Месяц: Ноябрь 2017
-
Мақоми ҳуқуқии шаҳрванди ҷумҳурии тоҷикистон
1. Мафҳуми шаҳрвандӣ ва раият Мақоми ҳуқуқии шаҳрванд бо мафҳуми «шаҳрвандӣ» зич алоқаманд аст. Шаҳрвандӣ ҳолати табии инсон буда, барои нишон додани робитаҳои ҳуқуқии одам бо давлати мушаххас истифода мешавад. Шаҳрвандӣ алоқаи устувори сиёсӣ-ҳуқуқии одам ва давлат аст, ки дар маҷмӯи ҳуқуқҳо, ӯҳдадориҳо ва масъулияти байниҳамдигарии онҳо ифода мешавад. Дар…
Муфассалтар » -
Мақоми ҳуқуқии инсон
1. Мақоми ҳуқуқӣ: мафҳум ва унсурҳо Ба фаҳмиши моҳияти мақоми ҳуқуқии инсон таърифи мафҳумҳои зерин: “инсоният», «миллат», «халқ», “гурӯҳи иҷтимоӣ», «инсон» «шахсият», «шахс», ки Шумо бо онҳо аллакай ҳангоми омӯзиши таърих ва дар доираи дигар фанҳо дучор омадаед, мусоидат мекунад. Ҳамин тавр, зери мафҳуми инсоният ҷамъи одамони дар рӯи Замин…
Муфассалтар » -
Санадҳои байналхалқӣ-ҳуқуқӣ оид ба ҳуқуқҳои инсон
1.Санадҳои байналхалқӣ-ҳуқуқӣ: мафҳум, навъҳо Дар ҷаҳони имрӯза ҳуқуқҳои инсон дар санадҳои гуногуни меъёрӣ-ҳуқуқии аксари кулли давлатҳо таҳким бахшида шудаанд. Ҳамаи онҳо амалан ба стандартҳои дар ин соҳа таҳиякардаи ҷомеаи байналмилалӣ такя мекунанд. Зери мафҳуми стандартҳои ҳуқуқҳои инсон талабот ва меъёрҳои ҳатмии дар ҳуҷҷатҳои байналмилалӣ таҳкимёфтаи ба эътирофи ҳуқуқҳои инсон чун…
Муфассалтар » -
Санадҳои меъёрӣ-ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи ҳуқуқҳои инсон
1.Санади меъёрӣ-ҳуқуқӣ: мафҳум, навъҳо Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳатмӣ будани ҳуқуқу озодиҳои инсонро эътироф карда, худро давлати демократии ҳуқуқбунёд эълон кард. Яке аз аломатҳои давлати ҳуқуқбунёд волоияти ҳуқуқ дар ҳамаи соҳаҳои фаъолияти ҳаётии ҷомеа аст. Ҳуқуқ низоми меъёрҳо ва қоидаҳои рафтор аст, ки муносибатҳои аз давлат бармеомада ва иродаю манфиатҳои онро дар…
Муфассалтар » -
Барқарории давлати ҳуқуқбунёд, иҷтимоӣ ва ҷомеаи шаҳрвандӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон
1.Барқарории давлати ҳуқуқбунёд, иҷтимоӣ ва ҷомеаи шаҳрвандӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Дар ҳар мамлакат рушди идеалҳои давлатдории демократӣ ва принсипҳои ҷомеаи шаҳрвандӣ ба махсусияти ватанӣ такя карда, аз шароитҳои ташаккулёфтаи таърихӣ, анъанаҳои фарҳангӣ, хусусиятҳои шуур ва мавқеи фаъолонаи аҳолӣ вобаста аст. Баъди эълон шудани истиқлолият Ҷумҳурии Тоҷикистон кӯшишҳои худро ба сохтани…
Муфассалтар » -
Нақши ҳуқуқҳои инсон дар ташаккули ҷомеаи шаҳрвандӣ
1.Ҷомеаи шаҳрандӣ: мафҳум, унсурҳо Давлати муосири ҳуқуқбунёд ва иҷтимоӣ бо мафҳуми “ҷомеаи шаҳрвандӣ” пайванди ногусастанӣ дорад. Тасаввурот дар бораи ҷомеаи шаҳрвандӣ аз таълимоти Арастую Афлотун, Сисерон, мутафаккирони даврони Эҳё сар карда, то ақидаҳои файласуфон ва ҳуқуқшиносони имрӯза эволютсияи дурударозеро тай кардааст. Истилоҳи “ҷомеаи шаҳрвандӣ” аз асри ХVIII сар карда босуботона…
