Год: 2017
-
Туризми байналмилалӣ ва аҳамияти он
Омилҳои рушди туризми байналмилалӣ ва мавсимнокӣ дар туризм Туризми байналмилалӣ дар нимаи дуюми асри ХХ ва нимаи аввали асри ХХI ба яке аз самтҳои афзалиятнокӣ иҷтимоӣ-иқтисодӣ, сиёсию фарҳангии аксарияти кишварҳо ва минтақаҳои олам табдил ёфт. Индустрияи туристӣ бошад, ҳамчун ҷузъи ҷудонашавандаи таркиби истеъмолӣ ва фаъолияти иҷтимоии бештари аҳолии олам гардид.…
Муфассалтар » -
Таснифот, намуд ва шаклҳои туризм
Туризм аз рўи меъёрҳои қабулшуда таснифот гардида, он ба намуд, хел, шаклҳою категорияҳо ҷудо мешавад. ТУТ СММ таснифоти туризмро аз рўи чунин намудҳо пешниҳод намудааст: дохилӣ, воридӣ (фаъол) ва содирӣ (ғайрифаъол). Яке аз талаботҳои асосии таснифот убури марзҳои давлатӣ мебошад. Туризми дохилӣ- саёҳати ашхосон дар дохили кишвари зисти хеш; туризми…
Муфассалтар » -
Таркиби нақлиётии бизнеси туристӣ
Нақлиёт ва нақши он дар бизнеси туристӣ. Хизматрасонии нақлиётӣ яке аз навъҳои асосии хизматгузорӣ дар туризм маҳсуб меёбад. Ба ҳиссаи он қисми бештари арзиши (нархи) хатсайр (40-60%) рост меояд. Аз ҷониби муассисаҳои туристӣ бобати ташкили саёҳат, намудҳои гуногуни нақлиёт истифода мешавад. Ба нақлиёти ҳавоӣ ҳиссаи бештари хизматрасонӣ рост меояд. Вазифаи…
Муфассалтар » -
Тақсимбандии (дифференсатсия) ва омилҳои рушди бозори туристӣ
Тақсимбандии бозори туристӣ. Одатан, бозор ин механизмест, ки имкон медиҳад то муносибатҳои тарафайни арза ва тақозоро ба навъҳои гуногуни мол ва хизматрасонӣ, ба мувозинат орад. Дар он теъдоди зиёд ва аз ҳамдигарон новобастаи фурўшандагон ва харидорон, ки қобилият ва хоҳиши харидани маҳсулоти туристӣ доранд, шомиланд. Ҳангоми таснифоти бозори туристӣ: воситаи…
Муфассалтар » -
Таваккал ва бехатарӣ дар туризм
Таваккали туристӣ: мафҳум ва шароити бавуҷудойӣ. Вожаи хавф (риск) аз калимаҳои франсавӣ «risgue»- хатар ва калимаи юнонии «risikon»- хавф гирифта шудааст. Ба маънои васеъ таваккал номуайянии натиҷаи ягон ҳодиса ҳангоми бавуҷудойии пасомадҳо ва натиҷаҳои номусоид ба аз натоиҷи чашмдоштро ифода менамояд. Ба маънои маҳдуд бошад, таваккал ин ченак ва ё…
Муфассалтар » -
Ояндаи тараққиёти туризм дар Аврупо
Ба мақсади фаҳмиши ояндаи тараққиёти туризм нишондихандаҳои зерин дар системаи баҳодиҳии онҳо истифода бурда мешаванд: паст, миёна ва баланд. Аз баски умуман ояндабинии Аврупо (сарчашма ва истеъмолкунандаи туризм) бо нишондиҳандаи миёна баҳо дода мешавад, ин ҷиҳат вариантҳои имконпазири тараққиёти минтақавиро нишон медиҳад. Аврупо ҳамчун минтақаи туризми дохилшаванда базаи хубро барои…
