Год: 2017
-
Конвенсияи байналхалқӣ оид ба ҳифзи ҳуқуқҳои ҳамаи муҳоҷирини меҳнатӣ ва аъзои оилаҳои онҳо
Мафҳумҳои «муҳоҷирати меҳнатӣ» ва «муҳоҷирини меҳнатӣ» Муҳоҷирати меҳнатӣ яке аз шаклҳои муҳоҷирати аҳолӣ, зуҳуротест, ки ба ҷаҳон аз замони пайдоиши он маълум аст. Зери мафҳуми муҳоҷират (лот.migratio, аз migrj — мегузарам, ҷой иваз мекунам) ба сурати умум ҳаракат, ҷойивазкунии одамон дар ҳудуди мамлакат аз як минтақа ба минтақаи дигар (муҳоҷирати…
Муфассалтар » -
Проблемаҳои риояи ҳуқуқҳои ақаллиятҳои миллӣ
1. Риояи ҳуқуқҳои ақаллиятҳои миллӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Дар Тоҷикистон, тавре мо қайд кардем, намояндагони халқҳо ва этносҳои гуногун зиндагӣ мекунанд ва аз ин лиҳоз эътироф ва ҳифзи ҳуқуқҳои онҳо яке аз шартҳои муҳимтарини рушди демократия, таъмини эътидоли сиёсӣ ва иҷтимоист. Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуҷҷатҳои асосии байналмилалии ҳуқуқиро дар соҳаи ҳифзи…
Муфассалтар » -
Конвенсияи СММ оид ба барҳам додани табъизи нажодӣ
Тамаддун бояд аз рӯи муносибаташ ба ақаллиятҳо арзёбӣ гардад. Маҳатма Ганди Аз таърихи қабули Конвенсияи СММ оид ба барҳам додани табъизи нажодӣ. Мафҳуми «табъизи нажодӣ» Дар Эъломияи умумии ҳуқуқи башар эълом гаштааст, ки «ҳар як инсон бояд бидуни тафовуте, ки махсусан аз лиҳози нажод, ранги пӯст, ҷинсият, забон, дин, ақидаи…
Муфассалтар » -
Ҷумҳурии Тоҷикистон – давлати сермиллат. Ақаллиятҳои миллӣ
«Дар ҷаҳон ягон халқ бо ягон хел лаёқатмандӣ нисбат ба халқҳои дигар афзалият надорад». (Лессинг, файласуфи немис) Мафҳуми «ақаллиятҳои миллӣ» Ҷаҳони имрӯза воқеан ҳам фузунфарҳанг ва фузунмиллат маҳсуб мешавад. Дар ҷаҳон беш аз 200 давлат вуҷуд дошта, дар онҳо ба ҳисоби умумӣ намояндагони 8 ҳазор ҷамоаҳои этномиллӣ, ки аз ҳамдигар…
Муфассалтар » -
Эҳтироми пиронсолӣ – қадр ва шарафи ҳар инсон
Тавре Шумо дар хотир доред, дар Принсипҳои СММ нисбат ба одамони пиронсол таъкид шудааст, ки ба пиронсолон бояд аз ҷониби оила ва ҷамоаҳо нигоҳубин таъмин карда шавад. Дар бораи ҳуқуқҳои кӯдакон сухан ронда истода мову шумо вазифаҳои волидонро бобати ғамхорӣ кардан дар ҳаққи фарзандони худ қайд карда будем. Вале вақте…
Муфассалтар » -
Проблемаҳои риояи ҳуқуқҳои ашхоси имкониятҳояшон маҳдуд дар Тоҷикистон
Бани одам аъзои якдигаранд, Ки дар офариниш зи як гавҳаранд. Чи узве ба дард оварад рӯзгор, Дигар узвҳоро намонад қарор. Саъдии Шерозӣ Вазифаҳои давлатӣ оид ба ҳифзу таъмин кардани ҳуқуқҳои ашхоси имкониятҳояшон маҳдуд ва пиронсолон Ҳуқуқҳои ашхоси имкониятҳояшон маҳдуд дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо як қатор санадҳои ҳуқуқӣ ва дар навбати…
