Фанни Ҳуқуқ ва давлат
Рефератхо ва лексияхои точики аз фанни Ҳуқуқ ва давлат
-
Вазъи маъмурию ҳуқуқии мақомоти ҳокимияти иҷроия
Конститутсияи ҶТ ташкил ва фаъолияти давлатдории муосири Тоҷикистонро аз рӯи принсипҳо ва арзишҳои дар ҷомеаи ҷаҳони эътирофшуда қарор додааст. Дар ташкили ҳокимияти давлатӣ аз ҷумла ҳокимияти иҷроия принципи Конститутсионии таҷзияи ҳокимияти давлатӣ, ки ҳокимияти давлатиро ба 3 шоха қонунгузор, иҷроия ва судӣ тақсим менамояд нақши ҳалкунанда дорад. Мақомоти ҳокимияти иҷроия,…
Муфассалтар » -
Вазъи маъмурию ҳуқуқии шаҳрвандони ҶТ
Шаҳрванд ҳамчун субъекти ҳуқуқи маъмурӣ – ин иштирокчии муносибати ҷамъиятиест, ки ба сифати барандаи ҳуқуқу ӯҳдадориҳои муайяни дар санадҳои меъёри пешбинишуда баромад мекунад. Ҳуқуқу ӯҳдадориҳои шаҳрванд дар якҷоягӣ вазъи ҳуқуқии ӯро ташкил медиҳад. Дар баробари ин вазъи ҳуқуқи шаҳрванд як қатор хусусиятҳоро доро мебошад. Вазъи маъмури ҳуқуқии шаҳрвандон таркиби мураккаби…
Муфассалтар » -
Маҳфуми ҳуқуқи маъмурӣ
Ҳуқуқи маъмурӣ соҳаи алоҳидаи низоми ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистонро ташкил намуда, гурӯҳи махсуси муносибатҳои ҷамъиятиро танзим месозад. Доираи муносибатҳои ҷамъиятие, ки ҳуқуқи маъмурӣ танзим мекунад гуногунранг буда онҳо дар соҳаи идоракунии давлатӣ, ташкил ва фаъолияти низоми ҳокимияти иҷроия, фаъолияти дохилиташкилии мақомоти қонунгузор, суд ва прокуратура, фаъолияти сохтори иҷроиявии мақомоти худидораи шаҳраку…
Муфассалтар » -
Тарзи ташкилёбӣ ва фаъолияти мақомотҳои давлатӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон
Рушди ҳаматарафа ва самаранокии давлат ва ҷомеъаи шаҳрванди танҳо дар вақти ташаккули системаи доимоамалкунандаи ҳокимияти давлати, ҳангоми амли яқҷояи мақомотҳои гуногуни давлати, ки ба се шоҳаи асоси таалуқ дорад: қонунгузор, иҷроия ва суди имконпазир аст. Дар низоми тақсимоти ҳоқимият роли сарвариро мақомоти қонунгузори ҳокимият иҷро мекунад. Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон монанди…
Муфассалтар » -
Мафҳум ва низоми мақомотҳои давлатӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон
Мақомоти ҳокимияти давлати-ин шаҳрванд ё ин ки коллективи шаҳрвандон мебошанд, ки мувофиқи қонунгузори интихоб ё таъин шудаанд. Онҳо салоҳияти идорақуни, ваколати муайян ва воситаҳои молию пули дар доираи вазифаҳои муқарраршудаи давлатдори доранд. Сифатҳое ки ба мақомотҳои давлати хосанд инҳо мебошанд: 1 Ҳамаи мақомотҳои давлати дар асоси тартиботи қонунгузори ташкил мешаванд,…
Муфассалтар » -
Асосҳои ташкилёбӣ ва фаъолияти мақомоти давлатӣ
