Саволхои тести аз фанни Назарияи иктисоди

# Неъматҳо ба кадом гуруҳҳо тақсим мешаванд.

— иктисодӣ, ичтимоӣ;

+ табии, иктисодӣ;

— иқтисодӣ, хочагидорӣ;

— хоҷагидорӣ, табии;

— иқтисодӣ инсонӣ.

# Дар замони Сомониён илми иқтисодӣ бо кадом ибора корбурд мешуд:

— Назарияи иктисоди;

+Тадбири манзил;

— Таксимоти меҳнат;

— Осор-ул-боқия;

— Иқтисоди сиёсӣ

# Ақидаи «Мулкҳо ба худованд тааллуқ дорад, ба бандагон барои рузгузаронӣ ва фаъолият пешниҳод карда мешавад… Бандагони мусулмон бояд аз дороии мулки хеш закот супоранд» дар кадом китоб омадааст:

+ Китоби мукаддаси «Куръон»

— Китоби зардуштии «Авесто»

— Китоби «Архашастра»

— Китоби «Тадбири манзил»-и А.Сино

— Китоби «Назарияи иқтисодӣ»

# «Тадбири манзил» мансуби кадом муттафакири халқи тоҷик мебошад:

— Закариёи Розӣ;

— Абурайҳони Берунӣ;

+ А.Ибни Сино;

— Ал-Форобӣ

# «Закот» дар китоби муқаддаси «Ќуръон» аз тарафи ки ва барои кадом табақаи ҷамъият оварда шудааст:

— аз подшохон ба раият;

+ аз молу мулки дороён ба фақирону бепарастон;

— аз соҳибмулкон ба сарбозон;

— аз тарафи давлат ба дороён.

# Мафҳуми иқтисодиёт ин:

— хариду фуруш;

— хоҷагии бозорӣ;

— хоҷагии қишлоқ;

— Системаи бонки;

+ Идораи хоҷагии хонагӣ

# Мафхуми «иқтисодии сиёсӣ» ба кадом намояндаи иқтисодчии классик тааллуқ дорад:

— А.Смит;

— Д.Рикардо;

+ А.Монкреттен,

— К.Маркс,

— Аристотел

# Дар замони муосир илми иктисодӣ номи зеринро дорад:

— Иктисоди сиёси;

+ Назарияи иктисоди;

— Сиёсати иктисоди;

— Иктисоди назарияви;

— Илми иктисоди.

# Дар адабиёти Ѓарб илми иктисодӣ номи зеринро гирифт:

— Модернизм;

— Классицизм;

— Марксизм;

— Анахронизм;

+ Экономикс.

# Фаъолияти хочагидории натурали чиро меомузонад.

+ фаъолияти хочагидорӣ соҳаи фаъолияти одамон барои қонеънамоии неъматҳои зарурӣ;

— ташкил намудани маҳсулот барои фаъолияти хоҷагии ҷамъият;

— истехсоли неъматҳои иктисодии одамон аз муҳити атроф;

— ташкил намудани истеҳсолотро мефаҳмонад.

# Яке аз таърифҳои пурраи предмети «Назарияи иқтисодӣ»-ро интихоб намоед:

— ҷараёни истеҳсолот ва ивазкунии молҳо;

— пул, низоми бонкӣ ва сармоя барои бой гардонидани давлат ва ҷамъият

— бойигарии миллии мамлакат ва ахолии он

+ роҳҳои истифодаи захираҳои маҳдуд барои талаботи беинтиҳои одамон аз ҷониби ҷамъият

# Кадоме аз ин таърифҳо ба предмети «Назарияи иқтисодӣ» муносибат дорад?

— самаранокии истифодаи захираҳо;

— номаҳдудияти захираҳои истеҳсолӣ

+ таъминоти талаботи инсон;

— номаҳдудии бойигариҳои иқтисодӣ.

# Вазифаҳои асосии «Назария иқтисодӣ» дар чист?

+ такрористеҳсол ва тақсимот;

— дарксозӣ ва амалнамоӣ;

— назорат ва ҳавасмандгардонӣ

— методологӣ ва ахборотӣ.

# Омилҳои истеҳсолот ба чанд унсури асосӣ тақсим мешавад:

+ ба чор унсур (мехнат, замин, сармоя фаъолияти сохибкори):

— ба шаш унсур (меҳнат, замин, сармоя фаъолияти соҳибкорӣ, технологӣ, )

— ба ҳашт унсур (меҳнат, замин, сармоя фаъолияти соҳибкорӣ, технологӣ, иттилоотӣ. энергетики, экологӣ)

— ба панҷ унсур (меҳнат, замин, сармоя, фаъолияти соҳибкорӣ, технологӣ, )

# Кадом омили истехсолот хамчун иктисоди , ки ба предмети мехнат таъсир расонида эхтиёчоти одамонро конеъ менамояд, ин:

— омили меҳнат;

— омили сармоя;

— фаъолияти соҳибкорӣ;

+ воситаҳои меҳнат

— воситаҳои истеҳсолӣ

# Дар мехнат се лаҳзаи асосӣ ҷудо шуда меистад:

— микродараҷа, меҳнат, воситаи меҳнат;

— мехнат, предмети меҳнат, воситаи меҳнат;

— воситаи меҳнат, сармоя, омили табии;

+ предмети меҳнат, сармоя, замин;

— замин, меҳнат, моҳона.

# Фаҳмиши талабот:

— объективӣ;

— объективию субъективӣ

— субъективӣ

+ ҳамаи ҷавобҳо дурустанд.