Муфассалтар » -
Пиронсолон ҳамчун гурӯҳи нозуки иҷтимоии аҳолӣ
1. Мафҳумҳои «пиронсолон» ё «одамони солхӯрда» Вақтҳои охир тамоюли боз ҳам васеътар фаҳмидани категорияи одамони имкониятҳояшон маҳдуд, ки пиронсолонро низ шомил месозад, ба мушоҳида мерасад. Бар фарқият аз муносибати тиббии дар Таснифоти байналхалқии СУТ истифодашаванда олимон муносибати дигареро ба таъриф бахшидани имкониятҳои маҳдуд дар асоси истифодаи мафҳуми соҳаҳои ҳаёт кор…
Муфассалтар » -
Ашхоси имкониятҳояшон маҳдуд ҳамчун гурӯҳи нозуки иҷтимоии аҳолӣ
Мафҳуми «шахси имкониятҳояш маҳдуд» тағйирёбии муносибат ба таърифи он Дар ҳаёти қариб ҳар як одам воқеаҳое рух медиҳанд, вақте ба сабаби зарбу латхӯрӣ ё бемориҳо имкониятҳояш маҳдуд мегарданд: ҳаракату роҳгардиаш душвор мешавад; вай мисли пештара меҳнат карда наметавонад, аз ӯҳдаи барои худ мустақилона хӯрок пухтан ё харид кардан намебарояд… Ин…
Муфассалтар » -
Проблемаи зӯроварӣ нисбат ба занон
Проблемаи зӯроварӣ нисбат ба занон дар ҷаҳон Зӯроварӣ нисбат ба занон яке аз зуҳуроти дар ҷаҳон аз ҳама зиёд паҳншуда аст. Он аксаран бо амалияи анъанавии дар ин ё он фарҳанг қабулшуда, ки арзишҳо ва эътиқодмандиҳои дар ин ҷамоа дар умри наслҳои зиёд мавҷударо инъикос менамояд, алоқаманд мебошад. Чунин навъҳои…
Муфассалтар » -
Конвенсияи СММ дар бораи барҳам додани ҳамаи шаклҳои табъиз нисбат ба занон
1.Таърих ва заминаҳои қабули Конвенсия Ҳисоби эътирофи глобалии байналмилалии баробарии ҳуқуқҳои мардон ва занонро низ чун нисбат ба бисёр ҳуқуқҳои дигари инсон аз лаҳзаи қабули Эъломияи умумии ҳуқуқи башар (соли 1948) бояд сар кард. Минбаъд СММ бештар 100 ҳуҷҷати ба таъмини баробарии гендерӣ нигаронидашударо қабул кард. Аз ҷумла: Конвенсия дар…
Муфассалтар » -
Нақши зан дар оила ва ҷомеа
1. Проблемаҳои навъи гендерӣ Оила «ячейкаи» асосии иҷтимоиест, ки ҳама гуна ҷомеа бар он қарор дорад. Ҷомеа тавре мешавад, ки онро муносибатҳои оилавӣ ташаккул медиҳад. Бинобар ин таъсири проблемаҳои гендерӣ ба вазъи муносибатҳои оилавӣ ва ҷамъиятӣ мустақиман аст. Проблемаҳои гендерӣ ба сурати умум вайронкуниҳоро дар соҳаи баробарии ҳуқуқҳо мемонад: баробарии…
Муфассалтар » -
Баробарӣ ва эҳтироми байниҳамдигарии мардон ва занон
Аз таърихи ҳаракатҳо барои ҳуқуқҳои занон ва мафҳуми баробарии гендерӣ Занҳо тӯли замонҳои дуру дароз маҷбур буданд, ки барои эътирофи худ ба сифати одамони комиларзиш ва ба онҳо пешниҳод кардани ҳуқуқҳои асосии инсон мубориза баранд. Вале танҳо дар нимаи аввали асри ХХ онҳо муваффақ шуданд, ки масалан, баробарии ҳуқуқҳои интихоботиро…
Муфассалтар » -