Муфассалтар » -
Ҳуқуқҳои инсон ва давлати иҷтимоӣ
1.Давлати иҷтимоӣ: мафҳум, моҳият Дар ҷаҳони имрӯза дар назди давлат маҷмӯи томи вазифаҳои муҳимтарин меистанд, ки таъиноти иҷтимоии давлат дар онҳо ифода мегардад. Ва дар тавсифи таъиноти иҷтимоии давлат вазифаи аз ҳама асоситарини он таъмини сатҳи муайяни зиндагии шаҳрвандони худ, қонеъсозии талаботи моддӣ ва маънавии онҳо мебошад. Мафҳуми «давлати иҷтимоӣ”…
Муфассалтар » -
Ҳуқуқҳои инсон ва давлати ҳуқуқбунёд
1. Давлати ҳуқуқбунёд: мафҳум, унсурҳо, аломатҳо Ғояҳои инсондӯстӣ, адолатнокӣ, зарурати эътироф ва таъмини ҳуқуқу озодиҳои инсон барои пайдоиш ва инкишофи назарияи давлати ҳуқуқбунёд муайянкунанда гаштанд. Проблемаи давлати ҳуқуқбунёд, ки бисёр вақт бо номҳои “давлати қонунгузорӣ”, “давлати тартиботи ҳуқуқӣ” ва ғайра низ ёд мешавад, таваҷҷӯҳи одамони пешқадам, мутафаккирони рӯшанфикри дунёи қадим,…
Муфассалтар » -
Арзишҳои ахлоқӣ ва ҳуқуқҳои инсон
1.Меъёрҳои ахлоқ ва меъёрҳои ҳуқуқ Муносибатҳои байни одамон дар ҷомеа бо низоми меъёрҳои иҷтимоӣ ба танзим дароварда мешавад, ки асоситарини онҳо меъёрҳои ахлоқ ва меъёрҳои ҳуқуқӣ мебошанд. Дар меъёрҳои ахлоқӣ тасаввурот дар бораи некию бадӣ, адолату эътибор, шарафу шафқат ифода ёфтаанд. Меъёрҳои ахлоқ маҳсули рушди таърихии инсоният мебошанд, онҳо дар…
Муфассалтар » -
Норавоии маҳдудсозии ҳуқуқу озодиҳои ҷудогонаи инсон ва шаҳрванд дар шароити вазъияти фавқулодда
1. Мафҳуми вазъияти фавқулодда ва маҳдудсозии ҳуқуқҳои инсон Ба ҷуз маҳдудсозиҳои умумии ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, ки дар шароити муқаррарӣ равост, давлат метавонад ҳамчунин маҳдудсозиҳои умумии ҳуқуқҳо ва озодиҳои ҷудогонаи инсон ва шаҳрвандро дар вазъиятҳои фавқулодда ҷорӣ намояд. Одатан, вазъияти фавқулодда дар мамлакат дар ҳолатҳое, ки вазъияти фавқулодда ба…
Муфассалтар » -
Асосҳои умумии маҳдудсозии ҳуқуқҳо ва озодиҳои инсон ва шаҳрванд
1. Мафҳуми маҳдудсозии ҳуқуқҳо ва озодиҳои инсон Аз ҷониби ҳар як инсон амалисозии ҳуқуқу озодиҳояш бо масъулияти ӯ барои амалҳояш, инчунин ӯҳдадориҳои вай дар назди ҷомеа ва давлат пайванди ногусастанӣ дорад. Ҳар як одам дар интихоби амалҳои хеш озод аст, аммо чунин озодӣ ҳаргиз комилу мутлақ нест. Бинобар ин зарурати…
Муфассалтар » -
Таснифи ҳуқуқҳои инсон
1.Меъёрҳои гуногуни таснифи ҳуқуқҳои инсон Ҳар як одам аз лаҳзаи таваллуд то лаҳзаи марг дорои маҷмӯи васеи ҳуқуқу озодиҳои ба ҳам алоқаманду вобастаи якдигар мебошад. Бинобар ин ногузир хоҳиши дар системаи ягона нишон додани ҳамаи ин ҳуқуқу озодиҳои гуногун ва тақсим кардани онҳо аз рӯи аломатҳои (меъёрҳои) хосашон, яъне таснифи…