Маҳфуми низом ва ҳуқуқи интихобот. Ҳуқуқи интихоботии шаҳрвандон яке аз нишонаҳои муҳимтарини демократия аст. Бо истифода аз ин ҳуқуқ шаҳрвандон имкон доранд дар ташаккули мақомоти ҳокимияти давлатии тамоми зинаҳо аз пастарин — мақомоти худидораи маҳаллӣ гирифта, то болотаринаш — Маҷлиси Олӣ ва Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ширкат варзанд ва ба ҳамин…
Муфассалтар » -
Сохтори давлатӣ ва марзи маъмурӣ
Сохтори марзӣ — давлати падидаи мустақили ҳуқуқи — қонститутсионӣ буда, аз маҷмуи меъёрҳои ҳуқуқие иборат аст, ки вазъи ҳуқуқи конститутсионии давлатро бутун ва сохтори марзию маъмурии онро муаӣян ва мустаҳқам менамояд. Сохтори марзӣ — давлати вобаста ба таркиби давлат шакли ягона (унитарӣ — аз лотинӣ «unitas» гирифта шуда, маънояш ягонагӣ),…
Муфассалтар » -
Шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон
Шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистон робитаи мустаҳками сиёсию ҳуқуқии шахс ва давлатро, ки дар ҳуқуқу вазифаҳои тарафаӣн ифода меёбанд, муаӣян менамояд. Шаҳрвандии Тоҷикистон ҳамчун узви ҳолати ҳуқуқии инсон ва шаҳрванд дар як вақт падидаи мустақили ҳуқуқӣ-конститутсионӣ мебошад. Мазмуни он аз ҳуқуқу вазифаҳои махсуси шахс нисбати давлат ва давлат нисбати шахси мазкур иборат…
Муфассалтар » -
Мафҳуми ҳуқуқи конститутсионӣ
Ҳуқуқи конститутсионии ҶТ соҳаи намоён дар низоми соҳаҳои ҳуқуқи ҷумҳурӣ буда, маҷмӯи меъёрҳои ҳуқуқиест, ки асосҳои сохтори конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистонро ҳамчун давлати соҳибихтиёр, демократӣ, ҳуқуқбунёд, дунявӣ ва ягона мустаҳкам менамояд. Дар зери мафҳуми умумии асосҳои сохтори конститутсионии ҶТ бошад, соҳибихтиёрии халқ ва давлат, таркиби марзию маъмурии Тоҷикистон, таркиби сохти ҷамъият…
Муфассалтар » -
Ҳуқуқи инсон ва проблемаҳои муосири он
Проблемаҳои муосири ҳуқуқи инсон. Проблемаҳои муосири ҳуқуқи инсон он масъалаҳое мебошанд, ки ҳалли онҳо дар назди инсоният дар марҳилаи муосир истодаанд. Давлатҳо ва созмонҳои байналхалқӣ кӯшиш ба харҷ дода истодаанд, ки проблемаҳои муосири ҳуқуқи инсонро дар чорчубаи шартномаҳои байналхалқӣ ва қонунгузории дохилидавлатӣ ҳаллу фасл намоянд. Ба проблемаҳои муосири ҳуқуқи инсон…
Муфассалтар » -
Механизмҳои ҳифзи ҳуқуқи инсон
Механизмҳои ҳифзи ҳуқуқи инсон дар натиҷаи омӯзишу тадқиқи адабиёти ҳуқуқӣ ва санадҳои ҳуқуқии меъёрӣ пешниҳод шудааст. Дар зери мафҳуми механизмҳои ҳифзи ҳуқуқи инсон он роҳу восита ва тарзу усулҳои ҳуқуқие фаҳмида мешавад, ки тавассути онҳо ҳуқуқ ва озодиҳои инсон аз ҳар гуна кирдорҳои таҷовузкорона ҳимоя карда мешавад. Низоми механизмҳои ҳифзи…
Муфассалтар » -