Махсусиятҳои адолати судӣ нисбат ба парвандаҳои ноболиғон аз рӯи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон
1. Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи иҷрои адолати судӣ нисбат ба ноболиғон Тартиби баррасии ҳуқуқвайронкуниҳои ноболиғон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон бо Низомнома дар бораи Комиссияи оид ба корҳои ноболиғон (соли 1995), Кодекси Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бограи ҳуқуқвайронкуниҳои маъмурӣ (соли 1985) ва Кодекси ҷиноятӣ- просессуалии Ҷумҳурии Тоҷикистон (соли 1961) муайян карда мешавад.…
Муфассалтар » -
Иҷрои адолати судӣ нисбат ба ноболиғон
Мафҳуми адолати судӣ нисбат ба ноболиғон Мувофиқи арзёбии ЮНИСЕФ дар тамоми ҷаҳон ва дар ҷойҳои маҳрумият аз озодӣ зиёда аз 1 млн. кӯдакони бо қонун дар ихтилоф ҳастанд. Байни кӯдакони дар ниҳояти кор мизоҷони низоми адолати судии ҷиноятӣ гардида аксарашон аз ҷамоаҳо ва оилаҳои камбизоат, қисми дигарашон аз ақаллиятҳои дучори…
Муфассалтар » -
Ҳифзи кӯдак аз зӯроварӣ ва истисмор
1. Муносибати ношоиста бо кӯдакон Мавзӯи дар параграфи гузашта шурӯъкардаамонро давом дода истода қайд кардан лозим аст, ки мутаассифона, баъзан «қувваи аз ҳад зиёди тарбиявии» калонсолон ё нокифоягии донишҳо ё сифати шахсият ба вайрон кардани сарҳадҳои байни ҷазо ҳамчун методи ҳавасмандкунӣ ва зӯроварӣ, муносибати бо кӯдак ношоистаи таҳқиркунандаи шаъну шарафи…
Муфассалтар » -
Проблемаҳои риояи ҳуқуқҳои иҷтимоӣ ва иқтисодии кӯдак
1. Таъмини ҳуқуқҳои кӯдак дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Масъалаҳои ҳифзи кӯдакон на танҳо дар санадҳои байналмилалии меъёрӣ-ҳуқуқӣ инъикос ёфтаанд, балки дар ҳуҷҷатҳои миллии ҳуқуқии давлатҳои иштирокдори Конвенсия дар бораи ҳуқуқҳои кӯдак таҳким бахшида шудаанд, зеро чунин вазифаро ба зиммаи онҳо Конвенсия вогузоштааст. Ҳуқуқҳои кӯдак дар Тоҷикистон бо роҳи тадбирҳои ҳуқуқӣ, маъмурӣ…
Муфассалтар » -
Протоколҳои факултативӣ ба конвенсия дар бораи ҳуқуқҳои кӯдак
1. Протоколи факултативӣ ба Конвенсия дар бораи ҳуқуқҳои кӯдак марбут ба иштироки кӯдакон дар низоъҳои мусаллаҳона Таҳдидҳои замони ҳозира ба рушди муфаққонаи кӯдак, зарурати беҳтар кардани ҳифзи кӯдакон ва таҳким бахшидани принсипҳои Конвенсия дар бораи ҳуқуқҳои кӯдак бо гузашти айём зарурати таҳияи ду протоколи факултативиро ба он ба миён оварданд,…
Муфассалтар » -
Конвенсияи СММ дар бораи ҳуқуқҳои кӯдак
1. Таърихи пайдошавии Конвенсияи СММ дар бораи ҳуқуқҳои кӯдак Соли 1989 Созмони Милали Муттаҳид ҳуҷҷати аз ҳама муҳими байналмилалӣ оид ба ҳифзи ҳуқуқҳои кӯдак – Конвенсия дар бораи ҳуқуқҳои кӯдакро қабул намуд, ки мо онро аллакай чандин маротиба хотиррасон кардем. 2 сентябри соли 1990 ҳукми амал пайдо кардани Конвенсияи мазкур…