Муфассалтар » -
Омилҳои рушди туризми байналмилалӣ
Нархгузорӣ дар туризм Нархгузорӣ – ин раванди муқарароти нарх ба маҳсулоти муайян ё хадамот мебошад. Дар шакли умумӣ нарх ба арзиши (масраф) истеҳсолот ва фурўши мол (хадамот) баробар буда ва дар иловаи даромади корхона (меъёри ё ҳақиқӣ) ифода менамояд. Нархгузорӣ дар туризм дар асоси се ҷабҳа ба роҳ монда мешавад:…
Муфассалтар » -
Намудҳои туризми экологӣ
Треккинг ё ки туризми пиёдагард – яке аз намудҳои туризми паҳн гашта ба ҳисоб меравад. Туризми пиёдагард тайёри махсус ва лавозимоти махсусро талаб намекунад. Бесабаб нест, ки маршрутҳои пиёдагард машҳурияти худро гум накардааст, ва яке аз намудҳои серталаб ба ҳисоб меравад, барои минтақаҳои саноати инкишоф ёфта ва урбанизми (шаҳришавӣ). Ин…
Муфассалтар » -
Намудҳои туризми экологӣ
Треккинг ё ки туризми пиёдагард – яке аз намудҳои туризми паҳн гашта ба ҳисоб меравад. Туризми пиёдагард тайёри махсус ва лавозимоти махсусро талаб намекунад. Бесабаб нест, ки маршрутҳои пиёдагард машҳурияти худро гум накардааст, ва яке аз намудҳои серталаб ба ҳисоб меравад, барои минтақаҳои саноати инкишоф ёфта ва урбанизми (шаҳришавӣ). Ин…
Муфассалтар » -
Моҳият ва хусусияти фаъолияти бозори туристӣ
Бозор- воситаи мутақобилаи байни истеҳсолкунанда ва истеъмолкунандаи маҳсулот дар шакли хариду фурўши мол мебошад. Ғайр аз ин соҳаи амалӣ гардонии муносибати пулию молӣ ва ҳамаи маҷмўи воситаҳо ва усулҳои ташкилии меъёрҳои ҳуқуқӣ, сохтор ва дигар фаъолияти муносибатҳоро таъмин менамояд. Зери мафҳуми бозори хизматрасонӣ, системаи муносибатҳои хариду фурўши тоҷиронозоди иқтисодӣ ва…
Муфассалтар » -
Минтақаҳо ва минтақаҳои туристӣ
Раванди ташаккулёбии ноҳияҳои туристӣ. Ҳадафи асосии ноҳиябандии туристӣ – азхуднамоиш ҳудуд мебошад. Ин раванд хосияти дарозмуддат дорад, яъне муҳлати дуру дарозро дар бар мегирад. Ба ақидаи олими рус Д.В.Николаенко раванди ташаккулёбии ноҳияҳои туристию рекреатсионӣ 4 марҳиларо дар бар мегирад. Марҳилаи аввал. Мавҷудияти ҳудуди ҳанўз азхудкарда нашуда, вале дорои моҳияти стратегӣ…
Муфассалтар » -
Мафҳуми бемориҳои сироятии саёҳатчиён
Тибқи ахбороти СҶТ (Созмони ҷаҳонии тандурустӣ) ҳар сол дар ҷаҳон аз бемориҳо 51 млн. нафар мефавтанд, ки аз он 16, 5 млн (ё 32, 4%) аз бемориҳои сироятӣ ва паразитӣ мемиранд. Ҳамин тавр дар замони мо ҳам бемориҳои сироятӣ яке аз сабабҳои асосии марги одамон мебошад. Дар нимаи дуюми асри…
Муфассалтар » -
Мафҳум, мақсад ва вазифаҳои туризм. Саёҳат ва туризм