Муфассалтар » -
Принсипҳои ҳуқуқи инсон
1.Мафҳуми принсипҳои ҳуқуқи инсон Ҳуқуқу озодиҳои инсон идеалҳои инсондӯстӣ, адолат, озодӣ, баробарҳуқуқӣ, толерантиро таҷассум мекунанд. Амалишавии ҳуқуқҳои инсон барои инкишофи ҷомеаи муосир, ҳимояи имрӯзу фардои инсоният нақши ҳалкунанда мебозад. Дар машғулиятҳои гузашта мо аллакай бо мафҳуми “моҳияти ҳуқуқҳои инсон” шинос шуда, ҷиҳатҳои асосии онро баррасӣ намудем. ? Ба хотир оред,…
Муфассалтар » -
Сарчашмаҳои ҳуқуқии Тоҷикистони таърихӣ оид ба ҳуқуқи инсон
1.Мафҳуми сарчашмаҳои ҳуқуқӣ Ҳар як ҳодиса манбаъ ва сарчашмаи худро дорад. Мисол, сарчашмаи оби ҷӯй пиряху чашмаҳои кӯҳсор аст. Сарчашмаи ҷараёни электрикӣ истгоҳи барқист. Ҳамин тавр, ҳуқуқ низ сарчашмаи худро дорад. Сарчашмаи ҳуқуқро ба ду маънӣ фаҳмидан дуруст аст. Якум, ба маънии васеъ — яъне манбаи эҷоди ҳуқуқ. Аз ин…
Муфассалтар » -
Ғояҳои ҳуқуқи инсон дар афкори мутафаккирони форс-тоҷик
1. Масъалаи эътироф ва ҳимояи ҳуқуқҳои инсон дар аҳди зардуштӣ Аҷдодони тоҷикон дар мулкҳои Суғду Бохтар, Хоразму Хуросон аз даврони қадим сукунат намуда, ба ҳаёти сиёсӣ ва ҳуқуқии давлатҳои қадима таъсири бузург расонидаанд. Дар даврони тамаддуни зардуштӣ, ки аз ибтидои ҳазораи яки қабл аз милод то қарни У11 милодиро фаро…
Муфассалтар » -
Роҳҳои мухталифи рушди ҳуқуқи инсон дар таърихи тамаддунҳо
1. Пайдоиш ва инкишофи ҳуқуқи инсон дар тамаддунҳои қадимаи Шарқӣ ва Ғарбӣ Эҳтимол меравад, ки ибтидои шинохти расмии ҳуқуқи инсон чи дар тамаддуни қадимаи Шарқӣ ва чи дар тамаддуни Ғарбӣ дар зинаҳои ибтидоии ҳаёти иҷтимоӣ ҳамоҳанг ва монанд буд. Зеро нахустинсонҳо бо табиати якхела ва талаботи ҳаммонанд ба ҳаёти иҷтимоӣ…
Муфассалтар » -
Аз таърихи пайдоиш ва ташаккули ғояи ҳуқуқи инсон
1. Пайдоиши ақидаҳо оид ба ҳуқуқи инсон дар таърихи ҷаҳон Ибтидои ҳуқуқи инсон дар ҷомеаи инсонӣ ба таърихи ҳазорсолаи Х-У111 пеш аз милод — замоне рафта мерасад, ки нахустин инсонҳои рӯи замин ба даврони асри нави сангин ворид шуда, бо роҳи худмуҳофизат ҳуқуқи худ ва ҳамсару фарзандонашонро дифоъ намуда, усули…
Муфассалтар » -
Мафҳум ва моҳияти ҳуқуқҳои инсон
1.Мафҳум ва таносуби ҳуқуқҳо ва озодиҳои инсон Ҳуқуқҳои инсон яке аз арзишҳои муҳимтарини тамаддуни ҷаҳонист. Амалисозӣ ва ё баръакс вайрон кардани ҳуқуқҳои инсон ба инкишофи рӯҳӣ, иқтисодӣ, иҷтимоӣ, сиёсии чи давлат ва ҷомеа умуман ва чи ҳар як шахсияти алоҳида таъсир мерасонад. Ҳуқуқҳои инсон ба ҳар як одами дар ҷаҳон…
Муфассалтар » -
Пули миллии давлатҳои ҷаҳон