Муфассалтар » -
Шиканҷа ва дигар намудҳои муносибат ва ҷазои бераҳмона: назаре ба проблема
1. Конвенсияи СММ бар зидди шиканҷа ва дигар намудҳои муносибат ва ҷазои бераҳмона, ғайриинсонӣ ё таҳқиркунандаи шаъну шараф Мо дар параграфи гузашта аллакай Конвенсияи СММ зидди шиканҷа ва дигар намудҳои муносибат ва ҷазои бераҳмона, ғайриинсонӣ ё таҳқиркунандаи шаъну шарафро хотиррасон кардем. Таҳия ва қабули ин ҳуҷҷати муҳимтарини байналмилалии мубориза бар…
Муфассалтар » -
Мафҳуми шиканҷа ва дигар намудҳои муносибат ва ҷазои бераҳмона
Таърихи муносибат ба истифодаи шиканҷа ва дигар намудҳои муносибат ва ҷазои бераҳмона Манъи истифодаи шиканҷа ва дигар муносибатҳои ғайриинсонӣ, таҳқиркунандаи шаъну шараф характери мутлақ дошта, дар бисёр созишномаҳои байналмилалӣ, минтақавӣ ва қонунгузориҳои миллӣ зикр шудааст. Вай ба ҳуқуқҳои ҷудонопазири инсон мансуб аст, яъне дар ҳамаи ҳолатҳо ҳукми амал дорад, давлат…
Муфассалтар » -
Ҷазои қатл: ҷонибдорон ва муқобилон
1. Мафҳум ва намудҳои ҷазои қатл Ҷазои қатл амали аз ҷониби қонун ҷозатдодашуда бобати аз ҳаёт маҳрум кардани одам ба сифати ҷазо барои ҳуқуқвайронкунии содиршуда, одатан ҷинояти махсусан вазнин, аст. Ба андешаи мутахассисон решаҳои пайдоиши ҷазои қатлро дар қасоси муқаррарӣ ё қасосе бояд ҷуст, ки ҳадафаш дар маҷмӯъ барқарор кардани…
Муфассалтар » -
Арзишмандӣ ва беназирии ҳаёти инсон
1.Мафҳум ва моҳияти ҳуқуқи инсон ба ҳаёт Мусаллам аст, ки ҳамаи ҳуқуқҳои инсон табиат ва таъиноти ба худ хос доранд ва ҳангоми муқоисаи онҳо, алалхусус агар он байни ҳуқуқҳои як насл гузаронида шавад, муайян кардани афзалияти яке бар дигаре басо душвор аст. Зиёда аз он, муҳимият ва аҳамиятнокии ҳар як…
Муфассалтар » -
Кумитаи Байналмилалии Салиби Сурх (КБСС)
1.Таърихи таъсисёбии Кумитаи байналмилалии Салиби Сурх (КБСС) ва самтҳои асосии фаъолияти он Кумитаи байналмилалии Салиби Сурх ташкилоти башардӯстона бо мақоми махсуси баробаркардашуда бо мақоми ташкилотҳои байналмилалиест, ки ба ҷуз корҳои дигар бо ҳифзи ҳуқуқҳои инсон машғул мебошад. Аммо ҳифзи ҳуқуқҳои инсон аз ҷониби ин ташкилот дар шароитҳои махсус, маҳз ҳини…
Муфассалтар » -
Созмони Амнияту Ҳамкорӣ Дар Аврупо (Саҳа)
1.Таърихи таъсисёбии САҲА ва самтҳои асосии фаъолияти он доир ба ҳифзи ҳуқуқҳои инсон Созмони амнияту ҳамкорӣ дар Аврупо (САҲА) 55 давлатро муттаҳид карда, ба худ ҳамаи мамлакатҳои аврупоӣ, ИМА, Канада ва ҳамаи мамолики ИДМ-ро шомил месозад. Салафи Созмони амнияту ҳамкорӣ дар Аврупо (САҲА) – Машварат оид ба амнияту ҳамкорӣ дар…
Муфассалтар » -