Туризм падидаи мураккаби иҷтимоӣ-фарҳангӣ ва иқтисодии замони муосир маҳсуб ёфта, паҳлуҳои гуногуни он зери назари илмҳои гуногун қарор дорад. Масъалаҳои назария ва амалияи туризм таваҷҷуҳи иқтисодчиён, ҷомеашиносон, тарбиятгарон, равоншиносон, муаррихон, фарҳангшиносон, санъатшиносон ва ҳуқуқшиносонро ба худ ҷалб намудааст ва ҳар кадоме аз мутахассисони зикргардида масоили туризмро мансуб ба соҳаҳои худ…
Муфассалтар » -
Мафҳум ва вазифаҳои асосии туроператор
Туроператор созмонест, ки ба ташаккули маҷмўи хизматрасониҳо барои туристон ва бандубасти хатсайрҳо машгул аст. Туроператор хатсайрҳои туристиро тарҳрезӣ намуда, амалигардонии сайр ва пешниҳоди хизматрасониҳоро таъмин менамояд инчунин таҳияи маводҳои таблиғотӣ – иттилоотӣ ва муайян намудани нархи хатсайрро ба уҳда дорад ва хатсайрҳоро ба турагентҳо бо мақсади ба туристон фурўхтан пешниҳод…
Муфассалтар » -
Лавозимот ва таҷхизотҳои муҳим барои туризми кӯҳсор
Шароит ва хусусияти сайёҳати туристӣ ба лавозимоту талабот эҳтиёҷи калон дорад. Лавозимот бояд сабук, боқувват, боваринок ва барои истифода бурдан дар шароити сард на он қадар калон бошад. Ба гармӣ ва намнокии зиёд мувофиқ биёяд. Аз рӯи қоида бояд либоси зимистонаи турист гарм бошад, аз шамол муҳофизат карда тавонад ва…
Муфассалтар » -
Истифодаи замонавии ҳудудҳои кӯҳсор барои туризм
Ноҳияҳои кӯсор панҷумин қисмати болоии қишри заминро иҳота кардаанд, ки дар тамоми қитъаҳо аз экватор то қутби шимолу ҷануб паҳн шудаанд. Қариб 10% аҳолии рӯи замин дар ноҳияҳои кӯҳсор ва қариб 40%-ашон дар ҳудудҳои атрофи онҳо зиндагӣ мекунанд. Онҳо дорои маданияти махсус буда, гуруҳи бузурги этникиро ташкил медиҳанд ва соҳиби…
Муфассалтар » -
Инкишоф додани туризми экологӣ дар Чумҳурии Тоҷикистон ва хусусиятҳои мусбии он
Дар ояндаи наздик Тоҷикистон ба маркази калони туризм табдил хоҳад ёфт. Имруз шароит барои рушди ин соҳа фароҳам омадааст. Тоҷикистон имконияти ривоҷ додани ҳамаи намудҳои туризмро доро мебошанд. Дар миқиёси ҷаҳон калонтарин ва бузургтарин пиряхҳо танҳо дар куҳҳои Помир мавҷуданд, фарҳанги воло, урфу анъанаҳот, ёдгориҳои бостони ва фарханги, ҷойхои зиёди…
Муфассалтар » -
Индустрияи туризм. Индустрияи туризм, фароғат ва меҳмондорӣ
Мафҳуми индустрияи туризм бори аввал соли 1971 дар конфронси СММ баён гардида буд. Дар асоси он мафҳуми индустрияи туристӣ ҳамчун маҷмўи намудҳои фаъолияти истеҳсолӣ ва ғайриистеҳсолӣ, ки ба истеҳсоли мол ва хизматрасонӣ барои шахсони саёҳаткунанда равона гардидааст, дониста мешавад. Самти тиҷоратии ширкатҳои туристӣ ба бизнеси туристӣ ва хадамот (сервис), инчунин…
Муфассалтар » -
