаи мамлакатҳои ҷаҳон бо қонунҳои умумии иқтисодӣ рушд мекунанд, ки ин аввалияти хислати иқтисодии муносибатҳои байналхалқиро нишон медиҳад. Сохтори ҳамавақт тағирёбандаи талабот, камчин ва дурдаст будани захираҳо воситаҳои самараноки…

    Муфассалтар »
  • Ояндабинӣ, банақшагирии индикативии тараққиёти иқтисодию иҷтимоии мамлакат

    С 1. Мафҳум ва моҳияти банақшагирию ояндабинӣ. Ояндабини -ҳамчун фаъолияти иқтисодӣ. С 2. Ояндабинии даврҳои бӯҳронҳо – омили муҳими ба тараққиёти иқтисодӣ-иҷтимоӣ мусоидаткунанда. С 3. Банақшагирии индикативӣ ва зарурияти омӯзиши он С 4. Таърихи пайдоиши банақшагирии индикативӣ С 5. Роҳҳои тараққиёт ва намудҳои банақшагирии индикативӣ Саволи 1. Нақша ва банақшагирӣ…

    Муфассалтар »
  • Танзими давлатии иқтисоди миллӣ, сиёсати давлатии буҷетӣ, андоз, молиёт ва пулию қарзӣ

    С 1. Зарурияти танзими давлатии иқтисоди бозоргонӣ ва шарҳи ботавсили он С 2. Шакл ва усулҳои танзими давлатии иқтисод С 3. Самт ва равандҳои танзими давлатии иқтисод С 4. Таҳлили нишондиҳандаҳои буҷети давлатӣ, молиёт, андоз ва пулию қарзӣ С 5. Омилҳои ба танзими давлатии иқтисоди миллӣ мусоидаткунанда САВОЛИ 1. Бавуҷудоӣ…

    Муфассалтар »
  • Бахши минтақавии иқтисоди миллӣ

    С 1. Мафҳумҳои асосии иқтисоди минтақа С 2. Омилҳои ба инкишофи иқтисоди-ичтимоии минтақа мусоидаткунанда С 3. Нишондиҳандаҳо ва равишҳои асосии таҳлили минтақавӣ С 4. Нишондихандахои сатхи таракиёти иктисодии минтакахои алохидаи маъмури — Саволи 1. Тақсимоти ҳудудро ба минтақаҳо минтақабандӣ меноманд. Вобаста ба меъёрҳои таснифи минтақаҳо минтақабандиҳои зеринро фарқ кардан мумкин…

    Муфассалтар »
  • Соҳаҳои хизматрасонӣ ба аҳолӣ ва нақши онҳо дар инкишофи иқтисодӣ ва иҷтимоии мамлакат

    С 1. Муаммоҳо, тамоюл ва самтҳои фаъолияти хизматрасониҳои соҳаи маориф С 2. Рушди хизматрасонихои сохаи тандурустӣ ва нақши он дар инкишофи иқтисодӣ ва иҷтимоии ҷумҳурӣ С 3. Тавсеаи дастрасӣ ба таъминоти об, санитария ва дигар хизматрасониҳои хоҷагии манзилию коммуналӣ С 4. Таъмини баробарии гендерӣ. Афзалиятҳои механизмҳои институтсионалии сиёсати гендерӣ дар…

    Муфассалтар »
  • Бахши иҷтимоӣ, тавсифи соҳаҳои он ва хусусиятҳои ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ дар шароити бозор

    С 1. Тавсиф ва вазъи соҳаҳои иҷтимоӣ. Хусусиятхои ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ дар деҳот С 2. Муаммоҳои камбизоатии аҳолӣ, вазъ ва проблемаҳои он дар Тоҷикистон С 3. Масъалаҳои ҳифзи иҷтимои дар барномаҳои давлатӣ (Стратегияи паст кардани сатҳи камбизоатӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2007-2009, Стратегияи миллии рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи…