Таснифоти ҳуқуқҳои инсон ва шаҳрванд
Таснифоти ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд дар натиҷаи омӯзишу тадқиқи адабиёти ҳуқуқӣ дар соҳаи ҳуқуқи инсон оварда шудааст. Вазъи ҳуқуқии инсон ва шаҳрванд. Маҷмӯи ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои соҳаҳои ҳуқуқ, ки ба фаъолият ва рафтори инсон бахшида шудаанд вазъи ҳуқуқии шахсро ташкил медиҳанд. Вазъи ҳуқуқии шахс аз ду қисмат иборат аст:…
Муфассалтар » -
Таърихи ҳуқуқи инсон
Таърихи ташаккули ҳуқуқи инсон баъди омӯзишу таҳлилӣ тадқиқотҳои илмӣ ва санадҳои таърихию ҳуқуқӣ оварда шудааст. Пайдоиши ақидаҳо оид ба ҳуқуқи инсон дар таърихи ҷаҳон. Ибтидои ғояҳои ҳуқуқи инсон дар ҷомеаи инсонӣ ба таърихи ҳазорсолаи Х-VII пеш аз милод рафта мерасад. Ҳуқуқи инсон аз ҳуқуқи фитрӣ сарчашма мегирад. Ҳуқуқи фитрии инсон…
Муфассалтар » -
Мафҳум ва сарчашмаҳои ҳуқуқи инсон
Мафҳум ва сарчашмаҳои ҳуқуқи инсон дар натиҷаи омӯзишу таҳлил ва хулосабарориҳо нисбати тадқиқотҳои илмӣ ва санадҳои ҳуқуқии меъёрӣ дар соҳаи ҳуқуқи инсон оварда шудааст. Мафҳуми ҳуқуқи инсон. Мафҳуми ҳуқуқи инсон ва асосҳои илмии пайдоиши он. Гуго Гротсий ҳуқуқи инсонро чунин таъриф медиҳад: «Ҳуқуқи инсон сифати ахлоқии инсон аст, ки аз…
Муфассалтар » -
Предмет ва методҳои омӯзиши фанни ҳуқуқи инсон
Илми ҳуқуқи инсон баъди омӯзишу тадқиқи адабиёти ҳуқуқӣ дар соҳаи ҳуқуқи инсон пешниҳод гардидааст. Мафҳуми предмети ҳуқуқи инсон ва илми ҳуқуқи инсон. Предмети илми ҳуқуқи инсон яке аз арзишҳои олии тамаддуни инсонӣ – ҳуқуқи инсон мебошад. Илми ҳуқуқи инсон ҳуқуқу озодиҳои инсонро на танҳо ҳамчун зуҳуроти ҳуқуқӣ меомӯзад, балки алоқамандии…
Муфассалтар » -
Ҷомеаи шаҳрвандӣ, давлати ҳуқуқбунёд ва иҷтимоӣ
Ташаккул ва таҳаввули таърихии ҷомеаи шаҳрвандӣ. Ҷомеаи шаҳрвандӣ аз навъҳои муҳими ташкили ҳаёти иҷтимоӣ бо ҳуқуқу ӯҳдадориҳои васеи субъектон буда, дар он навъҳои мухталифи моликият ва хоҷагидорӣ озодона дар паҳлӯи ҳам амал менамоянд. Ҷомеаи шаҳрвандӣ ҳамчун ҷомеаи озод аз назари шакли моликиятдорӣ, хоҷагидорӣ ва ҳуқукамаликунии субъектон дастоварди замони нав аст.…
Муфассалтар » -
Моҳияти давлат ва ҳуқуқ, функсияҳои давлат ва ҳуқуқ
Давлат ва ҳуқуқ барои ҷомеаи инсонӣ аҳамияти бузургро доро аст. Моҳияти асосии давалт ва ҳуқуқ ҳамчун ҳодисаи иҷтимоӣ ва сиёсӣ дар он ифода меёбад, ки тавассути онҳо ҷамъият шакли муназзамро касб карда идоракунии давлатӣ таъмин мешавад. Аз ин лиҳоз мо моҳияти умумииҷтимоии давлат ва ҳуқуқро дарк мекунем. Дигар аз моҳияти…
Муфассалтар » -
Қонуниятҳои бавуҷудоии давлат ва ҳуқуқ