# Сарвати иқтисодӣ:

— маҳдуд ;

— хароҷотҳо ва захираҳоро талаб

мекунад;

— дар ҷараёни истеҳсолот тавлид мешавад;

+ ҳамаи ҷавобҳо дурустанд

#Мафҳуми асосии моликият барои иқтисодчӣ инҳоянд:

+ истифода ва ихтиёрдории сарват;

— идоракунии сарват;

— гирифтани фоиз;
— азхудкунии сарват;

# Моликияти саҳҳомӣ якҷоя вуҷуд дорад бо:

+ моликияти шахсӣ;

— молликияти гурўҳӣ

— моликияти ҷамъиятӣ

— моликияти кооперативӣ

# Яке аз шароитҳои пайдоиши истеҳсолоти молӣ ин аст:

— тақсимоти меҳнат;

— пайдоиши тилло;

— моликияти шахсӣ ба натиҷаҳои истеҳсолот

+ истеҳсолот барои талаботи худ.

# Нархи мол вобаста ба назарияи бозории нарх- ин:

+ баҳои объективии манфиатнокии мол;

— ивазшавии мол;

— ифодаи арзиши пулии мол;

— баҳои субъективии манфиатнокии мол аз тарафи харидор.

# Ҳангоми ченкунии нархи мол пул чунин вазифаро иҷро менамояд:

— воситаи муомилот;

— воситаи андухт

+ ченаки арзиш;

— ҷамъоварии сармоя

# Банкнотаҳо ин:

— ўҳдадории қарзии бонкҳои тиҷоратӣ;
— ўҳдадории қарзии бонки марказӣ;

+ қоғазҳои қимматноки давлатӣ;

— билетҳои бонкӣ.

# Назарияи рафтори истеъмолкунанда пешниҳод менамояд, ки:

+ истеъмолкунанда кўшиш менамояд як қисми даромадашро сарфа созад;

— буҷети истеъмолкунанда боинтиҳост;

— истеъмолкукнанда кўшиш менамояд моли аз ҳама арзонро дастрас намояд.

— истеъмолкунанда кўшиш менамояд, ки манфиати умумро зиёд кардонад.

# Технология ин:

— олоти мехнат ба ашёи табиат;

— мачмуи ашёхо дар истехсолот;

+ мачмуи донишхо оиди усулхо ва воситахои гузаронидани истехсолот;

— ашёе мебошад, ки аз тарафи инсон ба коркард дучор гардидааст.

# Кадом намуди фаъолиятро- фаъолияти хизматрасони меноманд:

— фаъолияти истеҳсолии корхонаҳо, ки ба коркарди маҳсулот машғуланд;

— фаъолияти нави хоҷагидорӣ бо дастовардҳои нави технологӣ;

+ фаъолияти максадноки инсон, ки натичаи фоидаи он дар вакти кор маълум мегардад ва бо каноатмандии ягон намуд талабот вобаста аст;

— инфрасохтори махсуси хочагидори,таъминкунандаи шароитхои умумиистехсолот ва фаъолияти хаётии одамон.

# Таснифи масоили «фармонвари хонавода»,»ҷойнишини вай», «раиси хонавода», «коргузор». «корфармо» дар кадом асар оварда шудааст:

— Китоби мукаддаси «Куръон»

— Китоби «Авесто»

+Китоби «Тадбири манзил»

— Китоби Архашастра.

# Омилхои истехсолот ба таври зерин таксим мешаванд.

— мехнат, неъматҳои моддӣ, табии;

+ табии, моддӣ, инсонӣ;

— инсонӣ, воситаҳои меҳнат, олоти меҳнат;

— инсонӣ , табии, моддӣ;

— табии, моддӣ, воситаҳои меҳнат.

# Ба омилхои мехнат дохил мешаванд:

+ шароитхои табии истехсолот;

— маводҳои моддӣ, неъматҳои фоидаовар;

— донишҳои зарурии техналогия;

— тахнология, воситахои меҳнат;

— воситаҳои меҳнат, неъматҳои фоидаовар

# Мехнат чист:

— таъсири инсон ба предмети мехнат

+ амалиёти бошууронаи инсон бахри тавлиди неъматхои зарури;

— қонеънамоии талаботи инсон;

— ба вучуд овардани неъматхои модди

# Дар истехсолот се дарача чудо шуда меистад:

— меҳнат, макродараҷа, микродараҷа;

— меҳнат, моҳона, макродараҷа;

— микродараҷа , предмети меҳнат, воситаи меҳнат;

— макродарача, сармоя, омили табии;

+ мехнат, сармоя, замин.

# Сармоя хамчун омили истехсолот бо кадом хусусият фарк менамояд:

+ он маҷмуи ресурсҳо ва пулҳое мебошад, ки барои ташкил кардани тавлиди молу хизмат ва гирифтани фоида мебошад:

— ин захираҳои меҳнатӣ ё худ одамоне, ки қобилияти корӣ доранд мебошад;

— ин ҳамаи он захираҳои табиие мебошад , ки барои азнавкорнамои истифода менамоянд, фахмида мешавад.

— он воситаи ғуннамоии сарват аст;

— он ба истеҳсолот таъсири мусбӣ мерасонад.

# Шаклхои сармояро номбар кунед!

— сармояи асоси, сармояи гайриасоси;

+ сармояи асоси ,сармояи гардон;

— сармояи гайриасоси, сармояи гардон.