Идораи Комиссари Олии Смм Оид Ба Корҳои Гурезаҳо (Иког Смм)
Таърихи таъсисёбӣ ва самтҳои асосии фаъолияти ИКОГ СММ Идораи Комиссари Олии СММ оид ба корҳои гурезаҳо (ИКОГ СММ) дар тамоми ҷаҳон гурезаҳоро ҳифз мекунад ва ба онҳо ёрӣ мерасонад. Қарор дар бораи таъин кардани Комиссари Олӣ оид ба корҳои гурезаҳо ва ташкил додани Идораи дахлдор аз ҷониби Ассамблеяи Генералии СММ…
Муфассалтар » -
Ташкилоти байналхалқии меҳнат ва созмони байналмилалӣ оид ба муҳоҷират
Таърихи таъсисёбӣ ва самтҳои асосии фаъолияти Ташкилоти байналхалқии меҳнат Ташкилоти байналхалқии меҳнат (ТБМ) таърихи беш аз 85-сола дорад. Вай дар як вақт бо Лигаи миллатҳо соли 1919 дар асоси Муоҳидаи сулҳи Версал таъсис ёфта буд. Ба таъсиси ТБМ шиддати иҷтимоии дар Аврупо баъди ҷанги якуми ҷаҳонӣ баамаломада ба сабаби вусъати…
Муфассалтар » -
Хазинаи СММ барои рушд ба манфиатҳои занон (юнифем)
Таърихи таъсисёбӣ ва самтҳои асосии фаъолияти ЮНИФЕМ Дар тамоми ҷаҳон занон ва духтарон аз навъҳои гуногуни табъиз танҳо ба он сабаб, ки ба ҷинси зан тааллуқ доранд, азият мекашанд. Инҳо метавонанд зӯроварӣ, вобастагии иқтисодӣ, имконнопазирии манзур сохтани манфиатҳои худ дар арсаи сиёсӣ ва ғайра бошанд. Табъиз нисбат ба занон дар…
Муфассалтар » -
Хазинаи кӯдаконаи смм-юнисеф (unicef)
1.Таърихи таъсисёбии ЮНИСЕФ ва самтҳои асосии фаъолияти он Кӯдакон дар ҳамаи давру замонҳо ниёзманди ҳифзи махсус буданд. Онҳо дучори зӯроварӣ ва истисмор аз ҷониби калонсолон мешуданд (мутаассифона, то ҳол мешаванд). Дар бисёр мамлакатҳои ҷаҳон то худи нимаи дуюми асри ХХ меҳнати кӯдакон бисёр вақт дар иҷрои корҳои вазнин ва зарарнок,…
Муфассалтар » -
Фаъолияти созмонҳои байналмилалӣ дар соҳаи ҳуқуқҳои инсон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон
1.Мафҳум, зарурат, аҳамият ва мундариҷаи фаъолияти созмонҳои байналмилалӣ дар соҳаи ҳуқуқҳои инсон Дар ҷаҳони имрӯза фаъолияти созмонҳои байналмилалӣ дар соҳаи ҳуқуқҳои инсон аҳамияти басо муҳим ва принсипиалиро моликанд. Онҳо дар соҳаҳои гуногуни ҳаёти ҷомеа, масалан, дар соҳаҳои ҳифзи сулҳ, пешгирии ҷанги ядроӣ, мубориза бо терроризми байналхалқӣ, ҳифзи табиат, солимгардонии муҳити…
Муфассалтар » -
Проблемаҳои риояи ҳуқуқҳои дастаҷамъона дар ҷаҳон ва дар ҷумҳурии тоҷикистон
1.Моҳияти ҳуқуқҳои дастаҷамъона чун ҳуқуқҳои насли сеюм Ҳуқуқҳои насли сеюм баъди ҷанги дуюми ҷаҳонӣ ба сабаби вусъат ёфтани мубориза баҳри додани истиқлолият ба мустамликаҳои собиқ ба ташаккули фаъолона шурӯъ карданд. Ин ҳуқуқҳоро ҳуқуқҳои насли сеюм меноманд. Онҳоро фардҳои алоҳида татбиқ карда наметавонанд. Барои татбиқи онҳо кӯшишҳои ҷамоа ё коллективи одамон…
Муфассалтар »