Қонунияти ба вуҷудоии давлат ва ҳуқук дар таносуб аз омилҳои он умумияти эътирофшударо доро аст, ки мавҷудияти он дар ҳама халқу миллатҳо дар арафаи бунёди давлатдориашон мавҷуд аст. Ба сифати чунин қонуниятҳо мумкин аст ин сабабҳоро номар кард: 1. Тақсимоти бузурги ҷамъиятии меҳнат=зироаткорон, чорводорон, ҳунармандон, моҳидорон ва ғ.; 2. Пайдоиши…
Муфассалтар » -
Мафҳум ва сарчашмаҳои ҳуқуқи инсон
Мафҳум ва сарчашмаҳои ҳуқуқи инсон дар натиҷаи омӯзишу таҳлил ва хулосабарориҳо нисбати тадқиқотҳои илмӣ[1] ва санадҳои ҳуқуқии меъёрӣ дар соҳаи ҳуқуқи инсон[2] оварда шудааст. Мафҳуми ҳуқуқи инсон. Мафҳуми ҳуқуқи инсон ва асосҳои илмии пайдоиши он. Гуго Гротсий ҳуқуқи инсонро чунин таъриф медиҳад: «Ҳуқуқи инсон сифати ахлоқии инсон аст, ки аз…
Муфассалтар » -
Таърихи ҳуқуқи инсон
Таърихи ташаккули ҳуқуқи инсон баъди омӯзишу таҳлилӣ тадқиқотҳои илмӣ ва санадҳои таърихию ҳуқуқӣ оварда шудааст. Пайдоиши ақидаҳо оид ба ҳуқуқи инсон дар таърихи ҷаҳон. Ибтидои ғояҳои ҳуқуқи инсон дар ҷомеаи инсонӣ ба таърихи ҳазорсолаи Х-VII пеш аз милод рафта мерасад. Ҳуқуқи инсон аз ҳуқуқи фитрӣ сарчашма мегирад. Ҳуқуқи фитрии инсон…
Муфассалтар » -
Предмет ва методҳои омӯзиши фанни ҳуқуқи инсон
Илми ҳуқуқи инсон баъди омӯзишу тадқиқи адабиёти ҳуқуқӣ дар соҳаи ҳуқуқи инсон пешниҳод гардидааст. Мафҳуми предмети ҳуқуқи инсон ва илми ҳуқуқи инсон. Предмети илми ҳуқуқи инсон яке аз арзишҳои олии тамаддуни инсонӣ – ҳуқуқи инсон мебошад. Илми ҳуқуқи инсон ҳуқуқу озодиҳои инсонро на танҳо ҳамчун зуҳуроти ҳуқуқӣ меомӯзад, балки алоқамандии…
Муфассалтар » -
Маълумоти асосӣ дар бораи давлат ва ҳуқуқ
Мафҳум ва моҳияти давлат ва ҳуқуқ Сабабҳои бавуҷудоии давлат. Маълум аст, ки давлат ва ҳуқуқ падидаҳои сиёсӣ ва ҳуқуқиеанд, ки дар даврони муайяни инкишофи ҷомеаи инсонӣ ҳамчун шакли ҳамзистӣ ва воситаи нигоҳдошти тартибот ва низом ба миён омадаанд. Чун онҳо падидаи абадӣ ва ибтидоии олами инсонӣ нестанд пас яқин онҳо…
Муфассалтар » -
Вазифаҳо ва аҳамияти омӯзиши фанни таълимии ҳуқуқ
Вазифаҳои асосии омӯзиши фанни таълимии ҳуқуқ дар инҳо дида мешавад: Таъмин намудани шиносоии донишҷӯён бо давлат ва ҳуқуқ, нақши ҳуқуқшинос дар ҷамъият ва ҷалб кардани диққати онҳо ба зуҳуротҳои далатию ҳуқуқӣ; Таъмин намудани фаҳмиши амалии ҳуқуқии донишҷӯён, ки онҳо метавонанд онро дар ҳаёти ҳамарӯзаи худ истифода намоянд; Гузоштани асосҳои фаҳмиши…
Муфассалтар » -
Низоми фанни таълимии ҳуқуқ
Фанни таълимии ҳуқуқ низоми худро дорад, ки дар он аз кадом қисмҳо ва мавзӯҳо таркиб ёфтани фанни таълимии мазкур пешбини гардидааст. Низоми фанни таълимии ҳуқуқро метавон чунин пешбини намуд: Предмет ва методи фанни таълимии ҳуқуқ; Маълумоти асосӣ дар бораи давлат ва ҳуқуқ; Асосҳои ҳуқуқи инсон; Асосҳои соҳаҳои ҳуқуқ; Асосҳои ҳуқуқи…