— сармояи асоси ва истехсоли;

— самояи истехсоли ва гардон

# Ба сармояи асоси дохил мешавад:

— биноҳо, сохтмон, ашё, материалҳо;

+биноҳо, сохтмонҳо ,мошинҳо, дастгоҳҳо;

— мошинҳо, сўзишворӣ, энергия;

— сузишворӣ, энергия, аше, маводҳо;

— биноҳо,энергия, моҳона

# Замин ҳамчун омили истеҳсолот чӣ гуна истифода мегардад:

+ ба мақсадҳои гуногун (истифодаи замин, сохтмон, киштукор ва ғайра);

— барои маблағгузории кохонаҳо ва барои таҷдиди онҳо;

— истифодабарии заминҳои корам, корношоям ва ба даст овардани фоида.

— барои ҳосил намудани маҳсулоти хоҷагии халқ

— барои маблағгузории корхонаҳо барои сохтмон.

# Фаъолияти сохибкорӣ чи гуна хусусиятҳои фарқкунанда дорад?

— соҳибкор ҳамчун соҳиби корхона дар офаридани хусусиятҳои ҳархелаи арзишҳои истеъмолӣ аз ҳисоби ин ё он омил ва ғр. тасаввур карда мешавад;

— ҳамчун фаъолияти махсуси инсон оиди фарохам овардани шароит барои ба ҳам пайваст кардани меҳнату сармоя ва дар асоси таваккат ташкил кардани бизнес;

— истифодабарии ҳамаи омилҳои истеҳсолот, истифодабарии онҳо дар истеҳсолот ва ба таври дилхоҳ ташкил намудани истеҳсолот ва ба даст овардани фоида;

— ба даст овардани фоидаи шахсӣ;

+ ҳамаи дар боло номбаргадида дуруст аст.

# Шаклхои истехсолоти молӣ чудо мешаванд ба:

— истеҳсолоти давлатӣ, моли, сармоявӣ;

+ истеҳсолоти оддии молӣ, истеҳсолоти молии капиталистӣ, истеҳсолоти молии сотсиалистӣ;

— истеҳсолоти марксистӣ, истеҳсолоти капталистӣ;

— истеҳсолоти молии оддӣ ва истеҳсолоти мураккаби капиталистӣ.

# Мол чист?

— натиҷаи истеҳсолот;

— натиҷаи меҳнат;

— воситаи хариду фуруш;

+ ҳамааш дуруст аст.

# Аз руи хусусияти фуруш бозор ба таври зерин таксим мешавад:

— фондию истеъмолӣ;

— суғуртавию асъорӣ;

— яклухту чакана;

— махаллию минтакавӣ;

-миллию байналхалқӣ.

# Моле, ки эквиваленти умуми дорад:

— нефт;

— газ;

— арзиз;

— пахта

— пул

# Системаи бозорхо:

— маҳсулоти истеъмолӣ (меҳнат, коркарди илмӣ, қоғазҳои қимматнок), неъматҳои маънавӣ-воситаҳои истеҳсолот_хизматрасонӣ, сармояҳои қарзӣ- асъорӣ;

+ ҳамаи маҷмуи шароитҳои тараққиёти субъективӣ-материалӣ;

— маъчуи корхои илмию-техники, интелектуали, зехни;

— таъминнамоии истеҳсоли ҳама намудҳои маҳсулот.

# Механизми бозор ин:

— маҷмуи амалиёт ва муносибатҳо оиди ҳаракат ва танзим додану ба як мақсад равона намудани фаъолияти субъект ва объектҳои иқтисодӣ;

— ба ҳам алоқаманд намудани ҳамаи субьектҳои бозорӣ;

— восита, олот, ё худ фишанги иқтисодие мебошад, ки бо воситаи он унсур (шаклу намуд) ва сегментҳои он ба ҳам пайваст карда мешаванд;

+ ҳамаи он дар боло овардашуда дуруст мебошанд.

# Тақозо чист?

— доимию устувори субъектҳои иқтисодӣ;

— такроршаванда ва ба ҳам алокаманди субъектҳои иқтисодӣ;

— қонеънамоии эҳтиёҷу дархост ва ниёзмандӣ нисбат ба неъматҳои иқтисодӣ;

+ ҳамаи он дар боло овардашуда дуруст мебошад.

# Бозор гуфта чиро меомузонанд?

— ҷои хариду фуруш, истеҳсолоти маҳсулот;

+ маҷмуи қарорҳои хариду фуруши молу хизматҳо;

— доираи васеъшавии хоҷагии молию бозорӣ;

— доираи васеи хариду фуруш;

— муносибати харидор ва фурушанда

# Вазифахои бозор чист?

— доираи системаи васеъшавии хоҷагии молию бозорӣ, алоқамандии соҳаи истеҳсолоту истеъмолот, мубодилаи бозорӣ;

— алоқамандии фурушанда бо харидор, назорати нарх аз болои мол;

— иҷронамоии модии назоратчӣ аз болои нарх, иҷронамоии максадҳои фурушандаҳо аз болои пастнамоии нарх;

— ба ҳам овардани харидору фурушанда; ба танзим овардани нархи бозорӣ.

+ ҳамааш дуруст аст

# Бозори озод чи гуна бозор аст?

— бозори озод дорои муносибатҳои озодонаи харидор ва фурушанда;

— бозор аз дахолати давлат ва таъминоти хукукии куҳна озод аст;

— бозор имконият медиҳад, ки харидор моли истеъмолиро бо нархи дастрас харидори намояд;

+ ҳамааш дуруст аст.