    Муфассалтар »
  • Рушди босуботи иқтисодӣ –асоси пешрафти ҷамъияти башарӣ

    С 1. Заминаҳои пайдоиши мафҳуми тараққиёти босубот С 2. Мафҳуми тараққиёти босубот ва шарҳи ботавсили он С 3. Меъёрҳо (индикаторҳо)-и тараққиёти босуботи иқтисодӣ С 4. Самтҳои асосии тараққиёти босубот дар ҶТ САВОЛИ 1. Дар шароити ҳозира модели анъанавии иқтисодии мамлакатҳои тараққикардаро бо сабаби бо баъзе аз меъёрҳо ба мақсад мувофиқ…

    Муфассалтар »
  • Таносубҳои иқтисодӣ ва нишондиҳандаҳои тараққиёти иқтисодию иҷтимоии мамлакат

    С 1. [олати ҳозира ва нишондиҳандаҳои асосии тараққиёти иқтисодию иҷтимоии мамлакат С 2. Мушкилоти баробарсозии рушти иҷтимоию иқтисодии минтақаҳои ҷумҳурӣ С 3. Таҳлили нишондиҳандаҳои асосии макроиқтисоди мамлакат дар асоси иттилооти оморӣ С 4. Таъмини рушди иҷтимоию иқтисодии комплексии вилоятҳо, шаҳрҳо, ноҳияҳо ва дигар воҳидҳои марзӣ Саволи 1. [олати ҳозираи иҷтимоию…

    Муфассалтар »
  • Моҳият ва омилҳои рушди иқтисоди миллӣ

    С 1. Мафҳуми назариявии рушди иқтисодӣ ва намудҳои он С 2. Сарчашмаҳо, омилҳо ва тамсилаҳо (моделҳо)-и рушди иқтисодӣ С 3. Танзими давлатии рушди иқтисодӣ С 4. Рушди иқтисодӣ ва экология САВОЛИ 1. Рушди иктисоди яке аз масъалахои марказии назарияи муосири иктисоди ба хисоб меравад. Тавассути тагироти онро ба дарачаи инкишофи…

    Муфассалтар »
  • Ташкили идоракунии иқтисоди миллӣ

    С 1. Мафҳум, моҳият ва шарҳи мафхуми идоракунӣ С 2. Идоракунӣ вa менеҷмент С 3. Унсурҳои асосии низоми идоракунӣ С 4. Зинаҳои идоракунӣ – омили муҳими сохтори ташкили идоракунӣ С 5. Функсияҳои идоракунӣ ва мавқеи онҳо дар сохтори идоракунии мамлакат Саволи 1. Ба даст овардани истиқлолияти давлатӣ дар ҶТ, ҳадафҳои…

    Муфассалтар »
  • Инфрастохтори иқтисоди миллӣ

    С 1. Моҳият ва вазифаҳои инфрасохтори иқтисоди миллӣ С 2. Таснифот (гурӯҳбанди)-и инфрасохтор С 3. Тавсифи соҳаҳои инфрасохтории нaқлиёт, алоқа ва энергетикӣ С 4. Муаммоҳо ва роҳҳои баландбардоштани рушди соҳаҳои инфрасохторӣ Cаволи 1. Мафҳуми инфрасохтор аз калимаи лотинии infқa –зер, поён stқғktғқa –сохтор, буда маънояш зерсохтор ва ё сохтори ёрирасон…

    Муфассалтар »
  • Сохтори соҳавии иқтисоди миллӣ, такмили назария ва амалияи соҳабандӣ дар ҷумҳурӣ

    С 1. Мазмун ва моҳияти сохтори иқтисод. Сохтори соҳавӣ, минтақавӣ, такрористеҳсолӣ, умумиқтисодӣ ва иҷтимоии иқтисоди миллӣ С 2. Таҳлили сохтори соҳавии саноат, тахассуси корхонаҳои саноатӣ, мавқеъ ва нақши соҳаҳои алоҳидаи он С 3. Сохтори соҳавии кишоварзӣ, муаммоҳо ва маҷмӯи чорабиниҳои ба рушди соҳа мусоидаткунанда С 4. Сохтори соҳавии нақлиётӯ алоқа.…