Индустрияи маводи ғизоӣ, фароғат ва дилхушии туристон
Пешниҳоди ғизо ҳамчун хизматрасонии ҳатмӣ дар таркиби маҳсулоти туристӣ шомил набуда, метавонад дар раванди амалинамоии сайр пешниҳад нагардад, аммо фаромўш набояд кард, ки ғизо барои инсон талаботи физиологист. Аз ин рў ташкилкунандагони сайр ин гуна шакли хизматрасониро низ ҷорӣ менамоянд. Ба ақидаи коршиносони соҳаи туризм муассисаҳои ғизо барои туристон чунин…
Муфассалтар » -
Имкониятҳо ва вазъи бозори байналхалқии туризм дар замони ҳозира
Солҳои 70-ум Хитой ба бозори ҷаҳонии туристӣ фаъолияташро оғоз намуд. Бояд гуфт, ки дар мадди аввал агенти туристии Хитой имкониятҳои худро васеъ реклама намекард, вале хоҳишмандони ба Хитой сафар кардан хеле бисёр буд, ба ғайр аз ин шумораи онҳо беист меафзуд. Ин аз сабаби он буд, ки Хитой то ин…
Муфассалтар » -
Имкониятҳо барои инкишоф додани туризми иҷтимоӣ дар шароити ҳозира
Туризми иҷтимоӣ аз калимаи англиси «social tourism» -гирифта шудааст, он ҳамчун категорияи мунтаззами иқтисоди, гуногунияти тамоми намудҳои туризм дар худ, барои қонеъ гардонидани талаботҳои иҷтимои, ҳам чунин бо мақсади шароит фароҳам овардан барои истироҳати кудакон, мактаббачагон, ҷавонон, нафақахўрон ва дигар шаҳрвандон, ки барои онҳо давлат, фондҳои давлати ва ғайридавлатӣ, дигар…
Муфассалтар » -
Захираҳои рекреатсионии туризми кӯҳсор
Туризми кӯҳсор бо паҳншавии географии системаҳои кӯҳӣ алоқаманд аст. Кӯҳҳо шароити мусоидро барои ба вуҷуд овардан ва тараққӣ додани туризми кӯҳсор фароҳам месозанд. Хусусияти онҳо аз он иборат аст, ки сайёҳат ба кӯҳоро дар шароити баландкӯҳҳо ташкил намоянд. Минтақаҳои асосии кӯҳӣ дар курраи замин чун рахҳои чиндор ҷойгиранд. Ин минтақаҳои…
Муфассалтар » -
Захираҳо ва инфрасохтори туризм
Иқтидори туристии ҳудуд Иқтидори туристии ҳудудшарти муҳими рушди туризм мебошад, ки он аз рўи фарогирӣ ба сатҳи ҷаҳонӣ, кишвар, ноҳия ва мавзеъ ҷудо мешавад. Зери мафҳуми иқтидори туристӣ маҷмўи ҳамаи унсурҳои табиӣ, фарҳангӣ – таърихӣ ва иқтисодию иҷтимоӣ фаҳмида мешавад, ки он барои фаъолияти туристӣ дар ҳудуди муайян пешниҳод мегардад.…
Муфассалтар » -
Заминаҳои таърихии истифодабарии минтақаҳои кӯҳӣ
Мардум аз замонҳои қадим дар кӯҳсор маскан гирифтаанд. Тақрибан, 3 млн. сол қабл аҷдодони мо на он қадар дур аз кӯҳҳои Килиманҷар дар ноҳияи Афара дар шимолу шарқии доманакӯҳҳои Эфиопия зиндагӣ мекарданд. Ҳамаи бозёфтҳои аҷдодони одам дар зери боқимондаҳои хокистари оташфишониҳои вулканӣ ёфт шудаанд. Онҳо дар наздикии тарқишҳои тектоникии фаъол…
Муфассалтар » -
Вазъи имрӯзаи туризми кӯҳсор