# Бозор дар ҳолати мувозинатӣ қарор дорад, агар:

— пешниҳод аз талабот зиёд бошад;

— пешниҳод аз талабот кам бошад;

+пешниҳод ба талабот баробар бошад;

— нархи бозорӣ аз нарзи мувозин зиёд бошад

# Нархи мувозини бозорӣ паст мешавад, агар:

+ талабот кам шавад ва пешниҳод бетағйир монад;

— пешниҳод зиёд гардад ва талабот бетағйир монад;

— талабот зиёд шавад ва пешниҳод бетағйир монад;

— пешниҳод кам гардад ва талабот бетағйир монад.

# Фирма гуфта чи гуна корхонаро меноманд:

— фирма корхонае мебошад, ки дар он коргарон фаъолияти озодонаи истехсоли мебаранд;

+фирма кохонае мебошад, ки дар он сохибкор таваккалхои корхонаро ба уҳдаи худ мегирад;

— корхонаи тиҷоратие мебошад, ки соҳибкор таҷрибаи истеҳсолӣ мебарад;

— корхонае мебошад, ки дар он коргарон фаъолият мебаранд;

— корхонае мебошад, ки соҳиби корхона таҷриба мегузаронад.

# Рақобат гуфта чиро меноманд:

— муборизаи дорандагорни моли хусусӣ барои тоқатпазирии иқтисодиёт;

+ рақобати байни иштироккунандагони хоҷагии бозорӣ барои шароити беҳтари истеҳсолот, хариду фуруши молҳо ва ғайра;

— мустақилияти дарандагони мол оиди истеҳсоли молҳои талаботии мардум;

— мусобикаи байни сохибони корхона;

— мустақилияти соҳибони корхона оиди истехсоли мол.

# Ба усули рақобати одилона дохил мешавад:

— фурўши маҳсулот бо нархҳои аз хароҷотҳои истеҳсолӣ паст;

+ паст кардани нарх ҳангоми паст шудани хароҷотҳои истеҳсолӣ

— баланд бардоштани сифати маҳсулот;

— нусхабардории ноодилонаи молҳо

# Агар фирма дар бозори рақобати комил амал карда, пешниҳоди моли худро кам намояд, пас:

— ба пастшавии нархи бозории маҳсулот оварда мерасонад;

— пешниҳоди мол кам мегардад, вале ба нарх таъсир намерасонад;

— ба баландшавии нарх оварда мерасонад.

+ ҳамаи ҷавобҳо дурустанд.

# Ба олигополия хос аст:

+ истеҳсоли намуди ягонаи мол;

— назорати нарх;

— мавҷудияти якчанд фурушанда

— дохилшавии озод ба бозор

# Ба чорабиниҳои иқтисодии дастгирии рақобат ва мубозираи зидди монополия аз тарафи давлат дохил мешаванд:

— роҳ надодан ба забоняккунии баландшавии нархҳо;

— ҳавасмандгардонии истеҳсолии молҳои ивазшаванда;

— деменополизатсияи маҷбурӣ;

+ дастгирии фирмаҳои нави миёна ва хурд.

# Ба вазифаҳои бозор дохил мешавад:

— идоракунии истеҳсолот;

— Таъмини номунтазами истеҳсолот;

— нархгузорӣ;

+.миёнаравӣ баёни истеҳсол ва истеъмол

# Ҳалли масъалаи «чӣ бояд истеҳсол кард» дар иқтисоди бозорӣ вобаста аст:

— ба худи истеҳсолкунанда;

+ ба ҳаҷми талаботи истеъмолкунанда;

— ба қарорҳои ҳукумат

-ба миқдори зарурии захираҳо

# Масъалаи «чӣ гунна бояд истеҳсол кард» ҳал карда мешавад:

+ дар асоси ҳаҷми талаботи истеъмолкунанда;

— дар асоси ҳаҷми талаботи истеҳсолкунанда;

— дар асоси ҳаҷми талаботи ҳукумат;

— дар асоси махсусгардонии истеҳсолот.

# Дар шароити хоҷагии бозорӣ:

+ фаъолияти хоҷагидории субъектҳои бозор ба воситаи бозор ба амал меояд;

— ахбороти хоҷагидорӣ аз тарафи давлат пешниҳод мешавад;

— моликияти шахсӣ ба ҷамъиятӣ иваз мегардад;

— нарх аз тарафи давлат гузошта мешавад.

# Сохиби моликият шахсе, ки кисми зиёди бозорро ба максади боигарӣ забт менамояд:

+ Монополист;

— Сохибкор;

— Сохиби корхона;

— Истехсолкунанда;

— Сохибкори инфироди

# Концерн, картел, синдикат ва трест ба кадом шакли монополия дохил мешаванд:

+ монополияи сохташуда;

— монополияи легали;

— монополияи табии;

— монополияи умуми;

— монополияи гайрилегали.

# Кадом сохаи иктисодӣ оиди системаи донишҳои назариявию-таҷрибавӣ оиди принсипҳо, усулҳо, воситаҳо ва шаклҳои идоранмоии истеҳсолот маълумот медихад:

— сохаи маркетинг;

+ сохаи менечмент;

— сохаи хизматрасони.