11.1. Проблема ва мубориза бар зидди нобаҳрасозон(тангақаллобчиён) Нобаҳрасозӣ(тангақалобчигӣ) – ин яке аз хавфноктарин ва яке аз қадимтарин намуди ҷинояти иқтисодӣ мебошад. Зеро аз он рӯзе, ки дар дунё пул пайдо шуд, дарҳол қалбакӣ тайёр намудани пул низ оғоз гардид. Таҷриба нишон медиҳад, ки аз муомилот ҳама вақт пулҳои бисёр давлатҳоро,…
Муфассалтар » -
Андозбандии низоми бонкӣ
10.1. Намудҳои андозҳое, ки бонкҳо, ташкилотҳои кредитӣ ва ташкилотҳои маблағгузории хурд пардохт мекунанд Андоз, молиёт гуфта, пардохти ҳатмӣ, инфиродии беподошро меноманд, ки аз ташкилотҳо, соҳибкорони инфиродӣ, шахсони ҳуқуқии хориҷӣ ва шахсони воқеӣ дар шакли бегона кардани маблағи ба онҳо ба ҳуқуқи моликият, хоҷагидорӣ ё идораи оперативӣ тааллуқдошта бо мақсади таъмини…
Муфассалтар » -
Танзими ҳуқуқии муносибатҳои асъорӣ
9.1. Батанзимдарории ҳуқуқӣ дар муносибатҳои асъорӣ Танзими асъор ин фаъолияти мақомоти давлатӣ мебошад, ки бо тартиби муайян барои ба анҷом додани амалиёти асъорӣ равона карда шудааст. Сарчашмаи танзими ҳуқуқи асъор иборат аз Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи танзими асъор ва назорати асъор» аз 4-уми ноябри соли 1995 № 112, аз…
Муфассалтар » -
Ҳисоббаробаркунии нақдӣ ва ғайринақдӣ
Ҳисоббаробаркунии нақдӣ Пулҳои ҳозира бечунучаро аз ҷониби давлат бароварда мешаванд. Танҳо дар баъзе ҳолатҳо аз номи он бонки ваколатдори давлатӣ метавонад пули миллии он давлатро ба муомилот барорад. Лекин дар ҳар ҳолат пул ҳамчун рамзи давлат ба монанди нишон ва парчам боқи мемонад. Низоми пулӣ дар ҳамаи давлатҳо яке аз…
Муфассалтар » -
Танзими ҳуқуқии ташкилотҳои кредитӣ ва мизоҷони онҳо
7.1. Тартиби кушодани суратҳисобҳои амонатӣ (депозитӣ) Мувофиқи муқаррароти моддаи 3 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи бонкҳо ва фаъолияти бонкӣ» депозит (амонат), пули аз тарафи шахсони воқеӣ ва хуқуқӣ дар бонкҳо гузошташуда мебошад, ки аз ҳисоб бо аввалин талаби амонатгузор ё гузаштани мӯҳлат, бе фоиз ё бо фоиз гирифта шуда ва…
Муфассалтар » -
Муносибатҳои қарзӣ ва кредитӣ
Қарз ва кредит Қарз таърихи қадима дошта, баробари вазифаи воситаи пардохти пул ба вуҷуд омада, шакл ва намудҳои мухталиф қабул намуда, ботадриҷ таҳаввул ёфта, то замони ҳозира омада расидааст. Кредит ибтидои худро аз вожаи лотинии «kreditium» (кредит, қарз, нася) гирифта, маънои боварӣ доштан ба чизҳои ба қарз додашуда, бозгашти он…
Муфассалтар » -
Мақомоти роҳбарикунандаи бонк ва вазифаҳои онҳо
5.1. Идоракунӣ дар ҷамъияти саҳомӣ ва ҳуқуқи саҳомон. Мутобиқи моддаи 14 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи бонкҳо ва фаъолияти бонкӣ» муассисон ва саҳмдорони бонк шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ –резидентҳо ва ғайрирезидентҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон буда метавонанд (бо назардошти маҳдудиятҳое, ки ин Қонун муқаррар кардааст). Мувофиқи муқаррароти моддаи 43 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон…