    Муфассалтар »
  • Ташаккулёбии иктисодии милли Ҷумҳурии Тоҷикистон

    С 1. Соҳибистиқлолӣ –заминаи асосии ташаккулёбии иқтисоди миллӣ С 2. Марҳилаҳои таърихии ташаккули иқтисоди миллии мамлакат С 3. Заминаҳои сиёсӣ, иқтисодӣ ва ташкилии бунёдшавии иқтисоди миллӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон С 4. [адафҳо ва хусусиятҳои ҷоришавии муносибатҳои бозоргонӣ дар иқтисоди миллӣ. САВОЛИ 1. Иқтисоди миллӣ маҳз ба давлати миллии мустақил хос…

    Муфассалтар »
  • Иктисоди милли – низоми бисёрзинаи хочагии мамлакат

    Муқаддимаи фан. Иқтисоди миллӣ – низоми бисёрзинаи хоҷагии мамлакат. Малтаб ва вазифаҳои фанни иқтисоди миллӣ. С 1. Мафҳум, моҳият ва шарҳи иқтисоди миллӣ С 2. Таркиб ва мақсадҳои иқтисоди миллии муосир С 3. Тавсифи хислатҳои иқтисоди миллӣ C 4. Маҷмӯи маҳсулоти миллӣ ва усулҳои ҳисобкунии он С 5. Маҷмӯи маҳсулоти…

    Муфассалтар »
  • Ахлоқи иҷтимоӣ ва назорати иҷтимоӣ

    Моҳият ва субъекти (ахлоқӣ) иҷтимоии оммаГуногунии рафтори иҷтимоии оммаАхлоқи коллективйРафтори иҷтимоии шахсиятРафтори каҷравӣНазорати иҷтимоӣНизои иҷтимоӣ Инсоният ҳамеша мекӯшад, донад, ки чаро аҳолӣ кӯч мебандад, зиёд мешавад, револютсия мекунанд ва ҷанг менамоянд. Ба ин савол ҷавоб ҷуста, олимони сотсиолог кӯшиш менамоянд, ки онҳоро аз рӯи рафтор, ахлоқи умумӣ маънидод намоянд. Ҳар…

    Муфассалтар »
  • Тағйирёбии ичтимоӣ

    Мафҳум ва навъҳои тағирёбии иҷтимоӣҚолаби тағйирёбии иҷтимойТартиби тағйиротҳои иҷтимоӣОмилҳои тағйиротҳои иҷтимойИнкишофи(прогрессии) иҷтимоӣМуътадилии иҷтимоӣ Мавзӯи тағйирёбии иҷтимоӣ яке аз қисматҳои муҳими илми сотсиологияро дар бар мегирад. Тағйиротҳои иҷтимоӣ ҳар як лаҳза дар ҳаёти одамон ба вуқӯъ мепайванданд. Актуалӣ будани ин мавзӯъро бо он тағйиротҳои иҷтимоие, ки дар тамоми ҷаҳон 6а вуҷуд…

    Муфассалтар »
  • Нобаробарӣ,таҳрука ва тагироти иҷтимоӣ

    Нобаробарии иҷтимоӣ Таҳаррукаи иҷтимоӣ Навъҳои таҳаррукаи иҷтимоӣ Нобаробарии иҷтимой Дар ҳама гуна ҷомеа омилҳои муайянкунандаи тафовути байни табақаҳоро бо нобаробарии иҷтимоӣ чен менамоянд. Нобаробарии иҷтимоӣ ин мафҳумест дар сотсиология барои нишон додани тафовути аъзоёни ҷомеа истифода гардида, шароити табақаҳои иҷтимоиро аз ҷиҳати баҳра бардоштани манофеъ нишон медиҳад. Нобаробарӣ дар ҳамаи…