— сохаи бозоршиноси;

# Вазифаи асосии сохибкор аз нуктаи назари И.Шумпетер аз чи иборат аст?

+ ба вучуд овардани неъматҳо, ҷорӣ намудани истеҳсолоти нав, ишғоли ҷой дар бозор, истифодаи ашёи нав, ҷорӣ кардани шакли нави ташкили кор;

— истеҳсоли маҳсулот, ишғоли ҷойхои озоди бозор, истифодаи қувваи корӣ, ба бозор бароварадни маҳсулот;

— бидуни ягон вазифа фаъолияти эчодкори намудан;

— ба вучуд овардани ҷойхои нави корӣ;

— истеҳсол намудани молхои ниёзи мардум

# Сохибкор гуфта киро меноманд?

— дорандаи воситахои зиёди пулию моли;

— сохиби корхонаи шахси;

+ ташаббускор, ташкилотчи ва савдогар;

— савдогар ва ташаббускор;

— дорандаи кори шахси

# Мафхуми бизнес чист?

— фаъолияти сохибкорие мебошад, ки барои ба даст овардани фоида мебошад;

+ маънои кор, фаъолият, шуғл, ки ягон навъи даромад ва фоидаро таъмин менамояд;

— манобеъи иловагию доимии даромад мебошад;

— хариду фуруши молҳо ва ба даст овардани фоида;

— самаранок истифода бурдани воситаҳои истеҳсолӣ.

# Шаклхои бизнесро номбар кунед:

+ хурду миёна, калон

— майда, миёна, бузург;

— калон, бузург, монополи;

— ракобати, калон, хурд;

— калон, монополи, миёна.

# фаъолияти бозор ба конунхои зерин итоат менамоянд:

— табиат;

— ҷамъият;

— физика;

— экономика;

+ талаботу таклифот.

# Сабабхои иқтисодии рафтори молистеҳсолкунанда :

+ Ќонуни талаботу таклифот;

— Ќонуни рақобат;

— Ќонуни арзиш;

— Назарияи махдудият;

— Назарияи нарх

# Картел ин:

— як қатор иттиҳодияҳое, ки маҳсулоти як намудро истеҳсол мекунанд;

— иттифоқи якчанд корхонаҳои саноатӣ мебошад, ки дар он иштироккунандагон маҳсулоти худро дар бозор бо ҳиссаи баробар мефурушанд.

+ монополияе мебошад, ки дар он моликияти хусусии гурўҳи соҳибкорон барои воситаи истеҳсолот ташкил карда мешавад.

— Созишномаи муваққатии байни бонкҳо ё корхонаҳо оиди тиҷорат ва истеҳсолот.

# Созишномаи муваққатии байни бонкҳо ё корхонаҳо оиди тиҷорат ва истеҳсолот ин:

— Картел;

— Трест

— Синдикат;

+ Консерцион

# Литсензия ин:

— иҷозатнома барои истеҳсолот;

+ иҷозатномаи ҳуқуқи фурўши мол;

— Ҳуқуқи доду гирифти мол;

— Созишномаи байни ширкатҳо.

# Монополист ин:

— соҳиби корхонаи истеҳсолӣ;

+ соҳиби моликияти шахсӣ

— Соҳиби корхонаҳои як соҳа;

-Корхонаҳои истеҳсолии як намуди мол

# Даромади умумӣ ин:

— даромад аз фурўши маҳсулот тарҳи хароҷотҳои иқтисодии истеҳсолот;

— арзиши пули ҳамаи маҳсулоти истеҳсолгардида

— даромаде, ки аз фурўши воҳиди ниҳоии маҳсулоти фурўхташуда гирифта шудааст;

+ даромаде, ки аз фурўши ҳамаи маҳсулот ба даст омадааст.

# Даромади миёна ин:

— даромади иловагие, ки аз фурўши воҳиди иловагии маҳсулот ба вуҷуд омадааст;

— даромаде, ки фирма ба хисоби миёна дар як сол гирифтааст;

— даромаде, ки фирма ба ҳисоби миёна аз фурўши маҳсулот ба даст овардааст;

+ фарқияти байни даромад аз фурўш ва хароҷоти миёнаи истеҳсолот.

# Ба бозори мутлақо рақобатноки меҳнат хос аст:

— таъсири иттифоқхои касаба ба дараҷаи музди меҳнат

— ахбороти пурра оид ба ҷойҳои кори холӣ ва дараҷаи музди меҳнат

— идоракунии бозори меҳнат аз тарафи давлат;

+ баробарии шароити хариду фурўши қувваи корӣ.

# Фарқияти замин аз дигар омилҳои истеҳсолот дар он аст, ки вай:

+ миқдоран маҳдуд аст;

— такрористеҳсолшаванда аст;

— ҷой иваз намекунад;

— баҳои арзиши надорад.

# Сармоя дар намуди зерин даромад меорад:

— фоида;

+ фоиз;

— рента;

— дивидент.

# Даромад гуфта чиро дар назар доранд?

+ даромади истехсолкунанда аз фаркияти аслии мол муайян мегардад;

— фоидаи фирма мебошад, ки дар намуди сармоя истифода мегардад;

— фоидаи махсулоти истехсолшудаи фирма мебошад;

— даромади истехсоли;

— фаркияти даромади корхона ва фирма.

# Даромади истехсолкунанда чист?

— истехсолоти яклухти махсулот;

+ даромади мачмуии махсулот ва таъсири он ба фуруши мол;

— фаркияти байни нархи яклухт ва арзиши мол;

— даромад аз фуруши мол;

— даромад аз фоида

# фаъолияти бозор ба қонунҳои зерин итоат менамоянд:

-табиат;

— чамъият;

— физика;

— экономика;

+ талаботу таклифот

# Сиёсати фискали гуфта чи гунна сиёсатро меноманд:

— сиёсати сохторӣ;

+ сиёсати давлати;

— беҳгардонии вазъи иқтисодӣ;

— ҷараёнҳои андозӣ;

— пардохтҳои иҷтимоӣ.