Муфассалтар » -
Илми ҳуқуқшиносӣ дар низоми илмҳои муосир
Илмҳои ҳуқуқӣ (ҳамауқуқшиносӣ) ба низоми илмҳои ҷамъиятӣ дохил мешаванд. Онҳо аз дигар илмҳои ҷамъиятӣ бо объекти фаҳмиши худ фарқ менамоянд. Ба сифати объекти илмҳои ҳуқуқшиносӣ давлат ва ҳуқуқ бо ҳамаи зуҳуротҳояшон ҳамчун як навъи амалияи иҷтимоӣ баромад менамоянд. Давлат ва ҳуқуқ дар ин ё он андоза аз ҷониби дигар илмҳои…
Муфассалтар » -
Илми ҳуқуқшиносӣ дар низоми илмҳои муосир
Илмҳои ҳуқуқӣ (ҳамауқуқшиносӣ) ба низоми илмҳои ҷамъиятӣ дохил мешаванд. Онҳо аз дигар илмҳои ҷамъиятӣ бо объекти фаҳмиши худ фарқ менамоянд. Ба сифати объекти илмҳои ҳуқуқшиносӣ давлат ва ҳуқуқ бо ҳамаи зуҳуротҳояшон ҳамчун як навъи амалияи иҷтимоӣ баромад менамоянд. Давлат ва ҳуқуқ дар ин ё он андоза аз ҷониби дигар илмҳои…
Муфассалтар » -
Таърихи пайдоиши ҳуқуқ ҳамчун фанни таълимӣ
Одамон аллакай дар давраҳои қадим арзиши фаҳмиши воқеияти муҳитро дарк намуда буданд. Масалан, дар мисриҳо ва шумериҳо шахсоне, ки навишта ва хонда метавонист қадр мешуданд. Шахсони мазкур дар давлат мансабҳои муҳимро ишғол намуда, намояндаи хирадмандӣ буданд. Якумин устодон муншиҳо буданд, ки вазъи онҳо бо хиргоҳи илоҳӣ фарогир буд. Одамон бисёр…
Муфассалтар » -
Қонуният ва тартиботи ҳуқуқӣ
Мафҳуми қонуният Қонуният ба маъноҳои зерин истифода мешавад: 1) қонуният чун принсипи ташкилу фаъолияти давлат, аз он ҷумла давлати ҳуқуқӣ; 2) қонуният чун талаботи давлати ҳуқуқӣ нисбати мақомоти давлатӣ, иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ, ашхоси мансабдор; 3) қонуният ҳамчун усули амаликунии ҳокимияти давлатӣ. Конститутсияи Тоҷикистон принсипи қонуниятро мустаҳкам мекунад. Дар асоси қ. 2…
Муфассалтар » -
Рафтори қонунӣ, ҳуқуқвайронкунӣ ва ҷавобгарии ҳуқуқӣ
Мафҳуми рафтори қонунӣ Рафтори ҳуқуқӣ ду хел мешавад: 1) рафтори мутобиқи ҳуқуқ ё рафтори қонунӣ (бо назардошти волоияти қонуни ҳуқуқӣ) – амалиёте, ки мутобиқи нишондодҳои ҳуқуқ аст ва 2) рафтори зиддиҳуқуқӣ ё ҳуқуқвайронкунӣ – амалиёте, ки бо вайрон кардани талаботҳои ҳуқуқ пайдо мешавад. Рафтори қонунӣ дар ҷомеа – амалест…
Муфассалтар » -
Шуури ҳуқуқӣ, тарбияи ҳуқуқӣ, фарҳанги ҳуқуқӣ
Мафҳум, таркиб ва функсияҳои шуури ҳуқуқӣ Шуури ҳуқуқӣ – маҷмӯи ҳиссиёт, эҳсосот, ақидаҳо, ғояҳо, арзишҳо, нишондод, фаҳмиш, мафҳумҳои ҳуқуқист, ки муносибати одамонро ба ҳуқуқ ва зуҳуроти мухталифи ҳуқуқӣ дар ҷомеа ифода мекунанд. Шуури ҳуқуқӣ таркибан аз ду қисм иборат аст: 1) мафкураи ҳуқуқӣ ва 2) психологияи1 ҳуқуқӣ. Мафкураи ҳуқуқӣ…
Муфассалтар »