    Муфассалтар »
  • Сохтори иҷтимоӣ ва стратификатсияи иҷтимоӣ

    Сохтори синфӣ — иҷтимоии ҷомеа ва иҷтимоиётҚабати (стратификатсияи) иҷтимоӣМодели системаи стратификатсионӣСтратификатсия дар Тоҷикистон Ҳар як инсон дар ҷомеа мавқеъҳои гуногунро ишғол менамояд, ки мақоми иҷтимоии вай ташаккул меёбад. Тадқиқотҳои бисёр собит менамояд, ки мавқеи иҷтимоии фард дар ҷомеа нақши муҳимро иҷро менамояд. Мавқеи иҷтимоӣ ба ҳолати рӯҳӣ то андозае таъсир…

    Муфассалтар »
  • Гуруххои ичтимои, ниходхо ва ташкилотхои ичтимои

    Гурӯҳҳои иҷтимоӣУмумияти иҷтимоӣНиҳодҳои (институт) иҷтимоӣТашкилотҳои иҷтимоӣДавлат ва ҷомеаи шаҳрвандӣ Гурӯҳҳои иҷтимой Олими машҳури рус — П.А.Сорокин қайд менамояд, ки “берун аз гурӯҳ таърих инсонро инъикос карда наметавонад. Умуман, инсонеро, ки тамоман худро аз ҷомеа ҷудо карда бошад ва ба ифроди дигар муомиланакунандаро мо намедонем” . Инсон ҳамеша дар гурӯҳ қарор…

    Муфассалтар »
  • Шахсият дар низоми муносибатхои ичтимоӣ

    Масъалаи инсон дар сотситологияМафҳуми шахсият дар сотсиология Таҳлили дараҷаи макросотсиологии шахсиятАлоқамандии шахсият ва ҷомеаКонсепсияи мартабавии шахсиятНазарияи нақшавии шахсиятНазарияи тасвирии МанМасъалаи инсон дар сотситология Масъалаи инсон ва шахсият дар низоми донишҳои сотсиологии муосир як масъалаи муҳими илмӣ ба шумор меравад. Инсонро илмҳои гуногун марвиди омӯзиши хеш қарор додаанд ва ҳар яке…

    Муфассалтар »
  • Фарханг ва чомеа

    Фарҳанг ва ҷомеа 1. Моҳияти маданият ва навъҳои он 2.Унсурҳои фарҳанг 3.НаҚши маданият дар ҳаёти ҷомеа 4. Динамикаи маданият Таҳлили баҳамалоқамандӣ нишон медиҳад, ки ҳаёти иҷтимоӣ хусусияти оммавиро дорост. Аммо баҳамалоқамандии омма аз шакли коллективии зиндагии ҳайвонот фарқ менамояд. Он хусусият, рӯйдод, элементҳои ҳаёти инсонӣ, ки сифатан ҷомеаи инсониро аз…

    Муфассалтар »
  • Мафҳум, хусусият ва навъҳои ҷомеа

    Нигоҳи муосирон ба фаҳмиши ҷомеа Таҳлили сотсиологии ҷомеа Детерменизми таърихй — иҷтимоӣ Фаҳмишҳои мухталиф оиди навъҳои ҷомеа Ҳар як фард ҷомеаро ба таври худ дарк менамояд. Бештар ин мафҳум маҷмӯи одамонро, ки аз рӯи ягон таваҷҷӯҳи умумӣ, тарзи ҳаёт ва фаъолияти якҷоя бо ҳам муттаҳид гардидаанд, ифода менамояд. Фанни сотсиология…