Т у р и з м – ин маҷмӯи муносибат ва алоқаҳои кӯтоҳмуддате мебошад, ки ҳангоми ташрифи одамони ин маҳалҳо ба ҷойи зисти доимӣ ва фаъолияти меҳнатии онҳо вобаста нест. Инчунин сафари муваққатии одамонро аз маҳали доимии зисташон ба дигар мавзею кишварҳо бо мақсади истироҳату табобат, барқарор намудани саломатӣ, меҳмонӣ,…
Муфассалтар » -
Баҳои иқтисодӣ ба сарватҳои табиӣ ва ҷойгиршавии онҳо
Инкишофи иқтисодии ҷамъият, ҷойгиршавии қувваҳои истеҳсолкунанда ва фаъолияти инсон дар бисёр маврид аз таъсири муҳити географӣ, ки дар маҷмӯъ он шароитҳои табиӣ ва сарватҳои онро дар бар мегирад, вобастагии зиёд дорад. Шароитҳои табиӣ яке аз узвҳои муҳими муҳити табиӣ буда, бевосита дар истеҳсолоти моддӣ ҷалб карда намешаванд, вале бе онҳо…
Муфассалтар » -
Аҳамияти туризм барои инсон ва ҷомеа
Нақши туризм дар таҷрибаи ҷаҳонӣ пайваста меафзояд. Алҳол туризм яке аз соҳаҳои бузурги сердаромад ва зина ба зина рушдёбанда ба ҳисоб рафта, аз рўи нишондиҳандаҳои даромаднокӣ баъд аз истихроҷ ва коркарди нефт мақоми дуюмро касб кардааст. Мувофиқи маълумотҳои ТУТ СММ туризм 10%-и гардиши истеҳсолию хадамотии бозори ҷаҳониро таъмин менамояд. Ба…
Муфассалтар » -
Аз таърихи инкишофи туризми кӯҳсор
Туризм – яке намудҳои фаъолияти инсон мебошад, ки таърихи он ҳанӯз пеш аз ташаккулёбии тамаддуни ҷаҳонӣ пайдо шуда, дар барқарор намудану тараққӣ додани он саҳми назаррас дорад. Махсусан.сайёҳати Герадот, Страбон, Пифагор, Демокрит, Платон, Арасту бапешрафти инкишофи тадқиқотҳои илмӣ ва пайдоиши афкори фалсафаи Аврупо заминаи асосӣ гузошт. Алалхусус нуфузи туризм дар…
Муфассалтар » -
Таксимоти байналхалкии мехнат
1.Мафхум ва мохияти таксимоти байналхалкии мехнат (ТБМ). 2. Омилхои асоси ва нишондихиндахои ТБМ. 3.Назарияхои асосии ТБМ. 4.Шаклхои асосии ТБМ. 5. Равандхои байналмиллалигардони, умумибашаригардони ва фаромиллаликунони дар иктисодиёти чахони. 1.Заминаи асосии муттахидшавии иктисодиёти миллии давлатхо ба хочагии чахони ТБМ мебошад. ТБМ ин раванди таърихии махсусгардонии давлатхо дар истехсолоти намудхои муайяни махсулот…
Муфассалтар » -
Шаклҳои асосии муносибатҳои байналхалқӣ-иқтисодӣ
15.1. Тиҷорати байналхалқӣ ва омилҳои ба он таъсиркунанда. 15.2. Ҳамбастагии байналхалқии иқтисодӣ. 15.3. Кӯчиши байналхалқии сармоя ва қувваи корӣ. 15.1. Тиҷорати байналхалқӣ ва омилҳои ба он таъсиркунанда. Яке аз шаклҳои аввалин ва асосии муносибатҳои байналхалқӣ – иқтисодӣ тиҷорати (савдои) байналхалқӣ ба ҳисоб меравад. Тиҷорати байналхалқӣ гуфта, чунин шакли муносибатҳои байналхалқӣ…
Муфассалтар »