# Шаклҳои муайяни фаъолияти муносибатҳои бозорӣ чунин аст:

-воситаҳои меҳнат, предмети меҳнат ва нарх;

— рафтори истеъмолкунанда ва фурушанда, нарх, ракобат.

— ракобат, воситахои мехнат, нарх;

— нарх, предмети мехнат , ракобат;

— рафтори истеъмолкунанда, воситаи меҳнат, сармоя.

# Мохияти конуни арзиш аз он иборат аст, ки асоси тартиби молхои мубодилавиро муайян менамояд:

— ракобат;

— органҳои давлатӣ;

+ арзиши бозорӣ;

— воситаҳои иттилоот;

— реклама.

# Конуни арзиш вазифахои зеринро ичро менамояд:

+ методологи, хавасмандгардони, танзимкунанда;

— дигаргунсозиҳои қатъӣ, дифференсионӣ,

-ҳавасмандгардонӣ, дигаргунсозиҳои қатъӣ, методологӣ;

— ҳавасмандгадонӣ, тақсимкунанда, дифференсионӣ.

# Сабабхои иктисодии рафтори молистехсолкунанда :

+ Ќонуни талаботу таклифот;

— Ќонуни рақобат;

— Ќонуни арзиш;

— Назарияи маҳдудият;

— Назарияи нарх

# Фаъолияти пурсамари сохибкорӣ аз чунин омилҳо вобаста аст:

— муҳити иҳотагардидаи бозорӣ ва қонунгузорӣ;

— дохилию берунӣ;

— иқтидори зеҳнӣ ва роҳбарӣ карда тавонистан;

— сиёсати иқтисодию андозӣ;

+ идора карда тавонистан ва дониши маркетинги.

# Корхонае, ки дар асоси шартнома якчанд шариконро муттаҳид месозад, ин:

— Корпоратсия;

+ Љамъияти аксионерӣ;

— Љамъияти ҳамкорӣ;

— Корхонаи шахси;

— Корхонаи давлати.

# Органхои болоии хукуматии чамъияти аксионери иборат аст аз:

— Идора;

— Шурои директорон;

+ Маҷлиси аксионерон;

— Шурои назорати;

— Президент

# Низоми мачмуии ташкили истехсолот, таъмин ва идоранамои ин:

+Менежмент;

— Маркетинг;

— конъюктура;

— нархгузорӣ;

— бозоршиносӣ

# То мехнат музди кор чунин хисоб мешавад:

— пардохт барои меҳнат;

— фоидаи тиҷоратӣ;

— даромади шахсӣ;

+.нархи қувваи корӣ;

— даромади оилави.

# Дар меҳнат музди кор чунин ҳисоб карда мешавад:

+ пардохт барои меҳнат;

— фоидаи тиҷоратӣ;

— даромади шахсӣ;

— нархи кувваи кори;

— даромади оилавӣ.

# Даромади шахси хукукӣ ё воқеӣ, ки барои моликияти замин ҳуқуқ доранд, ном дорад:

— фоиз;

— фоидаи тиҷоратӣ;

— воситаи меҳнат;

+ рента;

— предмети мехнат.

# Муносибати асъори миллӣ бо асъори дигар мамлакатҳо ном дорад:

— воҳиди пули миллӣ;

+ мубодилаи асъор;

— эмиссияи пулӣ;

— миқёси нархҳо;

— инфлятсия.

# Илми бозоршиносӣ чӣ ном дорад?

+ Маркетинг;

— Менеджмент;

— Назарияи иктисоди;

— Иқтисодшиносӣ;

— Бозоршиноси.

# Музди кор ин:

— массаи неъмату хизматрасониҳои реалӣ;

+ нархе, ки барои истифодабарии меҳнат дар муддати муайяни вақт мебошад;

— ҳаҷми талабот ба меҳнат;

— адои меҳнати баробар.

# Музди кор чанд хел мешавад:

— музди кори номиналӣ ва ҷудронӣ

— музди кори истеъмолӣ ва истеҳсолӣ;

+ музи кори реалӣ ва номиналӣ;

— музди кори меҳнат ва адои хизмат.

# Маблағгузории фирма барои таҷдид (азнавкунӣ)-и техника ва технология аз кадом намуди сармоя ҷудо мешавад:

— аз сармояи гардон;

+ аз сармояи асоси;

— аз ҳар ду намуди сармоя;

-ҷавобҳо дурустанд.

# Унсурҳои иловагии омилҳои истеҳсолот:

— технология, экология;

— энергетика, иттилоот;

— иттилоот,технология;

+ ҳамаи ҷавобҳо дуруст аст.

# Менеҷмент ин:

— бозоргонӣ;

+ мудирият(идора);

— сармоягузорӣ;

— таҷдид.

# Маркетинг ин:

+ бозоргонӣ;

— мудирият(идора);

— сармоягузорӣ;

— таҷдид

# Шарҳи дурусти «Идораи хоҷагии хонагӣ»- ин:

— чорводорӣ;

+ иқтисодиёт

— истеҳсолот;

— савдо.

# Унсурҳои асосии омилҳои истеҳсолот:

— соҳибкорӣ, технологӣ, иттилоот,энергетикӣ

— замин, сармоя, технология, иттиллоот;

+ меҳнат, замин, сармоя, соҳибкорӣ;

— экологӣ,меҳант, сармоя,иттилоот,

# Маҷмўи донишҳо оиди усулҳо ва воситаҳои гузаронидани истеҳсолот ин :

+ технология;

— фаъолияти соҳибкорӣ;

— иттилоот;

— истеҳсолот.