    Муфассалтар »
  • Усулҳои ҷамъоварӣ ва коркаду хулосабарории ахбори сотсиологӣ

    Усули пурсиш ва навъҳои он Пурсиши хаттӣ(анкета ва Қисматҳо таркибии он) Пурсиши шифоҳӣ ва навъҳои он Коркард, таҳлил ва пешниҳоди маълумотҳо Яке аз навъҳои ҷамъоварии аввалини маълумотҳои сотсиологӣ ин усули пурсиш ба шумор меравад. Пурсиш дар ду шакл гузаронида мешавад шифоҳӣ ва хаттӣ. Пурсиши хаттӣ (анкетӣ) аз саволҳои муайяни матраҳшуда,…

    Муфассалтар »
  • Методология, методика ва усулҳои тадқиқи сотсиологӣ

    ТадҚиҚ ва навъҳои он Навъҳои тадҚиҚоти сотсиологӣ Давраҳои тадҚиҚи сотсиологӣ Интихобномаҳо ва фарзияи корӣ Тадқиқе, ки барои ҳалли ягон масъалаи таҷрибавӣ равона шудааст, тадқиқи амалӣ ном дорад ва тадқиқе, ки мақсади инкишоф додани назарияҳои илмӣ ва ё қоидаҳои асосиро дар бар мегирад, тадқиқи фундаменталӣ ном дорад. Тадқиқоте, ки барои ҷамъоварӣ…

    Муфассалтар »
  • Макотиби асосӣ ва назарияҳои сотсиологии муосир

    Функсионализм, структурализм, функсионализми структурӣ Назарияи низои иҷтимой Назарияи ивазнамоии иҷтимой Бихевиоризм, интераксионизми рамзӣ, этнометодология Сотсиологияи феноменологӣ Сотсиологияи Питирим Александревич Сорокин Ҳолати назариявии сотсиология дар умумияти том инъикоскунандаи гуногунандешии назариявист ва он аз гуногун будани ҷабҳаҳои гуногуни сотсиологӣ сар мезанад. Дар баробари ҷанбаи ягонаи назарияи воқеӣ — сотсиологӣ дар байни олимон…

    Муфассалтар »
  • Назарияхои сотсиологии охири асри 19 ва ибтидои асри 20

    Афкори сотсиологии Георг Зиммел Афкори сотсиологии Эмил Дюркгейм Сотсиологияи Макс Вебер Низоми сотсиологии Вильфредо Парето Ташаккул ва инкишофи сотсиологияи таҷрибавӣ (эмперикӣ) Афкори сотсиологии Г.Зиммел Афкори сотсиологии сотсиологи олмонӣ — Георг Зиммел (1858 — 1918) ниҳоят ҳам диққатҷалбкунада мебошад. Ба андешаи вай, сотсиология бояд чун як усули мураттабкунандаи маҷмӯи рӯйдодҳои иҷтимоӣ…

    Муфассалтар »
  • Ташаккули сотсиология хамчун илми мустакил

    4.1. Заминаҳои пайдоиши сотсиология чун илми мустақил 4.2. Огюст Конт асосгузори сотсиология 4.3. Равияи табиатшиносӣ дар сотсиология 4.4. Равияи психологӣ ва психоаналитикӣ дар сотсиология 4.5. НуҚтаи назари марксистӣ дар сотсиология Дар авохири асри XVIII аввали асри XIX дар Аврупо тағйиротҳои куллие ба амал омад, ки ҷаҳонбинии одамонро оид ба илм,…

    Муфассалтар »
  • Афкори сотсиологии Асри Миёна ва замони Эҳё

    Андешаҳои сотсиологии мутафаккирони форсу тоҷик дар Асрҳои МиёнаАфкори сотсиологии аврупоӣ дар Асри миёнаАфкори сотсиологии Замони Эҳё Андешаҳои сотсиологӣ мутафаккирони форсу тоҷик дар Асрҳои Миёна Омӯзиши ҷомеа, равандҳо, муносибатҳо, рӯйдодҳо — тамоми ҷараёнҳои иҷтимоии ҷомеа диққати мутафаккирони форсу тоҷикро ба худ ҷалб карда, онҳо кӯшидаанд, ки аз лиҳози илмӣ нуқтаи назари…

    Муфассалтар »