Муфассалтар » -
Муфлисшавӣ ва барҳам додани ташкилотҳои кредитӣ
4.1. Ташкил ва барҳамдиҳии ташкилоти кредитӣ Мутобқи моддаи 5 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ташкилотҳои маблағгузории хурд» ташкилотҳои амонатии кредитии хурд ва ташкилоти қарзии хурд дар шакли ҷамъияти саҳҳомии пӯшида (ҶСП) ё ҷамъияти дорои масъулияти маҳдуд (ҶММ) таъсис дода, фонди қарзии хурд дар шакли фонди ҷамъиятӣ ташкил карда мешавад. Шахсони…
Муфассалтар » -
Тартиби ифтитоҳ ва бақайдгирии бонкҳо
Тартиби ифтитоҳ ва бақайдгирии бонкҳо, ташкилотҳои кредитӣ, молиявии ғайрибонкӣ ва ташкилотҳои маблағгузории хурд, инчунин радкунӣ барои бақайдгирии давлатӣ 3.1Ҳуҷҷатҳои зарурӣ барои бақайдгирӣ. Намудҳои иҷозатнома Қонунгузории граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбинӣ менамояд, ки ташкилотҳои тиҷоратӣ метавонанд ҳуқуқу ӯҳдадориҳои гражданиро ба зимма дошта бошанд, инчунин бо ҳар гуна фаъолияте, ки қонунгузории амалкунанда манъ…
Муфассалтар » -
НИЗОМИ БОНКИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
2.1. Ҳолати Ҳуқуқии Бонки миллии Тоҷикистон ва низоми бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон. 2.2. Ҳолати ҳуқуқии бонкҳои тиҷоратӣ, ташкилотҳои кредитӣ, молиявии ғайрибонкӣ, бонкҳои фаръӣ ва филиалу намояндагии онҳо. 2.1.Ҳолати ҳуқуқии БМТ ва низоми бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон Бонки миллии Тоҷикистон ҳамчун бонки марказии мамлакат, ки вазифаҳо, усулҳои фаъолият, вазъи ҳуқуқӣ ва ваколатҳои он…
Муфассалтар » -
Мафҳум ва моҳияти ҳуқуқи бонкӣ ва асъор
1.1. Мафҳум ва моҳияти ҳуқуқи бонкӣ ва асъор 1.2. Таърихи пайдоиши низоми бонкӣ дар Осиёи Миёна ва Љумҳурии Тоҷикистон 1.3. Мафҳуми пул, вазифа ва хусўсияти он Мафҳум ва моҳияти ҳуқуқи бонкӣ ва асъор Ташкил ва фаъолияти бонкҳо ба воситаи маҷмӯи меъёрҳои ҳуқуқие ба танзим дароварда мешаванд, ки онҳо бевосита ҳуқуқи…
Муфассалтар » -
Проблемаҳо ва дурнамои ташаккули фарҳанги ҳуқуқҳои инсон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон
Омӯзиш дар соҳаи ҳуқуқҳои инсон ҳамчун қисми сиёсати давлатии Тоҷикистон. Санадҳои миллии меъёрӣ-ҳуқуқӣ дар соҳаи омӯзиши ҳуқуқҳои инсон Тоҷикистон аз замони ба даст овардани истиқлолият дар раванди доимии ислоҳотӣ ва мукаммал гардонидани механизмҳои қонунгузорӣ ва истифодаи ҳуқуқҳо, институтҳои давлатии ҳокимият, низоми маориф, иқтисодиёт ва ғайра қарор дорад. Ин раванд бо…
Муфассалтар »