# Маҷмўи ресурсҳо ва пулҳое, ки барои ташкил кардани тавлиду молу хизмат ва гирифтани фоида мебошад, ин:

+ сармоя;

— замин,

— соҳибкорӣ;

— сарвати табии.

# Биноҳо, мошинҳо, сохтмонҳо,дастгоҳҳо дохил мешавад ба:

— сармояи гардон;

+ сармояи асосӣ;

— сармояи ғайриасосӣ;

— сармояи истеҳсолӣ.

# Заминро бо кадом мақсадҳо истифода мебаранд:

— барои кишту кор;

барои сохтмон;

— барои истифодабарӣ;

+ ҳамаи ҷавобҳо дурустанд.

# Маҷмўи амалиёт ва муносибатҳо оиди ҳаракат ва танзим додану ба як мақсад равона намудани фаъолияти субъект ва объектҳои иқтисодӣ дохил мешавад ба:

— хариду фурўш;

+ механизми бозор;

— истеҳсолот;

— фаъолияти соҳибкорӣ.

# Маҷмўи қарордодҳои хариду фурўши молу хизматҳо дохил мешавад ба:

+ омўзиши бозор;

— омўзиши соҳибкорӣ;

— омўзиши маркетинг;

— омўзиши менеҷмент.

# Доираи васеъшавии системаи хоҷагии молию бозорӣ, алоқамандии соҳаи истеҳсолоту истеъмолот, мубодилаи бозорӣ дохил мешавад ба:

— ба вазифаи соҳибкор;

+ ба вазифаҳои бозор;

— ба вазифаҳои рақобат;

— ба вазифаҳои монополия;

# Ба монополияи сохташуда дохил мешавад:

— Концерн;

— Картел;

— Синдикат ва Трест.

+ ҳамаи ҷавобҳо дуруст аст.

# Ташаббускор, ташкилотчӣ, савдогар ба кадом намуди фаъолият дохил мешавад:

— Менеҷерӣ;

— Соҳибкорӣ;

— Савдогарӣ,

— Коргарӣ

# Пул чи гуна мол аст:

+ моле, ки эквиваленти умумӣ дорад;

— моли истеҳсолӣ;

— моли додугирифт;

— қобилияти харидорӣ доштан.

# Кадом намуди бизнес хусусияти ноустуворӣ дорад:

— хурд;

— калон;

+ миёна;

-ягон таи онҳо.

# Микроиқтисод чиро меомўзад:

-шумораи кормандон дар хоҷагии халқ;

+ давраҳои иқтисодӣ;

— дараҷаи умумии нарх;

— омилҳое, ки талаботи молҳои ҷудогонаро муайян менамоянд.

# Макроиқтисод чиро меомўзад:

— иқтисодиёти мамлакатҳоро меомўзад;

— дараҷаи нархҳои бозориро меомўзад;

— шуғли пурраи кормандонро меомўзад;

+ истеҳсолот ва тақсимотро меомўзад.

# Фаҳмиши талабот:

— объективӣ;

субъективӣ;

объективию субъективӣ;

+ ҳамаи ҷавобҳо дурустанд.

# Сарвати иқтисодӣ:

— маҳдуд;

— дар ҷараёни истеҳсолот тавлид мешавад;

— хароҷотҳо ва захираҳоро талаб мекунад.

+ ҳамаи ҷавобҳо дурустанд

# Вазифаҳои асосии соҳибкор иборат аст аз:

— ҳамҷоякуни омилҳои истеҳсолот дар як ҷараёни истеҳсолӣ;

— ҷустуҷўи роҳи самараноки ҳамҷоясозии омилҳо, ки фоидаро дар назар дорад;

— ҷавобгарии моддӣ. Таваккалӣ

+ҳамаи ҷвобҳо дурустанд.

# Намудҳои моликият чанд хел мешаванд:

— чор хел: шахсӣ,ҳуқуқи,ғайришахсӣ, ҷамъиятӣ;

+ ду хел: шахсӣ ва ҷамъиятӣ;

— се хел: шахсӣ, ғайришахсӣ, давлаӣ.

— ягон хел намешавад.

# Маҳсулоте, ки барои фурўш истеҳсол карда мешавад:

— пул;

— моликият,

+ мол;

— технология.

# Воситае, ки аз як мол ба моли дигар ё ба пул иваз мешавад:

— мубодила;

+ нарх;

— пул;

— меҳнат.

#Моле, ки баробарвазнии (эквивалентии) тамоми молҳои дигарро ифода карда, фурўшанда ба сифати воситаи пардохт мегирад:

+ пул;

— нарх ;

— меҳнат;

— сармоя.

# Вазифаҳои пул:

— ченаки арзиш;

— воситаи муомилот

— воситаи андўхт ва пардохт

+ ҷавобҳо дурустанд.

# Нархи мол вобаста ба назарияи бозории нарх- ин:

+ баҳои объективии манфиатнокии мол;

— ивазшавии мол;

— ифодаи пулии арзиши мол;

— баҳои субъективии манфиатнокии мол аз тарафи харидор.

# Вазифаи пул ҳангоми ченкунии нархи мол:

— воситаи муомилот;

— воситаи андўхт;

+ ченаки арзиш;

— ҷамъоварии сармоя.

# Унсурҳои асосии бозор инҳоянд:

— талабот;

— пешниҳод;

нарх ва рақобат

+ ҷавобҳо дурустанд.

# Мувофиқи қонуни талабот- агар нарх дар бозор баланд шавад ,пас:

+ талабот ба мол кам мешавад;

— талабот зиёд мегардад.

— талабот бетағйир мемонад.

— талабот пасту баланд мешавад.

#Мувофиқи қонуни талабот – агар дар бозор нарх паст шавад, пас:

— талабот ба мол кам мешавад;

+ талабот ба мол зиёд мегардад;

— бетағйир мемонад;

— паст мефарояд.

# мувозинати бозорӣ ин:

— баробарии молу маҳсулот;

— нархи мувозини молҳо;

+ талаботи бозор бо пешниҳод баробар аст.

— қобилияти харидорӣ доштан.

# Сохтори бозор, ки моли дигари ивазшаванда надорад, як фурўшанда ба тамоми харидорон молро пешниҳод менамояд, ин

— монополияи тоза;

— монополияи комил;

— монополияи нокомил,

+ рақобати монополӣ.

# Ба усули рақобати одилона дохил мешаванд:

— фурўши маҳсулот бо нархҳои аз хароҷотҳои истеҳсолӣ паст;

+ паст кардани нарх ҳангоми паст шудани хароҷотҳои истеҳсолӣ;

— баланд бардоштани сифати маҳсулот;

— нусхабардории ноодилонаи молҳо.

# Рақобати комил ифода менамояд:

+ дар бозор истеҳсолкунандагони бисёри молҳои гуногун мавҷуданд;

— танҳо як харидори маҳсулоти номбурда мавҷуд аст;

— мамониатҳои дохилшавӣ ба бозор вуҷуд надорад:

— ахбороти фурўшандагон ва харидорон оид ба бозор маҳдуд аст.

# Ба олигополия хос аст:

— назорати нарх;

+ истеҳсоли намуди ягонаи мол;

— мавҷудияти якчанд фурўшанда;

— дохилшавии озод ба бозор.

# Нархгузории озод дар натиҷаи чӣ ба вуҷуд меояд:

— дар натиҷаи бисёристеҳсолӣ

— дар натиҷаи пастшавии нархи молҳо

— дар натиҷаи баланд будани сифати маҳсулот

+ таъсири талабот ва пешниҳод.

# Барои иқтисоди бозорӣ хос аст:

— азхудкунии моликияти давлатӣ;

— рақобат;

— ҷавобгарии давлат ба натиҷаи фаъолияти хоҷагидорӣ;

+озодии иқтисодии истеҳсолкунандагон ва истеъмолкунандагон.

# Вазифаи бозор ин:

— идоракунии истеҳсолот;

— нархгузорӣ;

— таъмини номунтазами истеҳсолот;

+ миёнравӣ байни истеҳсол ва истеъмол

# Сармояи асосӣ:

— дар як давраи истеҳсолот фаъолият менамояд;

— арзиши худро пурра ба маҳсулоти тайёр мегузаронад;

+ арзиши худро қисм ба қисм ба маҳсулоти тайёр мегузаронад;

— шакли натуравӣ-модди худро дигар менамояд:

# Сармоя дар намуди зерин даромад меорад:

+ фоида;

— рента;

— фоиз;

— дивидент.

# Неъматҳо ба чанд гуруҳ тақсим мешаванд.

+ табии, иктисодӣ;

— иқтисодӣ, хочагидорӣ;

— хоҷагидорӣ, табии;

— иқтисодӣ инсонӣ.

— иктисодӣ, ичтимоӣ;

# Илми иқтисодӣ дар замони Сомониён чӣ гуна корбурд мешуд:

— Назарияи иктисоди;

— Таксимоти меҳнат;

— Осор-ул-боқия;

— Иқтисоди сиёсӣ

+Тадбири манзил;

# Ақидаи «Мулкҳо ба худованд тааллуқ дорад, ба бандагон барои рузгузаронӣ ва фаъолият пешниҳод карда мешавад… Бандагони мусулмон бояд аз дороии мулки хеш закот супоранд» дар кадом китоб омадааст:

— Китоби зардуштии «Авесто»

— Китоби «Архашастра»

— Китоби «Тадбири манзил»-и А.Сино

— Китоби «Назарияи иқтисодӣ»

+ Китоби мукаддаси «Куръон»

# Китоби «Тадбири манзил» мансуби:

— Закариёи Розӣ;

— Абурайҳони Берунӣ;

— Ал-Форобӣ

+ А.Ибни Сино;

# Дар китоби муқаддаси «Ќуръон» «Закот» барои ки оварда шудааст:

— аз подшохон ба раият;

— аз соҳибмулкон ба сарбозон;

— аз тарафи давлат ба дороён.

+ аз молу мулки дороён ба фақирону бепарастон;

# Мафҳуми иқтисодиётро номбар намоед , ин:

— хариду фуруш;

— хоҷагии бозорӣ;

+ Идораи хоҷагии хонагӣ

— хоҷагии қишлоқ;

— Системаи бонки;

# «Иқтисодии сиёсӣ» ба кадом намояндаи иқтисодчии классик тааллуқ дорад:

— А.Смит;

— Д.Рикардо;,

— К.Маркс,

-Аристотел

+ А.Монкреттен

# Илми иктисодӣ дар замони муосир номи зеринро дорад:

— Иктисоди сиёси;

— Сиёсати иктисоди;

— Иктисоди назарияви;

— Илми иктисоди.

+ Назарияи иктисоди;

# Мувофиқи қонуни талабот- агар нарх дар бозор баланд шавад ,пас:

— талабот зиёд мегардад.

— талабот бетағйир мемонад.

— талабот пасту баланд мешавад.

+ талабот ба мол кам мешавад;